Engin Özpınar
Engin Özpınar

Riyad’a karşı Avrupa harekete geçerken Trump kıvranıyor

ABD ne yapacağına karar veremez durumda. Oysa her şey ortada artık. Riyad yönetimi Kaşıkçı cinayetini itiraf ettiğine göre Beyaz Saray için kanıta gerek kalmamış olmalı. Bu durumda damat Kushner’in “Kanıt toplama aşamasındayız” şeklindeki sözleri de havada kalıyor. Türkiye kanıtları toplamış, Suudi Arabistan’ı köşeye sıkıştırmış, arkasından Riyad’ın itirafı gelmiş, düğüm çözülmüş, damat ve danışman Kushner hâlâ kanıt peşinde. Bir de diyor ki, “Kanıtları toplayalım, ondan sonra ne yapacağımıza Başkan Trump’la Dışişleri Bakanı Pompeo karar verecektir…” Trump’la Pompeo’nun vereceği kararın ne olacağını tahmin etmek hiç zor değil: Riyad’a arka çıkacaklar, Kralı ve Veliaht Prensi bu pisliğin içinden kurtararak tertemiz bir şekilde koltuklarında bırakacaklar. Onların yapmak istediği bu. 

*

Ancak böyle bir şeyin Trump yönetimi için ağır bir karşılığının olacağını da hesaba katmak gerekir. Ağır karşılık da dışarıdan değil içeriden gelecek. Gelmeye başladı bile… Hem de Cumhuriyetçiler başlattı. Florida Senatörü Marco Rubio CNN televizyonunda katıldığı bir yayında Suudi Arabistan’ın gazeteci Cemal Kaşıkçı’yı öldürmesinin “ahlaksızlığın yanı sıra stratejik müttefiki ABD’ye ve Başkan Trump’a karşı tam bir saygısızlık olduğunu” söyledi. Yine Cumhuriyetçilerden Kentucky Senatörü Rand Paul de, yaşanan krizin Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın görevden alınmasıyla aşılabileceğini savundu. Anlaşılan Selman’ı orada tutan güç Kral Abdülaziz’den çok Beyaz Saray’dan kaynaklanıyor. Ama bunu zaten herkes biliyor da, ABD’nin içinden dile getirilmesi önem kazandırıyor.

*

İşin doğrusunu Almanya yaptı: Riyad, Kaşıkçı’yı öldürdüklerini açıklar açıklamaz Berlin, Suudi Arabistan’a silah satışını durdurdu. Başbakan Angela Merkel ile Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier, Suudi Arabistan’a silah ihracatının sürdürülemeyeceğini açıkladılar. Dışişleri Bakanı Heiko Maas da, “Ne olduğunu bilmediğimiz sürece Suudi Arabistan’a silah ihracatı konusunda onay vermemiz söz konusu olamaz” dedi. Berlin, bununla kalmadı, Suudi Arabistan Büyükelçisi’ni Bakanlığa çağırdı. Gerekçe, Büyükelçinin değişen Riyad politikası konusunda bilgilendirilmesi olarak açıklandı. 

*

Bu arada Alman Sanayi Birliği Başkanı Dieter Kempf de “Çöldeki Davos’a” yapacağı geziyi iptal etti. Siemens Yönetim Kurulu Başkanı Joe Kaeser’se Riyad’a gitme kararını, yoğun tepki nedeniyle iptal etmek zorunda kaldı. Kaeser, “Sorunlu ülkelere gitmeseydim sürekli Almanya’da kalarak evimde oturmam gerekirdi. Onun için ben gideceğim” diyordu. 

*

Berlin ayrıca, AB üyelerinin Suudi Arabistan’a silah ihracatının tümüyle durdurulması için çağrıda bulundu ve ortak bir tavır oluşturulmasını önerdi. Bu girişimin ilk adımı olarak Almanya, Fransa ve İngiltere dışişleri bakanları bir araya geldiler ve ortak bir açıklama yaptılar. Açıklamada, basın özgürlüğünün ve bu özgürlüğün savunulmasının kendi ülkeleri açısından önceliğini ve önemini belirtirken “Kaşıkçı’nın konsolosluk binası içinde öldürülmesi ve bunun Suudi Arabistan tarafından doğrulanması tam bir şok! Hiçbir gerekçe bu cinayeti haklı kılamaz, kınıyoruz” ifadesine yer verildi.

*

Öyle anlaşılıyor ki, Trump’ın Amerikası Almanya’nın yaptığı gibi Suudileri çok sıkıştırmayacak. Riyad’ın cinayeti itiraf eden açıklamasına karşın Beyaz Saray stratejik ittifakı korumanın yollarını aramaya devam edecek. Ama nereye kadar? Kendi partisinin senatörleri bile Riyad’ın cezalandırılmasını isterken Trump’ın ayakta kalması zor olacak gibi görünüyor.

ilk yorumu sen yap

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

BUGÜN EN ÇOK OKUNANLAR

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz..
X