Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, yazılı ve görsel basının Ankara temsilcileri ile Milli Savunma Bakanlığında düzenlenen iftarda bir araya geldi.

Yeni askerlik sistemini tüm detaylarıyla açıklayan Bakan Akar, “Askerlik sistemi ile ilgili 1927’den beri devam eden yasalarımız var. Değişen zaman, ihtiyaç ve imkanlar gibi etkenleri de dikkate alarak Sayın Cumhurbaşkanımızın da direktifleri doğrultusunda, öncelikle Türk Silahlı Kuvvetlerinin etkinliğini, caydırıcılığını, saygınlığını tam olarak temin edelim, burada herhangi bir hata, eksiklik, yanlışlık olmasın diğer taraftan da sistem öngörülebilir olsun şeklindeki yaklaşımla bu sistemi kurgulamaya çalıştık.” diye konuştu.

Yeni askerlik sisteminin TSK’nin ihtiyacının karşılanması başta olmak üzere öngörülebilir, süreklilik, eğitim, mesleki ve sosyal gelişim ihtiyaçlarıyla eğitimli insan kaynağının etkin ve verimli kullanılması gibi özelliklere sahip olduğunu vurgulayan Bakan Akar, bu çerçevede hazırlanan kanun teklifinin yasalaşmasıyla 1111 Sayılı Askerlik Kanunu ile 1076 Sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu’nun kaldırılacağını kaydetti. 

2 milyon 200 bin askerlik yükümlüsü bulunuyor

Bakan Akar, silah altına alınabilecek durumda şu anda 2 milyon 200 bin yükümlünün olduğunu belirtti.

Bedelli askerlikle ilgili yapılan projeksiyonlara ilişkin de bilgi veren Bakan Akar, “Biz ’15 bin lira’ dersek ne olabilir, ’30 bin lira’ dersek ne olabilir, ’50 bin lira’ dersek ne olabilir diye tek tek çalıştık. Hem Silahlı Kuvvetlerin hem gençlerin ihtiyacını karşılamak bakımından en optimal çözümün 30 bin lira civarında olması gerektiği ortaya çıktı.” dedi.

Bir ay temel askerlik eğitimi

Yeni askerlik sisteminde yükümlü kaynağının “yükümlü erbaş/er”, “yedek astsubay” ve “yedek subay” olarak sınıflandırılabileceğini ifade eden Akar, bunların yanı sıra bedelli ve dövizli askerlik uygulamalarının da yer alacağını söyledi.

Akar, askerliğe başvuranların bir kısmının bedelli, bir kısmının dövizli yapacağını diğerlerinin de “yükümlü erbaş/er”, “yedek astsubay” ve “yedek subay” olacağını belirtti. Yapılan hesaplamalar sonucu bir yılda 145 bin kişinin bedelli askerlik yapabilmesi mümkün olduğunu aktaran Bakan Akar, “145 binden fazla bedelli başvurusu olursa durum ne olacak? Milli Savunma Bakanlığı Askeralma Genel Müdürlüğünde öğretmenlerimizde, doktorlarımızda olduğu gibi kura olacak. Kuranın şekli yapılan tecrübelerden istifade edilerek belirlenecek.” diye konuştu.

