Tablo ortada… 2019 yılında ilk kez bir arada yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimi Türkiye’nin yönetim şekli bakımından yeni bir dönemin başlangıcı olacak.
Aslında…
2 seçimin kazanma anlamında birbirinden temel ayrılıkları var. Örneğin, cumhurbaşkanı seçilebilmek için yüzde 50 artı 1 oy gerekirken, milletvekili seçiminde çoğunluğu arkasına alan parti Meclis’in büyük grubu olacak.
O bakımdan…
Siyaset bilimciler şimdiden, farklı sonuç gerektiren iki seçimin birbirlerini nasıl etkileyebileceklerini araştırmaya başladılar. Ortaya da çarpıcı bulgular çıktı.
Nitekim…
Bu sütunların okurlarının seçim sonuçlarını tam isabet bulmasıyla tanıdıkları İstanbul merkezli Ada Araştırma çok geniş kapsamlı ve yapılmışlar arasındaki en ayrıntılı temmuz ayı Türkiye gündem araştırmasını tamamladı.
Merak ettiğimiz “2019 seçiminde nasıl bir Meclis oluşur?” sorumuza Ada Araştırma Yöneticisi Ayhan Adıgüzel şu cevabı verdi:
“Eğer siyaset tablosunda bir değişiklik olmazsa, özellikle de yüzde 10 seçim barajı kalırsa 2019 seçiminde Meclis 2 partili olur.”
Rakamları şöyle açıkladı:
“Yaptığımız araştırmaya göre, kararsızlar dağıtıldıktan sonra AK Parti’nin yüzde 51.9 oy alacağı görülüyor. Araştırma CHP’nin yüzde 24.8 oy alacağını gösteriyor.”
Şunu da ekledi:
“Araştırmamızda HDP’nin yüzde 8.9 oy, MHP’nin de yüzde 7.7 oy, diğer partilerin de toplam yüzde 6.7 oy alacakları görülüyor.”
Çıkardığı sonuç şu:
“Yüzde 10 barajı devam ederse, bugünkü siyaset tablosuna göre AK Parti ve CHP dışındaki partiler Meclis’e giremiyorlar.”
Milletvekili sayılarıyla ilgili bir tahmin de verdi:
“Tabloya göre AK Parti en fazla 474, CHP ise en fazla 176 milletvekili çıkarır.”
Şu ayrıntı da dikkat çekici:
“AK Parti’nin Doğu Anadolu bölgesinde yüzde 11.9, Güneydoğu Anadolu’da 6.1, Akdeniz’de 4.8, Karadeniz’de 4.7, Marmara’da 3.4, İç Anadolu’da 0.4 oranlarında oyunu arttırdığı, Ege’deyse yüzde 1.9 oy kaybettiği görülüyor.”
Partiler çekirdek seçmenlerini koruyor
Ada Araştırma’nın temmuz ayı gündem araştırmasında ortaya çıkardığı 2019 seçimi projeksiyonu siyasetin genel yapısını da sergiliyor.
Araştırmaya göre…
AK Parti yüzde 82.7, CHP yüzde 77.1, HDP yüzde 64. 9 oranında seçmenini korurken, MHP’de bu oran yüzde 43.3’te kalıyor.
Bununla birlikte…
AK Parti’ye yüzde 13 kararsız seçmen gelirken, kararsız seçmenin yüzde 14.2’si CHP’ye oy verme eğiliminde. Ayrıca, MHP’den AK Parti’ye yüzde 1.4 ve CHP’ye de yüzde 1.6 seçmen geçişi görülüyor.
Siyaseti ilgilendiren sonuç: Seçmen yeni partiye sıcak değil!
Türkiye genelinde çok geniş kapsamlı ve en detaylı gündem araştırmasını yapan Ada Araştırma, temmuz itibariyle siyasi eğilimleri de ortaya çıkardı.
Üstelik…
Ada Araştırma Yöneticisi Ayhan Adıgüzel, son dönemde esen yeni parti rüzgarlarını tersine çevirecek bir sonuç paylaştı:
“Türkiye genelinde seçmenin yüzde 60’ı siyasette yeni bir partiye ihtiyaç olmadığını düşünüyor. Yeni partinin gerekli olduğuna inananların oranı yüzde 40’ta kalıyor.”
Araştırma…
Bölgelere göre de ilginç sorunlar ortaya koyuyor:
“Yeni partiye ihtiyaç duyanlar arasında en yüksek oran yüzde 52 ile Ege Bölgesi’nde. Ege’yi yüzde 41.5 ile Marmara izliyor.”
Ayrıca…
İç Anadolu seçmeninin yüzde 39.5’i, Güneydoğu’nun yüzde 36.5’i, Akdeniz’in yüzde 35.6’sı, Doğu Anadolu’nun yüzde 32’si, Karadeniz’in yüzde 25.8’i yeni partiye ihtiyaç duyuyor.
Yanı sıra…
Araştırmanın Büyükşehirler ayağı da var. Bu bölümde en yüksek oran yüzde 62 ile Balıkesir’de. Onu yüzde 57.1 ile İzmir izliyor.Manisa ise yüzde 55.2 ile üçüncü sırada.
Sıralama şöyle devam ediyor:
Ankara yüzde 47.2, Antalya yüzde 46.5, Aydın yüzde 45.2, Mersin yüzde 44.4, Muğla yüzde 43.4.
Bursa ise…
Yüzde 43 oranıyla, yeni partiye ihtiyaç olduğunu söyleyenler arasındaki Büyükşehirler sıralamasında 10. sırada yer alıyor.
Hangi partilerin seçmeni yeni parti bekliyor?
Yeni parti sorgulaması yapan araştırmada dikkat çekici bir bölüm daha var:
1 Kasım seçimi sonuçlarına göre; AK Parti seçmeninin yüzde 19.1’i, SP seçmeninin yüzde 48.1’i, MHP seçmeninin yüzde 48.6’sı, HDP seçmeninin yüzde 51.7’si, CHP seçmeninin yüzde 72.8’i, diğer partilerin de yüzde 52.6’sı yeni bir partiye ihtiyaç duyuyor.
Ayrıca…
Referandumda evet oyu verenlerin yüzde 16.9’u yeni partiye de evet derken, hayır oyu verenlerin yüzde 66.7’si yeni partiye ihtiyaç olmadığı görüşünde.
AK Parti’de kimler yeni parti istiyor?
Muhalefet partilerine oy verenleri memnuniyetsizlik ifade edip yeni parti beklemeleri normal, fakat AK Parti’de yüzde 19.1 oranındaki seçmenin yeni partiye ihtiyaç duyması dikkat çekici.
Ada Araştırma Yöneticisi Ayhan Adıgüzel bu kitleyi şöyle tanımladı:
“AK Parti’ye oy veren genç, eğitim düzeyi yüksek ve gelir düzeyi yüksek kesimler arasında yeni partiye ihtiyaç duyanlar var.”
Adını da koydu:
“Bu kitleye AK Parti’ye oy veren eski merkez seçmeni de diyebiliriz.”