Kur Korumalı Mevduat sisteminde yapılan önemli değişiklikler

Kurdaki yükselişi önlemek amacıyla ekonomik hayatımıza giren Kur Korumalı Mevduat sistemiyle ilgili çok sayıda soru almaktayım. Yapılan ilk düzenlemeden sonra çok sayıda değişiklik yapılan ve tüzel kişileri yakından ilgilendiren bu konuyu bu haftaki yazımızda değerlendirmeye çalışacağım.

 

Konuyla ilgili ilk önemli düzenleme döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümünün usul ve esaslarının belirlendiği 2021/14 sayılı T.C. Merkez Bankası Tebliğinde yapılan değişiklikle gerçekleştirilmiş ve yurt  içi  yerleşik   tüzel   kişilere   31/12/2021 ile   30/6/2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini bozdurarak sisteme dahil olabilmeleri imkânı getirilmişti. Daha sonra 29.01.2022 tarihli ve 31734 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7352 Sayılı Vergi Usul Kanunu İle Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa geçici 14’üncü madde eklenmiş ve 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını ve altın hesaplarını Türk lirasına çeviren ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendiren mükelleflere elde etmiş oldukları kur farkı kazançları, vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançları için düzenlemede belirtilen esaslar kapsamında kurumlar vergisi istisnası getirilmişti.

Daha sonra getirilen bu düzenlemelere ilave olarak değişik zamanlarda  sırasıyla aşağıdaki değişiklikler yapıldı.

• 7.3.2022 tarih ve 31771 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan;

Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/9),

• Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/10) ile tüzel kişilere de döviz ve altın hesaplarının TL’ye dönüşümünde 3 ay vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açabilmeleri imkânı getirildi. 
• 22.3.2022 tarih ve 31786 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan; Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/14) ile gerçek kişilerin, Kur Korumalı Mevduat sistemi devam ettiği sürece Döviz Tevdiat Hesaplarını bozdurarak sisteme dahil olabilmeleri imkânı getirildi.
• 8.4.2022 tarih ve 31803 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/16) ile yurt içi yerleşik tüzel kişilere de 31/12/2021 ile 31/3/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini bozdurarak sisteme dahil olabilmeleri imkânı getirildi.
• 27 Ekim 2022 tarihli ve 31996 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 26/10/2022 tarihli ve 6297 sayılı CK ile 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 14 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasında Yer Alan İstisnanın, , kurumların 30/9/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulanacağı belirtildi. 
• 26 Ocak 2023 tarihli ve 32085 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 25/01/2023 tarihli 6728 sayılı CK eki Kararda; 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 14 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasında Yer Alan İstisnanın, kurumların 31/12/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulanacağı belirtildi.
• 1 Nisan 2023 tarihli ve 32150 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2023/7) İle yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31/12/2021 ile 31/03/2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrileceği yönünde düzenleme yapılmıştır.
• 25 Nisan 2023 tarihli ve 32171 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 24/4/2023 tarihli 7165 sayılı CK eki Kararda; 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 14 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasında Yer Alan İstisnanın, kurumların 31/3/2023 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulanacağı belirtildi.
• Son olarak 20 Ağustos 2023 tarihli ve 32285 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2023/22) ile yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31/12/2021 ile 30/06/2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrileceği yönünde düzenleme yapılmıştır. Banka tarafından açılacak Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarının vadeleri Merkez Bankası’nca yayımlanacak usul ve esaslarda belirlenecektir.