Çalışma yaşamının en büyük sorunlarından olan kıdem tazminatında bilinmeyenler nedeniyle işçiler ve işverenler sürekli karşı karşıya gelmektedirler. Kimlerin hangi şartlarda kıdem tazminatı alacağı iş kanununda yazmasına rağmen bazı durumlarda kanun maddelerine rağmen anlaşmazlıklar dava konusu olmaktadır.
İş hayatında kendi isteğiyle işten ayrılan kıdem tazminatı alamaz diye yanlış bir bilgi maalesef kulaktan kulağa yayılarak birçok kişiyi mağdur etmiştir.
Kendi isteğiyle işten ayrılan da kıdem tazminatını alabilir. Ama kendi isteğiyle işten ayrılan herkes kıdem tazminatı alamaz. İşçinin haklı bir nedenle kendi isteğiyle işten ayrılması ve bazı özel durumların olması kıdem tazminatı alabilmesine imkan sağlamaktadır.
Öncelikle kıdem tazminatının hak edilebilmesi için bir yıllık bir çalışmanın, yani 365 günlük bir çalışmanın olması gerekir.
*Çalışan kadınlar resmi evliliklerinden sonra 1 yıl içinde kendi istekleriyle işten ayrılıp kıdem tazminatlarını alabilirler.
*Askere giden kişiler kendi istekleriyle işten ayrılarak kıdem tazminatı alabilirler.
*09.09.1999 tarihi öncesinde ilk defa sigortalı olan kadın ve erkekler 15 yıllık sigortalılık süresini doldurduklarında ve 3600 prim gününe ulaştıklarında kendileri işten ayrılıp kıdem tazminatlarını alabilirler. Bu konuda işçi ve işverenler arasında sıkça anlaşmazlıklar olmaktaydı ve son kararı yargı söyledi ;
15 yıl ve 3600 gün ile istifa edenleri Yargıtay sevindirdi
Yargıtay daha önceki kararlarında 15 yıl ve 3600 günü doldurup, SGK`dan “kıdem tazminatı alabilir” yazısı alıp istifa ederek kıdem tazminatı istenebilmesinin şartı olarak yazının işverene verildiği gün evinde oturma iradesini ararken artık bu şartı aramıyor. Yargıtay istifa edip ertesi gün başka yerde işe girenin bile bu tazminatın hakkı olduğunu belirten karar aldı.
*Kendi isteğiyle işten ayrılıp kıdem tazminatı almada haklılık çok önemlidir.
*Çalışan kişiye işverence uygun olmayan davranışların sergilenmesi,
*Psikolojik baskı uygulanması (mobing),
Sözleşmede yazan fakat işverenin uymadığı maddeler,
Çalışan kişiye ödenen ücretin almış olduğu maaştan değil de daha düşük rakamlardan SGK`ya bildirilmesi gibi durumlarda
çalışan kendi isteğiyle işten ayrılsa dahi kıdem tazminatını alabilir.
SORU: Torba yasayla kadınlar 3 çocuk için doğum borçlanması hakkı elde etti. 1994 yılında ilk defa sigortalı oldum. 1989 ve 1993 tarihinde dünyaya getirdiğim 2 çocuğum için doğum borçlanmasından yararlanabilir miyim?
CEVAP: Torba yasayla kadınlara doğum borçlanması hakkı 2 çocuktan 3 çocuğa çıkartıldı fakat kadınların en çok merak ettiği ve beklediği konuların başında gelen sigorta başlangıcından önceki doğumlar için borçlanma hakkı maalesef verilmedi.