İlim ile tasavvufun birleştiği eser konumunda tek örnek olarak gösterilen, 1. Murad Camii; altı cami, üstü medrese yapısıyla, içeriye girenler tarafından üst kata çıkılmadıkça fark edilemiyor.
Bursalı Gezi Rehberi ve Bursa Ulucami adlı kitapların yazarı, Kokartlı Rehber Zafer İhtiyar, Osmanlı padişahlarının yaptırdıkları külliyelerle şehri büyüttüklerine dikkat çekerek, “Külliyenin ana unsuru camidir. 1. Murad Hüdavendigar Cami’nin en önemli özelliği ise üstü medrese, altı camidir.
Zamanında Molla Gürani, Zenbilli Ali Efendi gibi büyük âlimlerin ders verdiği bir medresedir. Eşi benzeri yoktur. Bursa’da üstü ve altı farklı şeklinde inşa edilen 2 tane cami var. Bunlardan biri Yeşil Cami; üstü saray, altı cami bir yapıdır. Üst katında hünkâr mahfeli ve divan odaları vardır. Hüdavendigar Camii ise; altı cami, üstü medrese odaları yönüyle çok fonksiyonlu bir yapıdır. Normalde medrese, caminin yanında ayrı bir yapı olarak yapılır. Burada medrese ile camiyi birleştirmişler. Alt katında tekke zaviye odaları var, üst katında ise medrese talebelerinin odaları var. İlim ile tasavvufun birleştiği eser konumunda tek örnektir” dedi.
“İÇ KISIMDAN YUKARISI FARK EDİLEMİYOR”…
Medreseye ulaşmak için, girişin her iki yanında merdivenle yukarıya çıkıldığını vurgulayan İhtiyar, “Yukarıda medreseye ulaşılır. Merdivenlerin bitiminde sağda ve solda ikişer oda bulunuyor. Onlar müderris odası konumunda, yanlarda ise simetrik olarak sıralanmış altışar oda, bu 12 oda ise medrese odasıdır.
Yani talebelerin hücresi konumundadır. Medrese odalarının ilerisinde bir dehliz bulunur. 80 santim genişliğinde, o dehlizden ileri geçtiğiniz zaman, cami mihrabının üst tarafına denk gelecek şekilde bir oda yer alıyor. O odacığın ne olduğu kesin olarak bilinmiyor. Bazı rivayetlere göre Padişah 1. Murat’ın inziva yeri olduğu söyleniyor. Camiden girdiğiniz zaman üst katını fark edemiyorsunuz. Üst katı sadece yanlardan yukarı çıktığınızda fark edebiliyorsunuz. İlginçtir iç kısımdan yukarısı fark edilemiyor” diye konuştu.
RAMAZANDA CUMA GÜNLERİ ZİYARETÇİLERE AÇIK
Cami ve külliyeyi ziyaretçilerin mutlaka görmesi gerektiğini belirten İhtiyar, “Medrese bölümü sadece ramazan ayında teravih namazlarında bayanlara açılıyor. Bir de Cuma namazında erkeklere açılıyor” ifadelerini kullandı.