Seyit GÜNDOĞAN

Kamera: Bircan ÖRSEL / Kurgu: Dilek ÖZYER

Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni asgari ücret rakamının belirlemesine yönelik süreç, bugün resmi olarak başladı.

Yapılan son resmi açıklamalar

ÇSG Bakanı Işıkhan, asgari ücret görüşmelerine ilişkin son yaptığı açıklamada şunları kaydetti;

Asgari ücret görüşmelerinin çabuk bitirilmesi komisyonun çalışmasına bağlı, teknik çalışmalar yapılıyor. Biliyorsunuz bakanlıklardan temsilciler geliyor, erken bitirilmesi konusunda onların çalışmaları bize şekil verecek. Ocak ayından itibaren geçerli olacak asgari ücreti 31 Aralık’a kadar Resmi Gazete’de yayımlamak zorundayız. Komisyonlar ne kadar hızlı çalışırlarsa biz de sonucu o kadar hızlı açıklayacağız.İlkemiz her zamanki gibi, siz de biliyorsunuz “çalışanlarımızı enflasyona ezdirmemek.”

Çalışmalarımızı bitirdiğimizde nihai sonuca ulaşacağız inşallah, sizinle de paylaşacağız. Tek zam olacak çünkü yönetmeliğimizde de öyle, Asgari Ücret yönetmeliğimizde yılda bir kere. Geçen yıl Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı ile asgari ücrete ikinci zammı yaptık.

Yazılı ve görsel basında yer alan açıklamalar

Bugüne kadar konuyla ilgili yazılı ve görsel ortamlarda çok sayıda rakam söylendi. Bu rakamlar, tahminden öteye geçmiyor.

Geçmiş yıllarda asgari ücret sene başında ve bir kere olarak belirlenirken, 2022’de ilk defa ocak ve temmuz ayları olmak üzere iki defa belirlendi. Bu kapsamda 2022’nin başında yüzde 50, temmuz ayında ise yüzde 30 zam yapıldı. Toplamda yüzde 80 oranında artış yapılmış gibi gözükse de bir önceki yılın asgari ücret tutarıyla mukayese edildiğinde artış oranı yüzde 94’ü geçti. Yine 2022 yılında asgari ücret vergi dışı bırakıldı. Bu sayede asgari ücrete kadar olan kazançlar vergiden muaf tutuldu.

2023 yılında ise asgari ücrete yine iki kere zam yapıldı. Sene başında yüzde 54.66 artış yapılan asgari ücrete, temmuzda yüzde 34.04’lük bir zam daha geldi. Böylece bu yıl toplamda yüzde 88.70 oranında zam yapılmış olsa da geçen yılın sonundaki asgari ücretle mukayese edildiğinde artış oranı yüzde 107’yi geçti. 2022’nin başında 4.253 lira olan net asgari ücret; 2023’ün başında 8.506 liraya, temmuz ayında da 11.402 lira çıkarıldı.

Bugün brüt asgari ücret 13.414 lira, net 11.402 lira olarak uygulanıyor ve asgari ücretin işverene maliyeti 15.762 lira.

2024’te bir kere zam

Asgari ücretin belirlenmesinde en önemli kriter enflasyon. Tahminlere göre bu yılın sonunda enflasyon yüzde 65 olacak, 2024 yılında ise yıllık mayıs ayında zirve yapacağı söylense de yıllık bazda yüzde 36 olarak tahmin ediliyor.

Sorun nasıl çözülecek? Eski bir ÇSGB Müsteşarı olarak konuya nasıl yaklaşmalı ve sorunu nasıl çözmeliyiz? Açıklar mısınız.

Açlık sınırı asgari ücret

Ocak 2021’de 2825 TLAsgari Ücret ,Açlık sınırı 2652 TL idi. Oysa bugün Asgari Ücret 11.402 Tl- Açlık sınırı 14.026 TL olup asgari ücret açlık sınırının altında kaldı. Yıllar içinde makas çok açıldı.

Yukarıda ifade edildiği üzere Son yapılan açıklamalara göre 2024’te asgari ücrette bir kere artışa gidilecek. Yani 2024’ün temmuz ayında artış yapılmayacak. Ocakta bir kere asgari ücrete zam yapılacak ve o zam, tüm yıl için geçerli olacak. Bu artış yapılırken de bir taraftan asgari ücretin işverene maliyeti, diğer taraftan da askerlik ve doğum borçlanmasından yaşlılık aylığına, genel sağlık sigortası priminden işsizlik maaşına, isteğe bağlı sigortalılığa ödenecek primlere kadar; sosyal güvenlikteki tüm parametreleri artıracağı da dikkate alınacak.

Asgari Ücret’e %40 zam yapılması durumunda 15.962 ,%45 zam yapılması durumunda 16.532 ,%50 zam yapılması durumunda net 17.103 TL olacak.

Bu yılın enflasyonunu, gelecek yıla dair enflasyon tahminlerini, son iki yılda enflasyonist ortamda asgari ücrete yapılan zamları ve yeni senede bir kere artış yapılacağını dikkate alındığında ; yüzde 50’nin üzerinde bir artış yapılabileceğini söyleyebilirim.

Ayrıca yılda bir kez artış yapılacağı iddia edilmiş olsada Temmuz ayında bu konunun tekrar gündeme geleceğini ifade edebilirim.

Peki, bu artışlar ne anlama geliyor?

Asgari ücrete yüzde 50 zam yapılması halinde brüt 20.121 liraya, net 17.103 liraya çıkacaktır. İşverene maliyeti de yaklaşık 23.641 lira olacaktır.