Aktif olarak bir işte çalışmayan kişiler sigortalı olabilir mi?

Aktif olarak çalışmayan çok sayıda kişi özellikle kadın okurlarımız ‘Bizler herhangi bir yerde çalışmıyoruz,  emekli olabilmemiz için mutlaka bir işverene bağlı olarak veya bağımsız bir şekilde ve devlet memuru olarak çalışmamız mı gerekiyor?’ şeklinde sorular soruyor.

Normal koşullarda Bir çalışan; yaşa, cinsiyete, işe giriş tarihine göre belirlenen prim gün sayısını yani hizmet süresini doldurduktan sonra emeklilik hakkı kazanır. Tüm şartlar yerine getirildiği takdirde emekli olan çalışan, emeklilik aylığı alabilir ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilir. Peki, aktif olarak bir işte çalışmayan kişiler emekli olabilir mi? Evet, isteğe bağlı sigorta ile bu mümkün.

Emekli olmak ve sağlık hizmetlerinden yararlanmak için kişiler, kendi tercihleriyle isteğe bağlı sigorta yaptırabilir .Bugünkü yazımızda bu konuyu incelemeye çalışacağım

 

Kimler İsteğe Bağlı Sigortaya Başvurabilir

Türkiye’de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından;

• 18 yaşını dolduran,
• 5510 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan,
• Sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar,
• Kendi sigortalılıkları nedeniyle Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına göre malullük veya yaşlılık aylığı almayanlar, isteğe bağlı sigortalı olabilmektedir.

5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce mülga kanunlara göre isteğe bağlı sigortaya devam edenlerin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın Kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalılıkları devam ettirilmektedir.

 

İsteğe Bağlı Sigortanın Başlangıcı 

İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlar.

İsteğe Bağlı Sigortalıların Ödeyecekleri Prim Tutarları

İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak şartıyla, sigortalı tarafından beyan edilen günlük kazanç tutarına göre belirlenmektedir.

İsteğe bağlı sigorta prim oranı, prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık % 32’sidir. Bunun % 20’si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12’si genel sağlık sigortası primidir. Buna göre 2024 yılı için; prime esas günlük kazanç alt sınırından kazanç beyanında bulunan bir isteğe bağlı sigortalının ödemesi gereken aylık asgari prim tutarı 6.400,80 TL’dir.

Ait olduğu ayın primini en geç 12 ay içinde ödemeyen sigortalının o aya ait prim borcunu ödeme imkânı ortadan kalkmakta ve prim borcu ödenmeyen ilgili ay için sigortalılara hizmet verilememektedir.

 

İsteğe Bağlı Sigortanın Sona Ermesi

 İsteğe bağlı sigortalılık;

• İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden,

• Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,
• Ölen sigortalının ölüm tarihinden itibaren sona erer.

 

 

İsteğe Bağlı Sigortalılık Süresi

01/10/2008 tarihinden itibaren ilk defa isteğe bağlı sigortalı olanlar ile 506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi isteğe bağlı sigorta primi ödeyen sigortalıların 01/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreleri 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilmektedir. Bu da 9000 güne tekabül etmektedir.