İngiliz parlamentosunun 8 Brexit senaryosuna ilişkin bu akşam yaptığı oylamada hiçbir seçenek çoğunluk desteği alamadı.

Bu sonuç, parlamento karşısında Başbakan Theresa May’in elini güçlendirdi.  Bununla birlikte parlamentonun Brexit seçeneklerini pazartesi günü de tartışmaya devam etmesi bekleniyor.

Parlamentonun bu akşam oyladığı seçenekler ve aldıkları oylar şöyle:

– Avrupa Birliği’nden 12 Nisan’da anlaşmasız ayrılma: 160 evet, 400 hayır.

– İngiltere’nin Gümrük Birliği, Tek Pazar ve Avrupa Serbest Ticaret Alanı üyeliğinin sürmesi: 188 evet, 283 hayır.

– İngiltere’nin Avrupa Ekonomik Alanı üyeliğinin sürmesi: 65 evet, 377 hayır.

– İngiltere’nin Gümrük Birliği üyeliğinin sürmesi: 264 evet, 272 hayır.

– İngiltere’nin Gümrük Birliği üyeliğinin sürmesi, Tek Pazar kurallarına gelecekteki düzenlemeleri kapsayacak şekilde uyması: 237 evet, 307 hayır.

– 50. maddenin yürürlüğünün tek yanlı durdurulması ve Brexit’in iptal edilmesi: 184 evet, 293 hayır.

– Brexit anlaşmasının bir referandumla halkın onayına sunulması: 268 evet, 295 hayır.

– Brexit anlaşması sağlanamaması durumunda, AB ile sürecek müzakereler boyunca taraflar arasındaki ilişkilerin mevcut haliyle sürmesi: 139 evet, 422 hayır.

Dağıtılan pusulalarla yapılan oylamada, milletvekilleri seçeneklere “evet” veya “hayır” dedi. Böylece parlamentonun en büyük desteğine sahip senaryonun ortaya çıkması hedeflendi.

Ancak oylama sonucunun hükümet üzerinde yasal bağlayıcılığı bulunmuyor.

İngiliz hükümeti de kendi Brexit politikası ve referandum sonucuyla çelişecek senaryoları uygulama niyeti olmadığı sinyalini vermişti.

İngiliz parlamentosu bu akşam yapılan bir diğer oylamada da Brexit tarihinin 29 Mart’tan koşullu olarak 12 Nisan veya 22 Mayıs’a kaydırılmasını iç hukuka geçiren teklifi 105’e karşı 441 oyla kabul etti.

May’den istifa vaadi

Başbakan Theresa May bu akşam partisinin yönetiminde etkili ve milletvekillerinden oluşan “1922 Komitesi” ile bir araya gelmiş ve kendi Brexit anlaşmasına destek istemişti.

May, anlaşmanın parlamentodan geçmesi halinde istifa ederek AB ile müzakerelerin bundan sonraki bölümü için başbakanlık görevini bir başkasına bırakmayı vaat etmişti.

May’in açıklamasının ardından anlaşmaya daha önce ret oyu veren ve aralarında sert Brexitçi eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson’ın da olduğu bazı milletvekilleri yeni bir oylama yapılması durumunda bu kez destek vereceklerini ilan etti. 

İngiliz hükümetinin daha önce iki kez reddedilen Brexit anlaşmasını cuma günü yeniden parlamentoya sunması bekleniyor. 

Ancak bu Avam Kamarası Başkanı John Bercow’un iznine tabi bulunuyor. Bercow daha önce yaptığı açıklamada anlaşmanın, önemli bir değişikliğe uğramadıkça yeniden oylanmasına izin vermeyebileceğini söylemişti. 

Brexit süreci

İngiltere 23 Haziran 2016’da yapılan referandumda yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı almıştı. 

İngiliz hükümeti 29 Mart 2017’de Lizbon Anlaşması’nın üyelerin birlikten ayrılma sürecini düzenleyen 50. maddesini işleterek Brexit sürecini resmen başlatmıştı.

Avrupa Adalet Divanı aralık ayında aldığı kararla İngiltere’nin 50. maddenin Brexit için yürürlüğünü tek yanlı iptal edebileceğine hükmetmişti.

İngiliz parlamentosunun dilekçe komisyonuna Brexit’in iptali talebiyle sunulan dilekçeye atılan online imza sayısı da 6 milyona yaklaştı.

İngiliz hükümeti, AB ile vardığı ayrılık anlaşmasının parlamentoda iki kez ezici çoğunlukla reddedilmesinin ardından 29 Mart’ta gerçekleşmesi gereken Brexit’i erteleme talebinde bulunmuştu.

Geçen hafta yapılan AB Liderler Zirvesi’nde Brexit, ayrılık anlaşmasının İngiliz Parlamentosunda onaylanması halinde 22 Mayıs’a, yeniden reddedilmesi halinde ise 12 Nisan’a ertelenmişti.

İngiliz parlamentosu önceki gün yapılan bir oylama ile bir dizi Brexit senaryosunu oylamak üzere hükümetin parlamento gündemini belirleme yetkisini bir günlüğüne kendi eline almıştı.

İngiltere’de iktidardaki Muhafazakar Parti de ana muhalefetteki İşçi Partisi de Brexit konusunda kendi içlerinde bölündü. Her iki partide de sert Brexitçiler, ılımlı Brexitçiler ve Brexit karşıtları bulunuyor. Bölünmeler nedeniyle 650 sandalyeli Avam Kamarasındaki oylamalar sürprizlere gebe bulunuyor.

Başbakan May, 2017’de gittiği erken seçimde parlamentodaki çoğunluğunu kaybetmiş ve Kuzey İrlanda’nın sert Brexitçi partisi DUP’un desteğiyle azınlık hükümeti kurabilmişti.

May’in parlamento tarafından reddedilen anlaşmasına en güçlü muhalefeti, “tedbir maddesi” yüzünden İngiltere’nin AB ile sonu gelmez müzakereler içinde fiili AB üyesi olarak mahsur kalacağını savunan DUP ile sert Brexitçi Muhafazakar Partili milletvekilleri oluşturmuştu.

DUP bu akşam yaptığı açıklamada da anlaşmaya destek vermeyeceğini yineledi.

Tedbir maddesi, İngiltere’nin parçası Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasına, Brexit sonrasında fiziki sınır girmesini önlemek için İngiltere ile AB’nin, soruna çözüm getiren yeni bir düzenleme üzerinde anlaşılana kadar Gümrük Birliği içinde kalmasını öngörüyordu.