Yeni sistemin lise ve altı mezunlarının yanı sıra lisans, lisansüstü ve meslek yüksekokulu mezunlarından isteyenlere de ihtiyaçlar kapsamında askerlik görevini er olarak yapabilme imkanı tanıdığını vurgulayan Akar, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu gençlerimiz gelecek, bedelli isteyenler dahil, bir ay temel askerlik eğitimi yapacaklar. Millet olmanın, asker olmanın gereği burada bir aylık eğitimi alacaklar. Bu program üzerinde önemle duruyoruz. Gençlerimizin hem günlük hayatına hem de gelecek hayatlarına etki edecek bilgileri içerecek bir eğitim vermeye çalışacağız. Bu bir aylık eğitim süresince buraya gelen gençlerimiz her zaman olduğu gibi cüzi miktarda harçlık alacaklar. Bir aylık eğitimin ardından bedelli askerlik yapanlar ayrılacak ve faaliyetleri tamamlanacak. Kıtalara gidenler ise 5 ay daha görev yapacaklar. Temel askerlik eğitimi ile 6 ay bittikten sonra ihtiyaç ve isteğin yanı sıra kadroya göre buradakilere ‘İkinci bir altı ay er olarak maaşlı görev yapmak istiyor musun’ diyeceğiz. ‘Evet’ demesi için bazı imkan ve fırsatlar da vereceğiz. Bu dönemdeki aylık harçlık 2 bin lira civarında bir para olacak. Mehmetçik 6 ay daha burada görevini yapacak. Bunu yapmamız lazım çünkü 6 aya indirdiğimiz zaman kadrolarımız boşalacak. Öyle olmaması için varsayımımız buradaki erlerimizin en az yarısının, üçte birinin kalması esasına dayalı. Onların kalabilmesi için harçlık adı altında maaş veriyoruz ayrıca hizmet borçlanması, muhtaç asker ailelerine yardım, deniz ve şehir içi toplu ulaşımdan ücretsiz yararlanma, müzelerin ücretsiz ziyareti gibi imkanlar sağlanacak. Askerlik bittikten sonra da TSK’ya personel temininde öncelik kazanacaklar ve TOKİ’de önceliğe hak kazanacaklar. 6 aylık askerliği er olarak yaptıktan sonra 6 ay daha maaşlı askerlik yapanlara bu sürenin sonunda yeniden ‘Kalmak ister misiniz’ diye soruyoruz. Eğer ihtiyaç, istek, performans değerlendirmesine göre söz konusu Mehmetçik yeterli performansı, yeterli kriterleri sağlayabiliyorsa sözleşmeli erbaş ve er veya uzman erbaş olarak Türk Silahlı Kuvvetlerine katılacak ve sözleşme yapılacak. Bu sözleşmesinin sonunda maaş, OYAK, lojman, sağlık ve sosyal güvence ile ilgili birtakım haklardan yararlanabilecek. Bu gençler okul, bedeni performans, sicil gibi gerekli kriterleri sağlarsa belli bir kontenjan dahilinde bir sınavı müteakip astsubay olabilecekler. Astsubaylıktan belli bir süre geçtikten sonra belirlenen kriterleri sağlayanlar da subay olabilecek. Er olarak başlayacak, subay olacak belki de general olacak.”

Yedek astsubaylık

Bedelli ve dövizli askerlikten sağlanacak gelirle yükümlü erbaş ve erlerin maaşları ile diğer giderlerin karşılanabileceğini ifade eden Akar, bütçeye herhangi bir yük teşkil etmeden bu sistemin kendi içinde dönmesini amaçladıklarını vurguladı.

Yeni sistemle birlikte çok önemli olarak nitelendirdiği “yedek astsubaylık” uygulamasının da hayata geçirileceğini açıklayan Bakan Akar, şöyle konuştu:

“Yedek astsubaylıkla, meslek yüksekokulunu bitirdikten sonra herhangi bir şekilde zorlamayla 4 yıllık okul bitirmenize gerek yok diyoruz. Mesleğinizi seviyorsanız bunu yapın, askerlikten dolayı bunu değiştirmeye kalkmayın, böylece ara personel konusunda da sıkıntı oluşmasın istiyoruz. Yedek astsubaylığa kontenjanların uygun olması ve istemeleri durumunda lisans ve lisansüstü mezunları da başvurabilecek. Buraya geldiklerinde iki aylık temel ve sınıf eğitiminin ardından maaşlı olarak 10 ay faaliyetlerini yapacak. Toplamda 12 ayın bitirilmesinin ardından gençler isterse terhis olabilecek. İstek, ihtiyaç ve kadroya göre kendilerine ‘Kalmak ister misiniz’ diye soracağız. Kalmak isteyenler astsubay olarak devam edecek. Yine astsubaylığa müteakip istenilen kriterleri karşıladıkları takdirde subaylığa geçebilecek.”

