Yılmaz, yazısında şu ifadeleri kullandı:

Yıl 1923… Kurtuluş Savaşı’nda destan yazan Türkiye barış masasına Lozan’da oturdu. Lozan’ın maddeleri arasında yer alan ve karşılıklı nüfus değişimi yapılan mübadele ise farklı sonuçlara yol açtı.

Mübadeleyle…

Batı Trakya’da yaşayan onbinlerce Türk her şeylerini bırakıp Türkiye’ye geldiler. Buradan da çok fazla olmasa bile Rum nüfus Yunanistan’a gitti.

Anlaşmayla…

Bursa nüfusunun 150 bin civarı olduğu 1924-1934 arası Bursa’ya gelen 40 bin mübadil 47 köye yerleştirildi.

Az sayıda dağ köyleri olmak üzere, ağırlık Demirtaş, Orhangazi, Görükle, Mudanya, Yenişehir’e yerleşti. İlerleyen yıllarda bu yerleşimlerde Lozan Mübadilleri Dernekleri kuruldu.

İşte…

O derneklerden biri olan ve 2014 yılında kurulan Demirtaş Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Ali Köklü ile Gençlik Kolu Başkanı Sabri Saban ve yönetiminden Murat Kırmız, Serkan Kırmız konuğumuz oldular.

Genç Nilüferliler Derneği Kurucusu Barış Yıldırım da sohbetimize katıldı.

Sanayi sonrası nüfus yapısı değişse de, Selanik ve köylerinden gelenlerin yerleştiği Demirtaş’ta önemli mübadil kitlesi yaşıyor. Geçmişte Drama-Langaza-Kırmız dengesi Demirtaş’ta belediye başkanlığı seçimini bile etkiliyordu.

Yanı sıra…

2010 yılında Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar’la gittikleri Selanik gezisinde geldikleri köylerin belgeselini çeken ve basım aşamasında bir de kitap hazırlanmasını sağlayan Demirtaş Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Ali Köklü asıl hedeflerini açıkladı:

“Kentimize Mübadele Evi Müzesi kazandırmak istiyoruz. Annelerimizin, ninelerimizin sandıktaki çeyizleri ve çok değerli eşyaları var. Onları bu müzede sergilemek istiyoruz.”

Şunu özellikle vurguladı:

“Mübadele Evi Müzesi Selanik’teki Atatürk’ün evinin aynısı olacak.”

Beklentisi şu:

“Yer konusunda Osmangazi Belediyesi yardımcı olacaktı, ama ilerleme sağlayamadık. Destek bekliyoruz.”

Mübadil derneklerinin ilk gençlik kolu

Türkiye’de… 136 mübadil derneği var. Fakat, Gençlik Kolu’nu ilk Demirtaş Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Ali Köklü kurdu.

Halen tek olan Gençlik Kolu Başkanı Sabri Saban’ın hedefleri şunlar:

“Önceliğimiz, farkındalık yaratmak. Atalarımızın geldikleri topraklardaki yaşamlarını bilmek istiyoruz. İş yaşamında yol göstermenin yanında, gençlerimizi zararlı maddelerden korumak için eğitimler hazırladık.”

Olay Gazetesi Yazarı Ahmet Emin Yılmaz’ın yazısının tamamı için tıklayın…