Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) açılışının 101’inci yıl dönümünü kutluyoruz. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün çocuklara armağan ettiği ‘23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’ bu yıl da geçen sene olduğu gibi koronavirüs gölgesinde evlerde kutlanıyor. Bursa’da da evlerde renkli görüntüler oluşurken, Çelenk sunma töreni de gerçekleşti…

Düşman işgali altındaki Anadolu ve Rumeli topraklarında Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde Kurtuluş Savaşı’nı başlatacak ve Cumhuriyete giden yolda önemli adımlar atılmasını sağlayacak Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 101 sene önce 23 Nisan’da açıldı. TBMM’nin açılışı, kurtuluş mücadelesinin en önemli safhalarından birisi oldu. Osmanlı İmparatorluğu’nun 1. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmasının ardından, Mondros Mütarekesi’ne rağmen ülkenin işgal edilmeye başlanması üzerine Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı. Amasya Tamimi ile Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararlar ‘ulusun egemenliğini yine ulusun sağlayacağı’nı ortaya koydu. 1919 sonbaharında yapılan seçimlerden sonra Osmanlı Mebusan Meclisi 12 Ocak 1920’de, 168 üyesinden 162’sinin katılımıyla toplandı. Mustafa Kemal, Erzurum mebusu seçilmişti ancak o Ankara’da kaldı. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti yanlısı milletvekillerinin çoğunlukta olduğu bu Meclis, 28 Ocak 1920’de yaptığı gizli oturumda Misak-ı Milli’yi kabul etti.

EN YÜKSEK KAT ‘MECLİS’

İstanbul’un 16 Mart’ta işgali ve Milli Mücadele yanlılarının tutuklanmaya başlamaları üzerine milletvekilleri ve aydınlar, Ankara’ya kaçmaya başladı. Mebusan Meclisi de 18 Mart’ta son kez toplanarak, Meclisin süresiz olarak tatil edilmesini kararlaştırdı. Mustafa Kemal, 19 Mart 1920’de yayımladığı genelgeyle ‘Ankara’da olağanüstü yetkili bir Meclis’in toplanacağını duyurdu. Genelgede, ‘Ulusun bağımsızlığını ve devletin kurtarılmasını sağlayacak önlemleri düşünüp uygulamak üzere ulusça olağanüstü yetki verilecek bir meclisin Ankara’da toplantıya çağrılması ve dağıtılmış olan mebuslardan Ankara’ya gelebileceklerin de bu Meclise katılmaları’ istendi. Bu amaçla yapılacak seçimle belirlenen milletvekilleri ile dağıtılan Osmanlı Mebusan Meclisinden kaçarak Ankara’ya gelebilenlerden 84’ü, ilk Mecliste yer aldı. Mustafa Kemal, 22 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisi’nin açılışını duyurduğu genelgesinde ise bundan böyle ‘bütün sivil ve askeri makamların ve bütün ulusun emir alacağı en yüksek kat’ın bu Meclis olacağını vurguladı. 23 Nisan 1920’de ilk TBMM, İttihat ve Terakki Kulübü olarak yapılan binada açıldı.