Peşin ödenecek

Akar, yedek subaylık sisteminin de devam edeceğini belirterek, “Bedelli askerlik konusunda, 40 bin gösterge asteğmen maaşına tekabül ediyor, asteğmen maaşı da bugün itibarıyla aşağı yukarı 5 bin küsur lira. Dolayısıyla 6 aylık asteğmen maaşından bahsediyoruz. Bedelli 30 bin lira, dövizle askerlik ise bunun avro karşılığı olacak.” dedi.

Bedelli askerlik bedelinin 30 bin lira olarak sabit kalıp kalmayacağı sorulan Akar, “Aynı kalmayacak. 40 bin gösterge diyoruz, asteğmenin maaşı her yıla göre değişiyor.” yanıtını verdi.

Yeni sistemin gündeme getirilmesinin ardından tek eleştirinin “30 bin liranın fazla olduğu” yönünde geldiğini aktaran Bakan Akar, “Yaptığımız objektif çalışmalarda, projeksiyonlarda bunun normal olduğunu değerlendiriyoruz. Bu sistemin karşılanması için bizim buna ihtiyacımız var. Diğer türlü sistem kendi kendini karşılayamıyor, desteklemiyor. Ayrıca bu miktarı bir seferde, peşin olarak verecekler.” diye konuştu.

“En kısa zamanda bitireceğiz”

Sözleşmeli erbaş ve er olan bir gencin ne kadar sürede subay olabileceğine yönelik soruyu Akar, “Burada kriterler var. Kişilere bağlı. Sözleşmeli erbaş veya er olan birinin astsubay olabilmesi için yüksekokul bitirmesi lazım. İstenilen performansı gerçekleştirecek, rütbe bekleme süresini tamamlayacak dolayısıyla hesabı yapıldığında en geç 10 sene içinde subay olabilecek.” şeklinde yanıtladı.

Akar, ister uzman, ister astsubay olsun okulu bitirme, sınavlara girme imkanları tanıyacaklarını söyledi. 

Sistemin kanunlaşmasıyla beraber silah altındaki askerlerin terhis olup olmayacağı sorulan Bakan Akar, “Olabilir” yanıtını verdi.

Akar, sistemin hemen uygulamaya girip girmeyeceği sorusuna da “Bunun kararını tabii Cumhurbaşkanımız ve Meclis verecek. Biz TSK olarak bu kanunun yayımlandığından itibaren yürürlüğe girmesiyle birlikte çıkabilecek sorunlara karşı tedbirlerimizi almaya çalışıyoruz.” karşılığını verdi.

Yeni sistemin ne zaman hayata geçirileceğine yönelik soru üzerine Bakan Akar, “En kısa zamanda bitireceğiz.” ifadesini kullandı.

“Ramazan Bayramı’ndan önce yeni sistem yasalaşır mı?” sorusunu Akar, “Çıkar inşallah.” diye yanıtladı.

Askerlik süresine ilişkin soru üzerine Bakan Akar, herkes için 6 ay askerlik yapma şansı bulunduğunu vurguladı.

Erteleme yaş sınırı

Eskiden gençlerin bedelli askerlik çıkar umuduyla okullarını uzattıklarına dikkati çeken Bakan Akar, şunları kaydetti:

“Lisede 29 olan erteleme yaş sınırını 22’ye indiriyoruz, meslek liselerine artı 3 sene daha ekliyoruz, 25 yaşına kadar devam etme şansı veriyoruz. Meslek yüksekokulları ve lisans 28, lisansüstü 32, doktora 35, tıp 35, sporcu 35 yaş oluyor. Bunları aşağı çekerek lüzumsuz beklemeleri, tıkanıklıkları ve insanların bir an önce bu işi bitirerek işlerini güçlerini yapmalarını sağlamayı hedefliyoruz.”

