İhracat dünyası zorlu bir dönemden geçiyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi‘nin dün açıkladığı…
Yüzde 19 düşüşle 10,8 milyar dolara inen mayıs ihracatı…
Yıllık hedeften uzaklaştığımıza işaret etti.
Aslında 2015’e bazı sorunlara ve risklere rağmen umutu başlamıştık ihracat cephesinde.
Ancak, sürpriz gelişmelerin yarattığı olumsuzlukların ardı arkası kesilmediği için…
Beklenen manzara oluşamadığı gibi umutları azaltan tablolar ortaya çıkmakta!
Mesela…
Başta birçok komşumuz olmak üzere jeopolitik sorunların yarattığı pazar daralması…
Yeni yılın gündeminde de kendine yer bulurken…
Küresel ticaretteki yüzde 10 bulan küçülme; ihracatçımızı zorlayan bir başka unsur olarak karşımıza dikilivredi!
Üstelik yükselen maliyet baskısının hırpalaması yetmezmiş gibi…
Daha ilk günden vuran pariteyle savaşmak zorunda kaldı ihracatçımız!
Yılbaşında 1,20’nin üzerinde olan Euro/dolar paritesi… Bir ara 1,05’e kadar geriledi.
2014’ün mayısına göre ise durum daha da vahim!
Bu dönemde yüzde 19 gerileyen parite… Euro ile elde ettiğimiz kazancın dolara dönüşümünde uğradığı net kaybı gözler önüne seriyor.
Keza ilk 5 ayda kaydedilen yüzde 18,7’lik parite düşüşü…
İhracatçımıza aynı zamanda kar ve rekabet gücü kaybı olarak yansımış vaziyette!
Yani bir yandan dolara dönüşümde istatistiki bir kayıp var.
Diğer yanda da TL bazında gelir kaybı…
Ve hem TL hem de dolar bazlı artan maliyetlerin azalttığı rekabet gücüyle yüzleşme zorunluluğu söz konusu!
Paritenin bu çok yönlü yıkıcı etkisini hesaplayan TİM’e göre…
Mayısta 1,1 milyar dolar, ilk 5 ayda ise 5,7 milyar dolarlık bir kayıp söz konusu!
Üstelik birim fiyatlarda da düşüş baskısı ihracatçımızın boğuşmak zorunda kaldığı bir başka sıkıntı olarak varlığını sürdürüyor.
İşte böyle bir atmosferde otomotiv sektöründeki iş bırakma eylemlerinin yarattığı etki devreye girince…
Mayıs ayı rekor ihracat düşüşüyle tarih sayfalarındaki yerini aldı.
Yine TİM’in hesaplamaları diyor ki: sektörde 550 milyon doları bulan bir kayıp yaşanmış…
Ve bu durum aylık ihracatta 4 puanlık negatif etki yaratmış!
Bursa ikinciliği kaptırdı
Yukarıdaki negatif gelişmeler doğal en büyük darbeyi Bursa’ya vurdu.
Çünkü…
Bursa mayısta yüzde 29,4‘le ihracatı en fazla gerileyen ikinci il olarak kayıtlara geçti!
Sakarya’nın yüzde 39 azalan ihracatı sadece otomotive dayalı olmasından kaynaklandığı için…
Gidişattan asıl darbeyi alanın Bursalı ihracatçı olduğu da açık.
Neden mi?
Çok çeşitli sektörleriyle dünyaya açılsa da Bursalı ihracatçı AB’ye göbekten bağlı.
Yani paritenin çok yönlü baskısını fazlasıyla sırtında hissediyor ihracatçımız!
Maliyetler açısından da Türkiye’nin en yüksek illeri arasında yer alan Bursa…
Otomotivin başketi olarak da zor bir ayı geride bıraktı.
Neticede; mayısta 820 milyon dolarlık dış satımla en büyük ikinci ihracatçı ünvanını Kocaeli’ne kaptırdık!
Peki ne yapmalı?
Alternatif pazar arayışları önemli…
Keza İran, İngiltere, Almanya ve ABD değişik perspektifleriyle umut vaat edebilir.
Diğer yanda gündemdeki yerini koruyan kur riskini hedge etmek de şart görünüyor!
Risk analizleri önemini artırırken alacak sigortasını da eksik etmemkte fayda var.