Onların ve Türkiye’de bilim, sanat ve politikaya yön veren daha onlarca ismin ortak yönü; hepsinin aynı okuldan mezun olmaları.

Bu okulun ilk adı Bursa Mekteb-i Sultanisi, en bilinen adı Bursa Erkek Lisesi ve bugünkü adı Bursa Anadolu Erkek Lisesi.

Bursa’da 1883 yılından bu yana eğitim veren köklü eğitim kuruluşu Erkek Lisesi, binlerce kişinin hayatını şekillendiren, renklendiren, geleceğe ışık tutan bir okul.

Olay Gazetesi Yazarı İhsan Aydın’ın da bugünkü köşesinde değindiği gibi bu okulda eğitim gören ünlü ve başarılı isimler saymakla bitmiyor.

Erkek Lisesi’nin tarihi

Hayatı şekillendiren, renklendiren, geçmişten geleceğe ışık tutan kurumlar vardır. Bursa Erkek Lisesi bunu hakkıyla gerçekleştiren bir eğitim yuvası.

19. asır sonlarında başlatılan eğitim seferberliği sırasında 1883 yılında Veli Şemsettin Mahallesi’ndeki Necip Bey konağında “Mülkiye İdadisi” adıyla iki sınıflık bir okul olarak açıldı; iki sene sonra da sınıf sayısı dörde çıkarıldı.

1886’da bugünkü binanın temeli atıldı. 1889’da okul, Rüştiye sınıflarını da içine alarak, yedi sınıflı hale getirildi, sonra da “Sultanî ” oldu.

1894’te yatılı hale getirildi, okula 12 altın karşılığında öğrenci kabul edilmeye başlandı.

Binaya 1903-1906 yılları arasında kütüphane, yatakhane, yemekhane, kapalı bir teneffüshane, 1911’de de hamam ilave edildi. 1904’de okul bahçesine ayrı bir teşkilat olarak, “Müze-i Hümayun” adıyla Bursa Müzesi açıldı, eserler 1926 ‘da Yeşil Medresesi’ne taşındı.

Yunan işgalinde binanın bir kısmı hastane olarak kullanıldı. 1923-1924 ders yılında “Sultanî” ismiyle liseye çevrildi.

Atatürk 1924 ve 1925 yıllarında okulu ziyaret edip kendisinin de Fransızca öğretmeni olan Nevres Bey’in dersine girdi. Bu ziyarette Atatürk şeref defterine, “Bursa Sultanîsi’nde geçirdiğimiz saatlerin çok kıymetli hatırası ile daima memnun olacağım” notunu düştü.

Bursa Erkek Lisesi’nde; Reşat Nuri Güntekin, Orhan Şaik Gökyay, Kazım Baykal, Ziya Samar, Namdar Rahmi Karatay, Hüseyin Siret Özsever, Süleyman Nesip, M. Necati Sepetçioğlu gibi seçkin kişiler öğretmenlik yaptı ve onların yetiştirdiğiöğrenciler de bilim, sanat, politika ve sosyal hayatta önemli görevler üstlendiler.

Sait Faik Abasıyanık öğrenciyken ilk hikayesini bu okulda yazdı, Erdal Özyağcılar, Zeki Müren ve Ata Demirer sanat hayatında ilk adımlarını bu okulda attılar ve Türkiye’nin pek çok bakanı bu okulun sıralarında oturdular.

Erkek Lisesi’nde öğrenim gören ve okuldan mezun ünlülerden bazıları:

Sait Faik Abasıyanık Yazar, Kamuran İnan Milletvekili/Bakan, Mehmet Gölhan Sanayi Bakanı, Cemal Külahlı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı, Turgut Yücel Köy İşleri Bakanı, Oltan Sungurlu Adalet Bakanı Bakanı, Hüsamettin Örüç Bayındırlık Bakanı,Turhan Tayan Milli Eğitim ve Milli Savunma Bakanı, Mehmet Gazioğlu İçişleri Bakanı, Barlas Küntay Turizm Bakanı, Ertuğrul Yalçınbayır Başbakan Yardımcısı/ Devlet Bakanı, İlhan Aşkın Devlet Bakanı, Teoman Özalp Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı/ Milletvekili, Recep Kırım Milletvekili, Yahya Şimşek Milletvekili, Abdülkadir Cenkçiler Milletvekili, Erdem Saker Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı, Basri Sönmez Osmangazi Belediye Başkanı, Zeki Eke Yıldırım Belediye Başkanı, Ergün Koç Karacabey Belediye Başkanı, İbrahim Kaygısız Narlıca Belediye Başkanı, Oktay Aslanapa Sanat Tarihçi Profesör, Avni Domaniç Operatör Doktor, Rauf Tamer Gazeteci Yazar, Hilmi Soykut Yazar, Reşat Ekremkoçu Tarihçi Yazar, İsmail Habip Sevik Gazeteci Yazar, Ziya Kaya Doktor, Şair, Ferit Melen eski Başbakan / Milletvekili, Akın Özkan Müzisyen, Behçet Güler Sinop Valisi, Nurettin Ersin Orgeneral Genelkurmay Başkanı, Fahrettin Akutlu Vali, Yahya Mansur Milletvekili, Hüseyin Atmaca Milletvekili, Orhan Cemal Fersoy Milli Eğitim Bakanı, Turan Koçal Milletvekili, Ali Zahit Günöven Ziraatçi, Hasan Bozkurt Erkek Lisesi doktoru, Yılmaz Akkılıç Gazeteci-Yazar, Necati Akgün Gazeteci-Yazar, Sami Argüden Kimyacı, Aykan Uzoğuz Gazeteci-Yazar, İbrahim Orhan Yüksek Mühendis/Sanayici, Celal Sönmez Sanayici, Haluk Şahin Editör/Yazar, Mahmut Baler Edebiyatçı-Yazar, Coşkun Demir Sanatçı, Alpay İzer Sanatçı, Fikret Karaca Profesör Tıp Fakültesi Dekanı, Tarık Tarcan Sanatçı, Hasan Batmaz Profesör, U.Ü. Veterinerlik Fakültesi Dekanı, Naci Kurtul Sigortacı, Zühtü Caner Operatör Doktor, Niyazi Akı Vali, Mehmet Erginün Milletvekili, Adnan Ener Tekstil-Sanayici, Fahri Sabuniş Milletvekili, Kemal Demirel Milletvekili, Murat Kuter Gazeteci-Yazar, Teoman Alper Gazeteci, Yücel Akgün Gazeteci, Agah Erozan TBMM Başkanı, Enver Duran Trakya Üniversitesi Rektörü, Mehmet Beysel Sanayici, Kemal Türkün Sanayici, Seçkin Onur Sanayici, Kemal Beyazıd Kalp Cerrahı.