Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump’ın G20 temaslarında S400 hava savunma sistemi ve F35 savaş uçaklarının Türkiye’ye teslim edilmesi konuları liderlerin ana gündemi oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump, hem ikili görüşmelerinde hem de G20 toplantılarının ardından yaptıkları basın toplantılarında S400’ler ve F35 savaş uçaklarının teslim sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu. Açıklamalarda, Trump’ın Türkiye’ye karşı “adil olunması gerektiği” vurgusu ön plana çıktı, Cumhurbaşkanı Erdoğan da yaptırım konularına Trump’ın açıklık getirdiğini ve böyle bir şeyin olmayacağını söylediğini aktardı.
ABD Başkanı Donald Trump, G20 Liderler Zirvesi’nin sonunda düzenlediği basın toplantısında, Türkiye’nin Rusya’dan S400 hava savunma sistemi alması halinde yaptırımlara maruz kalıp kalmayacağı yönündeki soruya Türkiye’nin ilginç bir vaka olduğu yanıtını verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çetin biri olduğunu, öte yandan Erdoğan ile iyi geçindiğini ifade eden Trump, Türkiye’nin eski ABD Başkanı Barack Obama’nın başkanlığı döneminde defalarca talep etmesine rağmen patriot satışına onay verilmediğini vurguladı.
“Ona (Erdoğan) adil davranılmadığını düşünüyorum.” diyen Trump, ABD yönetiminin Türkiye’ye önce patriot füzelerini satmak istemediğini ancak daha sonra satmak istediğinde ise Türkiye’nin başka bir sistem satın almış olduğunu hatırlattı. Trump, konuya ilişkin, “Yani bu karmaşık bir anlaşma. Üzerinde çalışıyoruz. Ne yapabileceğimize bakacağız.” dedi.
Trump, Türkiye’nin S400 için Rusya’ya başvurduğunu ve bu ülke ile anlaşma yaptığını belirterek Türkiye’nin çok büyük miktarda ödeme yaptığını anlattı. Trump, anlaşmanın ardından ABD’de bazılarının, Türkiye’nin bu sistemi (S400), NATO sistemi olmadığı için kullanmasını istemediklerini dile getirdiğini söyledi.
“Türkiye’ye haksızlık ediliyor”
ABD Başkanı, Türkiye’nin ABD’den 100 F35 uçağı satın aldığını ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın şimdi çok yüklü ödeme yapılan uçakların teslim edilmesini istediğini, ancak ABD’de bazı kesimlerin Türkiye’nin S400 sistemini kullanması halinde Rusya’nın F35’lerin sistemine erişim sağlayabileceğini savunduğunu aktardı. Donald Trump, bu konuda Türkiye’ye haksızlık edildiği görüşünü taşıdığını belirtti.
Trump, “Dürüst olmak gerekirse bu aslında gerçekten Erdoğan’ın hatası değil. Siz şimdi ‘Donald Trump Türkiye’yi seviyor.’ diye flaş haber yapacaksınız. Diyeceksiniz ki ‘Donald Trump, Türkiye’nin yanında.’ Hayır. Ben ülkemizi seviyorum.” diye konuştu.
“(Türkiye’ye karşı) Adil olmak zorundasınız”
ABD Başkanı Trump, G-20 Liderler Zirvesi kapsamında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin öncesinde Türkiye’nin S400 savunma sistemini alması halinde ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulayıp uygulamayacağı yönündeki soruya, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Obama yönetiminden Patriot almak istedi fakat izin verilmedi. Obama döneminde Türkiye’ye adil davranılmadı.” demişti.
Trump, S400 konusunun karışık bir mesele olduğunu ifade ederek farklı çözümler arandığını söylemişti.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan da G20 Liderler Zirvesi kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile gerçekleştireceği görüşme öncesi yaptığı açıklamada, iki ülke arasında ciddi ivme yakalandığına işaret ederek iş birliği alanlarından biri olan S400’lerin sevkiyatıyla ilgili mutabakata varılan yol haritasının devamını şu anda izlediklerini vurgulamıştı.
Füzenin ortak üretimi başta olmak üzere teknoloji transferini de içerecek şekilde ilerletilmesinin Türkiye açısından öncelik taşıdığını dile getiren Erdoğan, “Şu anda öyle zannediyorum ki gözler bu işin sevkiyatıyla ilgili olan sürecin içerisinde de zaten bunda mutabakatımızda herhangi bir aksama söz konusu değil.” demişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, G-20 Liderler Zirvesi’nin ardından düzenlediği basın toplantısında ise “(S400) Teslimat sürecindedir ve teslimat sürecinde olan böyle bir sözleşmeyi inkar etmemiz Türkiye gibi bir devlete yakışmaz. Bu iş bitti.” açıklamasında bulunmuştu. Yaptırım konusuna ilişkin, Trump’ın bugün bu konuya açıklık getirdiğini belirten Erdoğan, “Böyle bir şeyin olmayacağını da kendisinden özellikle dinlemiş olduk.” ifadesini kullanmıştı.