DERYA DEMİR PINAR / ÖZEL HABER

Türkiye beşik gibi sallanmaya devam ediyor. Yurdun pek çok noktasında 4-5 büyüklüğünde depremler meydana gelirken, AFAD Bursa İl Müdürlüğü uyarılarda bulundu. Ne zaman geleceği belli olmayan deprem için hazırlıklı olunması gerektiğini ifade eden AFAD Eğitim Merkezi Müdürü Abdullah Yiğit, yıllık 42 bin kişiyi merkezlerinde ağırlayarak bilinçlendirme eğitimi verdiklerini söyledi. Afetten kesin ve etkin korunmanın birinci basamağının sağlam bina inşaa etmek olduğunu ifade eden Yiğit, yönetmeliğe uygun yapılmış yapıların 7.4 büyüklüğündeki depreme rahat bir şekilde dayanabileceğini kaydetti.

SABİTLENMİŞ EŞYA YAŞAM ÜÇGENİ OLUŞTURUR

Depremlerin yapısal ve yapısal olmayan zararlar verdiğini dile getiren Yiğit, “Yapısal hasarlar dediğimiz binaya zarar veren bir süreçtir. Yapısal olmayan dediğimiz kavram, evimizdeki gündelik yaşantımızı kolaylaştırmak için kullandığımız büyük çaplı eşyaların verdiği zarardır. Bu nedenle evimizde düşmesi ve devrilmesi muhtemel olan mutfak dolabı, televizyon, avize, çerçeve, gardrop gibi eşyaları çok iyi şekilde sabitlememiz lazım. Deprem eşittir her bina yıkılacak koca bir yalandır.. Fakat 5.5 büyüklüğündeki her depremde, evimizde ekonomik kaybı yaşayacağımız gerçek. Onun için bu eşyaların sabitlenmesi bir ihtiyaç. Birçok depremden sonra sabitlenmiş eşya bize yaşam üçgeni oluşturur. Yaralanmaların yüzde 50’si, ölümlerin yüzde 3’ü sabitlenmemiş eşyadan kaynaklanıyor” dedi.

ÇÖK, KAPAN, TUTUN…

Afet esnasındaki doğru davranışların hayata tutunmayı sağlayacağını söyleyen Yiğit, “Deprem olduğunda kaçma kültürünü artık hayatımızdan çıkarmak gerekir. Birleşmiş Milletler doğru davranışın ‘çök kapan tutun’ olduğunu tescilledi. Bu davranışı artık uygulamamız gerekiyor. Sarstıtıyı hissettiğimizde depremin nereye evrileceğini bilmiyoruz. Eğer deprem 5 büyüklüğünün altında kalır ise insanoğlu hareket edebilir. Fakat deprem, 5 büyüklüğünün üzerine çıkarsa hareket kabileyitimizi kaybedeceğiz. Onun için daha önceden tatbikatlar yaparak durumu içselleştirmemiz lazım. Koruyacağını inandığımız bir eşyanın yanında çök kapan tutun yaparak üzerimize düşecek eşyalardan ya da tavandan korunmak için hedef küçültmemiz gerekiyor” diye konuştu.

“ARTÇI OLMADAN BİNAYI TERK EDİN”

Küçük bir eşya yanında korunmak zorunda kalanların ise cenin pozisyonu alması gerektiğini kaydeden Yiğit, “Eğer küçük bir koltuğun yanında deprem anında korunacaksanız, cenin pozisyonunda vücudumuzun en küçük haline bürünerek sarsıntının geçmesini beklemelisiniz. Sarsıntı geçtikten sonra bulunduğumuz mekana bağlı olarak daha önceden hazırlamış olduğumuz afet ve acil durum çantasını da alarak mekanı terk etmemiz lazım. Biz depremin ne zaman olacağını bilmiyoruz ama artçı depremlerin olacağını adımız kadar iyi biliyoruz. Eğer deprem 7 büyüklüğünde olduysa bunun artçı sarsıntısı 6.8, 6.9 büyüklüğünde olacaktır. İlk sarsıntı ile yorulan binalarımız artçı depremlerle daha çabuk yıkılır. O nedenle artçı depremlerden korunmak için binalardan uzak, açık bir alana çıkmamız gerekir. Binayı terk ederken kesinlikle asansör asla kullanılmamalı” ifadelerini kullandı.

“KOLTUK VE MAKİNE İYİ KORUYUCUDUR”

Evdeki sakanma alanları hakkında bilgi veren Yiğit, “Kiriş kolanlarının geniş olduğu alanlarda ya da banyolarda fayansların patlaması nedeniyle sıkıntılar yaşayabiliriz. Bulunduğumuz mekana göre değişkenlik göstermekle birlikte çekyatlar iyi bir koruyucudur. Çamaşır makineleri, koltuklar ne kadar ezilse de tamamen yok olmayacaktır. Ya da kiriş ve kolonların dar olduğu bölgeler yaşam üçgeni alanları oluşturacaktır. Ancak kolonun altında kalan bir insanın da kurtulma şansı çok az olacaktır. Kaçmak yerine hedef küçülterek sarsıntının geçmesini bekleyip, koşmadan, konuşmadan geriye dönmeden, hızlı adımlarla açık alana çıkmamız gerekir” dedi.

“ÇANTA, AFET SONRASI CAN KURTARIR”

Afet ve acil durum çantası hakkında bilgi veren Yiğit, “Bu çanta, afet sonrasında bizi yaşama tutunmamız dahil çok büyük katkı sağlayacaktır. Çantanın içerisinde kullanmanız gereken ilaç, kıymetli evraklar, ailenin beslenme kültürüne nüfus yapısına bağlı olarak yiyecek, su, kağıt para, radyo, düdük kağıt- kalem koymamız gerekiyor. Afetin ilk 72 saatlik evresi arama kurtartma ekipleri yanımıza gelecektir. Ama çok kombinasyonlu afet sonunda acil durum ekiplerinin yardımımıza gelmesi zaman alıyor. Onlar yardıma gelinceye kadar kendi ayaklarımızın üzerinde durabilmesi için o evreyi çantadakilerle geçirmemiz gerekir. Afet çantası, deprem anında değil sonrasında lazım olacak. Bu nedenle sarsıntının ardından çantamızı alıp güvenli bir mekana sığınmamız lazım. Bunun haricinde yatak başlarında el feneri, su terlik bulundurulabilir” şeklinde konuştu.

ŞİDDETİ TAHRİBAT BELİRLER…

Deprem büyüklüğü ve şiddeti kavramlarını da açıklayan Yiğit, şunları kaydetti: “Büyüklük, iki fay hattı arasından çıkan gaz ve enerjinin matematiksel olarak hesaplanmasına denir. Depremin üst yapıya ya da canlıya verdiği zarara ise şiddet diyoruz. Canlı yapının zarar görmediği ortamda 10 büyüklüğünde deprem olsa bile şiddeti 0’dır.”