Bugüne kadar 16 bin 677 ihraç edildi

İftarda gündeme ilişkin açıklamalarda da bulunan Akar, Türkiye’nin hudutlarına ve halkına karşı ciddi risk, tehdit ve tehlikelerin olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Bunlara karşı mücadelemizi aralıksız sürdürüyoruz. Bunun birincisi FETÖ. Çünkü en tehlikeli düşman, en yakın düşmandır. FETÖ’nün içimizden temizlenmesi için elimizden gelen gayreti gösterdik, göstermeye devam ediyoruz. FETÖ ile mücadelede 15 Temmuz 2016’dan bugüne kadar 16 bin 677 ihraç var. 7 bin 335 personel hakkında adli, idari işlem devam ediyor. Ayrıca Bakan onayı ile 1567 personelin idari sebeplerle Silahlı Kuvvetler ile ilişiği kesildi. Bu mücadele bitti mi? Hayır, bitmedi, devam ediyor. Nasıl devam ediyor? Tamamen içinde bulunduğumuz kurallar çerçevesinde. Yeni bilgi, belge, veri çıktığı takdirde yargı ile koordineli, ilgili komutanlıklarla koordineli bir şekilde bunların gereği aksaksız, eksiksiz, aynı tempo, şiddetle yapılıyor. Bakanlık olarak olayları yakından takip ediyoruz, yasal yönden, idari yönden yapılması gereken ne varsa bunların aksaksız ve eksiksiz Milli Savunma Bakanlığı bünyesindeki bütün kurum, kuruluş ve birliklerde aynı şekilde, şiddetle, tempoda yapılması için her türlü tedbiri aldık, almaya devam ediyoruz. Burada bir farklılık, bizim buna müsaade etmemiz söz konusu değil.” 

“15 bin 166 terörist etkisiz hale getirildi”

Akar, terörle mücadeledeki son rakamlara ilişkin de şu bilgileri paylaştı:

“Yurt içinde 750-1000 terörist olduğundan bahsediyoruz. 3 bin Irak’ın kuzeyinde, 13 bin de YPG’yi PKK kabul ettiğimiz için Suriye’de olmak üzere toplam 17 bin teröristten bahsediyoruz bize risk, tehdit ve tehlike teşkil eden. 24 Temmuz 2015’te başlayan operasyonlarla bugüne kadar etkisiz hale getirilen terörist sayısı 15 bin 166 oldu. Bu teröristlerin 7 bin 903’ü sınır ötesinde, Irak’ın kuzeyinde etkisiz hale getirildi. Bu da etkisiz hale getirilenlerin yüzde 52’sini oluşturuyor. Dolayısıyla dışarıda daha çok terörist olduğunu görüyoruz. İçeridekilerin Türkiye’yi terk ettiğini görüyoruz. Biz başta Irak olmak üzere tüm komşularımızın toprak bütünlüğüne son derece saygılıyız. Kimsenin toprağında gözümüz yok. Fakat kimsenin de toprağından ülkemize, halkımıza karşı tehdit, tehlike gelmesine müsaade etmeyeceğimizi söylüyoruz. 

“Atina’daki görüşmeleri gerekirse uzatacağız”

“Ege Denizi’nde Güven Artırıcı Önlemler ve Davranış Kuralları” başta olmak üzere iş birliğini geliştirmek amacıyla bir heyetin Yunanistan’ın başkenti Atina’ya gittiğini hatırlatan Akar, “Çok güzel hüsnükabul gördüler, güzel karşılandılar. Görüşmeler devam ediyor ve cuma günü dahi devam edecek. Gerekirse bunları uzatacağız. ‘Bugüne kadar Türkiye ve Yunanistan arasında Ege’de, Doğu Akdeniz’de ve Kıbrıs’ta ne sorun varsa hepsini masaya koyun.’ dedik. Herkes kendi argümanını, savunmasını ortaya koysun. Biz barıştan, dostluktan, iyi komşuluk ilişkilerinden yanayız. Kimseyi tehdit etmiyoruz, kimseye saldırı içinde değiliz. Sadece ve sadece bu asil milletin hakkını, hukukunu korumaya çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.

