Bankaların, vatandaşların yurt dışında yaptığı kredi kartı ile harcamalarda uyguladıkları kurların, o gün için geçerli kurların çok üzerinde olması dikkat çekiyor. Farkın 30 kuruşlara kadar ulaşması, tüketicilerin büyük tepkisine neden oluyor.
Türkiye’de banka ve kredi kartı kullanımı hızla artıyor. 2019’da bir önceki yıla kıyasla kredi kartı sayısı yüzde 5 artışla 70 milyona, banka kartı sayısı ise yüzde 14 yükselişle 166 milyona adede çıktı. Bu gelişmelerin ardından geçen yıl ülkedeki toplam kart sayısı 236 milyona yükselmiş oldu. Türkiye, hem kredi kartı hem de banka kartı adedinde Avrupa’daki liderliğini sürdürüyor. Ödeme tutarlarına bakıldığında da rakamların hızla yükseldiği görülüyor.
ÖDEMELER 1 TRİLYONA YAKLAŞTI…
Banka kartlarıyla yapılan ödemeler 2019’da yüzde 37 artışla 134 milyar liraya çıkarken, kredi kartlarında bu rakam yüzde 17 yükselişle 844 milyar lirayı aştı. Böylece, toplam kartlı ödeme tutarı 978 milyar liraya ulaşarak, 1 trilyon lira barajına yaklaştı. Aynı dönemde kartlı ödemelerin hane halkı tüketimi içindeki payı, yüzde 38’den yüzde 41’e çıktı. BKM verilerine göre, her 3 kartlı ödemeden 1’i banka kartıyla gerçekleşirken, ticari kredi kartlarıyla yapılan ödemeler yüzde 19 artışla 209 milyar lira oldu. Bu ödemelerin toplam kredi kartı ödemeleri içindeki payı ise yüzde 25 olarak kaydedildi.
YURT DIŞI HARCAMADA KUR UÇUYOR
Banka ve kredi kartları, yurt içinde olduğu kadar, yurt dışındaki turistik ve iş gezilerinde fazlasıyla kullanılıyor. Ancak bu harcamalarda bankaların uyguladığı kurlar büyük tepki çekiyor. Örneğin 8 Aralık 2019 tarihinde Euro kuru 6,39 iken banka söz konusu harcamada bunu ekstreye yansıtırken 6,60’tan hesaplıyor. Aynı tarihte dolar kurunu da 5,77 yerine 6,01 olarak tüketiciye yansıtıyor. 7 Ocak 2020’de Euro kuru 6,65, dolar kuru 5,97 iken bankalar yurt dışı kredi kartı ile harcamayı ekstreye yansıtmak üzere TL’ye çevirirken bu kurları sırasıyla ‘6,95, 6,23’ olarak dikkate alıyor. Yani kredi kartı dövizli harcama dönüşüm kurları uygulamadaki kurun 30 kuruş kadar üzerine çıkabiliyor. Bu durum harcamalarda ciddi maliyeti beraberinde getiriyor. Tüketiciler ve tüketici dernekleri bankaların söz konusu uygulamalarına büyük tepki gösteriyor. Tüketici dernekleri, ‘Bankaların kâr rekorları bütün bunların en net izahı’ şeklinde görüş belirtiyor.
İŞTE ÇARPICI FARK
TARİH Euro Dolar
Normal Banka Normal Banka
08.12.2019 6.29 6,66 5,77 6.01
19.12.2019 6.60 6.89 5.93 6.19
01.01.2020 6.68 6.96 5.95 6.20
07.01.2020 6.65 6.95 5.97 6.23
02.02.2020 6.63 6.87 5.98 6.21