Borç temelde; iki kişi arasındaki alacak-verecek meselesini ifade eder. Borcun varlığının hukuken kanıtlanması durumunda alacaklının borçludan isteme hakkı saklı tutulurken; borçlunun da ödeme zorunluluğu bulunmaktadır. Alacaklının, borçlusundan hatırlatma tebliğinden sonra herhangi bir cevap ya da ödeme alamaması halinde haciz işlemine başvurulur. Borcun tahsili için borçlu kişinin mal varlığı araştırılır. Tahsile yeterli miktarda olan ya da borcun bir kısmını kapatacak miktardaki mallar haciz işlemi ile devlet tarafından güvence altına alınır.
Can sıkıcı olan haciz işlemi için kişi ya da kurumların borçluları adına İcra ve İflas Kanunu çerçevesinde İcra Mahkemelerine başvurmaları gerekir. İcra Mahkemesine yapılan başvurunun ardından borçlu kişiye bir ihtarname yönlendirilir. Çeşitli nedenler ile ihtarnamenin borçlu kişinin eline ulaşmaması söz konusu olabilir. Bu nedenle haciz sorgulama için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. İşte karşınızda haciz sorgulama yöntemleri….
HACİZ SORGULAMA NASIL YAPILIR?
Haciz sorgulama işlemi pratikte dava açılması gerektiği için icra dosyası sorgulama işlemi ile aynı özellikleri taşır. İcra dosyaları İcra Müdürlüklerinin sisteminde kayıt altına alındığı için kişilere UYAP ve e-Devlet kapısı üzerinden sorgulama yapmasına izin verilmektedir.
UYAP SMS BİLGİ SİSTEMİ ÜZERİNDEN HACİZ SORGULAMA
Ulusal Yargı Ağı Prjesi (UYAP), icra dairelerinin adeta eli kolu durumundadır. İcra daireleri bütün işlemlerini UYAP sistemine kayıt ederler. Bu nedenle vatandaşlar kendi adına herhangi bir haciz işlemi olup olmadığını UYAP üzerinden kontrol edebilme hakkına sahiptir.
UYAP üzerinden sorgulama yapabilmek için ilk adımda kısa mesaj aracılığı ile kişilerin sisteme kayıt olması gerekir. Kayıt işlemi onaylanan kişilerin SMS yolu ile bilgilerine erişmesine izin verilir.
1 Nisan 2008 tarihinde hayata geçirilen UYAP SMS Bilgi Sistemi; Vodafone, Türk Telekom ve Turkcell abonelerine sunulan bir hizmettir. Her sorgulama vergiler dahil olmak üzere 1.5 TL üzerinden ücretlendirilir.
UYAP Bilgi sisteminden sorgulama yöntemini kullanmak için mesaj bölümüne TC Kimlik No, Dosya No mesaj kodu yazarak 4060’a kısa mesaj göndermek yeterlidir.
Örnek icra dosyası sorgulaması; 22222222222 2007/27 DURUSMA
E-DEVLET ÜZERİNDEN HACİZ SORGULAMA
Birçok kamusal işlemi bünyesinde barındıran e-Devlet kapısı üzerinden kişilerin haciz sorgulamaları yapmaları kolaylaştırılmıştır.
Haciz sorgulaması yapmak için ilk adımda kişilerin Adalet Bakanlığı tarafından desteklenen “Dava Dosyası Sorgulama” sayfasını açması gerekir.
Açılan sayfanın alt kısmında bulunan “kimliğimi şimdi doğrula” yazısına basarak vatandaşlar e-Devlet sistemine giriş için güvenlik adımlarına yönelirler.
Sayfada beliren e-Devlet kapısı kimlik doğrulma sistemini geçmek için kişilerin T.C kimlik numarası ile e-Devlet şifresini ilgili boşluklara girmesi gerekir.
Boşlukların doğru ve eksiksiz olarak doldurulmasının ardından sayfanın alt kısmında bulunan “sisteme giriş yap” yazısına basılır.
Güvenlik adımlarının geçilmesinden sonra haciz sorgulamasına ilişkin bilgilere erişim sağlanabilir.
HANGİ MALLAR HACZEDİLMEZ?
Borçlunun yaşamanı idare edebilmesi için gerekli olan malların haczedilmesi söz konusu değildir. Başka bir ifadeyle haciz işlemi borçlu kişinin iş ve ev yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi için gerekli olan malların dışındakilere uygulanır. Gayrimenkul üzerine uygulanacak haciz işlemi ise; yalnızca o gayrimenkulün borç için teminat gösterilmesi durumunda geçerlidir.