Flipboard
ABD’nin IŞİD’e karşı oluşturmaya çalıştığı koalisyona ilk aşamada 10 Arap devleti katıldı. Sıralayalım: Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Umman, Kuveyt, Bahreyn, Lübnan, Ürdün, Irak ve Mısır.
Düşünelim: Bu devletlerin topu birden bir İsrail eder mi?
Mısır’ı ayıralım; IŞİD’le savaşabilecek daha güçlü bir ordusu var çünkü. Ya diğerleri?
Suudi Arabistan’ı örnek seçelim: ABD tarafından donatılmış bir orduya sahip. Ama o ordunun da, Arap Baharı döneminde Bahreyn’e girip Şii göstericilere saldırmasından başka bir harekâtı görülmedi.
Geride kalanları saymaya gerek yok. Onun için IŞİD’e karşı koalisyon filan hikâye…
Amerikan uçakları IŞİD militanlarının Irak’taki ilerlemesini durdurmasaydı, hem Bağdat hem de Erbil bugüne kadar çoktan düşmüş olacaktı.
***
Peki, o zaman nedir Obama’nın Arapları bir araya getirmekteki amacı?
Eski ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı PJ Crowley’nin görüşüne göre (bbc), Obama’nın asıl amacı sorunun esas sahiplerinin kendileri olduğunu Arapların aklına sokmak ve gerekenlerin yapılması için onları harekete geçirmek…
Afganistan’da ve Irak’ta olduğu gibi Amerikan askerini artık sahaya sürmek istemiyor Başkan Obama. Pentagon’un Ortadoğu’da ve Asya’daki askeri varlığı yeteri kadar Amerika düşmanı yarattı dünya üzerinde.
***
Ama tabii ki kara harekâtı yapılmadan IŞİD’in işini bitirmek de mümkün değil.
Ya Türkiye olsaydı? Koalisyona katılsaydı… ABD’nin desteğinde Araplara öncülük etseydi…
Anlaşılan Obama’nın planı Ankara’da bozuldu.
WSJ’nin “Ankara artık ABD’nin müttefiki değil” başlıklı yorumu Beyaz Saray’ın öfkesini açığa vuruyor.
Demek ki, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry Türkiye’den eli boş ayrılmış. Cumhuriyetçiler Kerry’i “başarısızlıkla” suçlayabilirler şimdi.
***
Obama’nın IŞİD’le savaş planına İsrail de dahil mi acaba?
İsrail Gazze’ye saldırıları kestikten sonra sessizliğe gömüldü. Bekleme durumlarındaki sessizlik gibi. Netanyahu, olasıdır ki, Kerry’nin Ortadoğu turunu tamamlamasını bekliyordu.
Derken İsrail ve Arap basınında ilginç bir haber yer aldı: Suriye Ulusal Koalisyonu adı verilen bir muhalif örgütlenmenin liderlerinden Kemal Lebvani İsrail’e giderek Esad’ın devrilmesi için yardım istedi. Lebvani İsrail medyasına yaptığı açıklamada “Bizim için İsrail değil, Esad ile Hizbullah tehdittir. İsrail Suriye’ye askeri müdahalede bulunmalıdır” dedi.
Lebvani, İsrail’in yardımları karşılığında Golan tepelerini topraklarına katabileceğini de ileri sürdü.
***
Batı’nın İsrail’le birlikte yeni bir Ortadoğu macerasına hazırlık yaptığı gibi bir iddia saçma gelebilir. Ama olmayacak şey de değil.
Kerry’nin gündemi çok yoğundu. İsrail konusunun ele alınmadığını düşünemeyiz.
Bu arada, Şangay Zirvesi’nden yayınlanan mesajın Ankara’daki görüşmelere yansıması olmamıştır da diyemeyiz. Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan’ın ortak bildirisinde “ŞİÖ, Suriye’deki krizin çözümü için diyaloğun devam etmesi yönünde çağrıda bulunmaktadır” denildi.
***
Ortadoğu tam bir denge oyununun içinde. Bakalım oyun ne zaman ve nasıl bozulacak? Gelişmeler gösteriyor ki, çok beklemeyeceğiz…
