Dün sabah saatlerinde Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde gerçekleşen 3,8 şiddetindeki sarsıntının ardından, saat 17.10’da aynı ilçede 4,3 şiddetinde yeni bir deprem daha oldu.

Başta Mustafakemalpaşa olmak üzere çevre ilçelerde de hissedilen depremin derinliği 7.4 kilometre olarak belirlendi.

“1855 benzeri depremin bir öncüsü olarak kabul edebiliriz”

Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er, “Küçük Kıyamet biliyorsunuz 1855’te olan deprem. Bursa’nın en önemli tarihi binalarının da hasar gördüğü, 1.000’in üzerinde yapının hasar gördüğü, Bursa’nın İstanbul’la bağlantısının kesildiği bir deprem. O günkü Bursa’nın şartlarını düşündüğümüz zaman işte Tophane yamaçlarındaki bir Bursa’yı düşünün, ovada hiç yerleşim yerinin olmadığı bir Bursa’yı düşünün, o zaman oluşmuş depreme Küçük Kıyamet deniyorsa bugünkü Bursa’nın nüfusuyla beraber, bugünkü yerleşim yerleriyle beraber, kontrolsüz yapılan onlarca katlı binaların yer aldığı bir Bursa’yı düşündüğünüz zaman olabilecek bir depremin Küçük Kıyamet değil 1855’ten daha büyük bir kıyamet olacağını söylemek müneccimlik olmasa gerek. 1855 depreminin olduğu düşünülen fay hattının kenarında, aynı fay hattı üzerinde olan bir deprem bu. Uyarıcı bir deprem olarak algılamalıyız. Hatta eğer beklenen bir deprem varsa biliyorsunuz büyük depremler oluşmadan önce oluşan küçük depremlere öncü depremler denir bu bir öncü deprem değil. Bu bir artçı deprem de değil. Ama şöyle düşünmemiz aslında zamanı biraz sıkarsak, kısaltabilirsek bu olan depremleri oluşabilecek büyük 1855 benzeri depremin bir öncüsü olarak kabul edebiliriz. Bunu kesinlikle uyarıcı deprem olarak ele almamız lazım” dedi.

“Bozuk zemin 10 kat daha fazla büyütebilir deprem dalgalarını”

Er, “Sosyal medyada gördük. Kimi diyor ki dünkü depremi ben çok hissettim, ben az hissettim, ben hiç hissetmedim. Buna benzer birçok yorum gördük. Zeminle bağlantılı bu iş. Sizin zemininiz sağlamsa, binanız da mühendislik hizmeti aldıysa çok hissetmezsiniz. Zemin sağlamsa… Sağlam zeminle, bozuk zemin arasında depremi büyütme etkisi var. Bozuk zemin 10 kat daha fazla büyütebilir deprem dalgalarını. Bozuk yani alüvyon zeminde Bursa ovasında olan 750 metre kalınlığa varan bir alüvyon zemindeki salınım devam eder. Dolayısıyla aralarında 100 metre de fark olsa iki binanın aynı deprem dalgalarını hissetmesi farklı olabilir” ifadelerini kullandı.

“Bursa’nın doğusu ve batısındaki gerilimi ve stresi artırmıştır”

“Aynı noktadaki enerji bir seferde boşalmamıştır. Mustafakemalpaşa’da dün birinci deprem ikinci depremi tetiklemiştir, ikinci gerilimi artırmıştır” açıklamasını yapan Er, “Aynı noktada artırdığı için de ikinci deprem olmuştur. Bu ikisi de Bursa’nın doğusu ve batısındaki gerilimi ve stresi artırmıştır. Bu bölge enerjisini boşaltmamıştır. Bu fay üzerindeki gerilimi artırmıştır. Bu bölge daha aktif ve hassas hale gelmiştir bunu net söyleyebiliriz” görüşünü dile getirdi.

“Bursa’yı etkileyip İstanbul’u etkilemeyecek depremler de var”

Er, “İstanbul’da 7.6 büyüklüğüne varan bir deprem bekleniyor. Burada oluşabilecek bir depremden Bursa etkilenecek. Bursa’yı etkileyip İstanbul’u etkilemeyecek depremler de var. İşte İznik’ten başlayıp Gemlik’ten devam eden Mudanya’nın kenarından Mustafakemalpaşa’ya doğru devam eden bir fay hattımız var. Denizin hemen kenarından geçiyor, yerleşim yerleri var. Burada bir deprem olursa ki bu da muhtemel 7 büyüklüğü civarında bir deprem olacak buradaki bir depremi İstanbul hisseder ama yıkım Bursa kadar olmaz. Üçüncü bir deprem daha var ki sadece Bursa’ya has Mustafakemalpaşa’da olan fay hattı üzerinde başlayıp İnegöl’e doğru devam eden 1855’te Küçük Kıyameti oluşturan Tophane’ye kadar gelen oradaki Ulu Cami’yi yıkan fay hattı” dedi.

“Fay hatlarını ciddiye almıyorum demek doğru değil”

Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er, sözlerini şöyle tamamladı:

“Erken uyarı sistemi yapmamak lazım. Niye çünkü bu sistem çalışmaz. Bu yanlıştan vazgeçmek lazım. Depremi önceden bilmekle ilgili çalışmaları ana hedef olarak koyup buna bütçe ayırmamak lazım. Dünyada böyle bir şey yok şu anda. Bunlara kaynak ayırmamak lazım. Kesinlikle bütüncül bir plan yapılması gerekli. Kentsel dönüşümde deprem merkezli bir çalışma yapılması lazım. Fay hatlarını ciddiye almıyorum demek doğru değil. Planlara fay hatları işlenmeli. Fay hattı üzerine, bina, okul, yurt yaparsan, sosyal tesis yaparsan bu yaptığın bina yeniden kentsel dönüşüme ihtiyaç duyan bina haline gelir. Denetlemenin çok ciddi bazda ele alınması da lazım.”

Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er’in açıklamalarının tamamını videomuzdan izleyebilirsiniz.