“Bu heyet bir ilki yapıyor, inşallah başarılı olurlar, inşallah objektif davranırlar, aklıselimle bakarlar olaya, dolayısıyla sonuç iki taraf için de iyi olur.” diyen Bakan Akar, bu konudaki kararlılıklarını her yerde dile getirdiklerini söyledi.

Patriot tedariki 

Patriot tedarikiyle ilgili de gelişmelerin olduğunu ifade eden Akar, 28-29 Mart’ta yeni bir teklifin geldiğini, bununla fiyat, teknoloji transferi, ortak üretim, teknolojisi güncellemesi bakımlarından bazı şartların yenilendiğini bildirdi. 

Konuyla ilgili detaylı çalışmaların sürdüğünü aktaran Akar, “ABD, Türkiye’den S-400 alımını ertelemesini talep etti mi?” sorusuna, “Bunlar birbirinden bağımsız, münferit olaylar değil. Konuşmalar, görüşmeler içinde benzer şeyler oluyor. Bizim cevabımız bu konuda biz anlaşmayı, sözleşmeyi yaptık, Rusya ile gayet iyi ilişkilerimiz var bu çerçevede bu alım işlemleri devam ediyor. Biz diyoruz ki ‘S-400 done deal’ (Anlaşma, işlem bitti), onlar ise ‘no deal is a done deal’ (Hiçbir anlaşma bitmiş değildir) diyorlar” ifadelerini kullandı.

Fransa’dan Samp-T teklifi

Hava savunma sistemi SAMP-T tedarikine ilişkin Eurosam ile görüşmelerin devam ettiğini belirten Akar, “Ekim ayına kadar bu çalışmalar devam eder ve bu konsept çalışmasını başarılı bir şekilde tamamlayabilirsek o günden itibaren nasıl üretim yapacağımızı tartışmaya, konuşmaya, görüşmeye başlayacağız” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile NATO Zirvesi’ndeki görüşmesinin ardından kendisinin de Fransız mevkidaşıyla bir araya geldiğini anımsatan Akar, şunları söyledi:

“Yaptığımız görüşmeler çerçevesinde bir noktaya gelindi. Onlar bir Samp-T bataryasını Türkiye’de konuşlandırmayı önerdiler. Bununla alakalı biz de çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Onlar keşif yapacaklar. Şu anda İncirlik’te İspanyolların bir Patriot bataryası, Kahramanmaraş’ta ise İtalyanların Samp-T bataryası var. Bu iki yerde incelemeler yapmayı teklif ettiler. Bu konu üzerinde, onların intikali üzerinde çalışıyoruz. Eğer Cumhurbaşkanımız tarafından da bu uygun görülürse önümüzdeki dönemde en azından bir, iyi niyet göstergesi olarak, Türk-Fransız ilişkileri bakımından sembol olması bakımından da böyle bir konu üzerinde çalışmamızı sürdürüyoruz.” 

Soru üzerine Akar, Fransızların bir batarya teklifi yaptığını aktardı.

“S-400 için Rusya’ya personelimiz giderek eğitim almaya başladı” 

“S-400’lerle ilgili bazı TSK personelinin Rusya’ya eğitime gittiği”ne yönelik haberler hatırlatılan Bakan Akar, “Bugünlerden başlamak suretiyle önümüzdeki aylarda S-400 eğitimleri için Rusya’ya bizim personel gönderdiğimiz gerçek. Bu rakamlar sürekli değişiyor. Her birinin ayrı bir özelliği var. Bunlar giderek eğitim almaya başladılar. Önümüzdeki aylarda da bu devam edecek.”