Taha TÜTÜNCÜ
Bursa’nın en köklü ticaret noktalarından biri olan Tuzpazarı, adını aldığı “tuz ticareti” ile yüzyıllar boyunca şehrin en canlı merkezlerinden biri oldu. 1700’lü yıllarda tuzcuların faaliyet gösterdiği, kamyonlarla kaya tuzunun getirildiği ve büyük değirmenlerde öğütülerek halka satıldığı pazar, zamanla Bursa’nın önemli ticaret damarlarından birine dönüştü. 1888 yılında Orhan Camii civarından taşınarak bugünkü yerine kurulan meyve-sebze pazarıyla birlikte bölge uzun yıllar hareketliliğini korudu. Ancak bugün hem düzen hem de tarihî dokusuyla eski değerinden uzak bir görüntü sergiliyor.
“İNSANLAR YÜRÜYEMİYOR”
Tuzpazarı’nın en eski esnaflarından biri olan 60 yıllık pazarcı Aziz Akbayır, geçmişteki düzeni özlemle anlatarak bölgenin yeniden düzenlenmesi gerektiğini söyledi. Akbayır, “1700’lü yıllarda burada tuzcular varmış. Kaya tuzları kamyonlarla getirilir, büyük değirmenlere atılır ve halka satılırdı. 1888’de pazar buraya taşınınca dükkân sahipleri iş yapmaya başladı, canlılık arttı. Bugün hâlâ hareketlilik var ama eski düzen yok. Eskiden kamyonla tuz getirilen bir yerde artık insanlar yürüyemiyor, alışveriş yapamıyor. Osmangazi Belediyesi’nden beklentimiz buraya bir düzen getirilmesi” dedi.
“PAZAR 5-6 SENEDİR YIKANMIYOR”
Yıllardır aynı tezgâhta satış yapan Akbayır, mevcut düzensizliğin en büyük sorunlardan biri olduğunu vurgulayarak, “Eskiden herkesin 2 metrelik tezgâhı vardı. Zamanla öne çıkıla çıkıla bu hale geldi. Kamyonların geçtiği sokaklarda şimdi insanlar geçemiyor. Önceleri pazar haftada 3 gün olmak üzere pazartesi, perşembe ve cumartesi günleri kurulurdu. Pazarın açılmadığı zaman dükkânlar kendi önünü temizlerdi. Ama 5-6 senedir bu pazar yıkanmıyor. Kimse tezgâhını kaldırmadığı için gece örtü çekilip sabah açılıyor. Mutlaka yeniden düzenleme yapılmalı” ifadelerini kullandı.
TARİHİ DOKU AYAKTA KALMAYA ÇALIŞIYOR
Tuzpazarı’ndaki eski binalardan sadece birkaçı ayakta kalabilmiş durumda. Akbayır, bölgedeki tarihî yapılara da dikkat çekerek, “120-130 yıllık Resulzade’nin binası hâlâ duruyor. Altındaki peynirci de 60-65 yıldır burada. Eskiden binaların hepsi böyle iki katlıydı. Çoğunu yıkıp yenilerini yaptılar. Ama bu bina direniyor” ifadelerini kullandı.
“TUZCU BABA BEREKET DAĞITIRMIŞ”
Tuzpazarı’nın manevi simgelerinden biri olan Tuzcu Baba’ya da değinen Akbayır, bölgenin sadece ticaret değil kültürel hafızasıyla da önemli bir yer olduğunu hatırlattı. Akbayır, “Buradaki Tuz Pazarı Camii, Fatih Sultan Mehmet döneminde yaptırılmış. 1700’lerde tuz ticaretiyle uğraşan ve halka tuz dağıtarak destek olan Tuzcu Baba da bu caminin yanına defnedilmiş. İnsanlar onun bereket getirdiğine inanırmış” dedi.
