‘1975 yönetmeliğine uyulmamış’
‘Yapı Ön Değerlendirme Raporu’ hazırlayan heyet, binaların yıkılma ve hasar görme nedenlerini ortaya koydu. Prof. Dr. Beyhan Bayhan, depremde toptan göçen ve ağır hasar gören binaların ruhsat tarihlerinin 2000 yılı öncesine ait olduğunu belirterek, “Yaptığımız gözlemlerde, 1975 Deprem Yönetmeliğinin bina sünekliğini arttırıcı önemli kurallarına uyulmadığını tespit ettik” dedi. Tamamı göçen veya ağır hasar gören binalardaki genel zafiyetleri sıralayan Bayhan, “Binaların statik projelerinin veya sahadaki uygulamalarının 1975 Deprem Yönetmeliğine uygun olmaması, bitişik nizam yapılarda çekiçleme etkisi, binaların taşıyıcı sisteminde sonradan tadilatlar gerçekleştirilmiş olması, bodrum katının bulunmayışı ve radye temel siteminin kullanılmayışının olumsuz etkilerine bağlayabiliriz” dedi.
“GÜÇLENDİRMELER DENETLENMELİ”
2000 yılı öncesinde imalatı gerçekleştirilmiş betonarme binaların hızlı bir şekilde deprem performans ve risk analizlerinin gerçekleştirilmesi gerektiğini kaydeden Bayhan, “Güçlendirmenin ekonomik olacağı yapılar güçlendirilmeli, güçlendirilemeyecek durumda olan yapılar yıkılıp yeniden inşa edilmeli. Her türlü üst yapı ve güçlendirme-iyileştirme uygulamaları yetkin mühendislerce yapılmalı ve çok iyi denetlenmeli. Özellikle güçlendirme projeleri ve uygulamaları güvenilir bir şekilde gerçekleştirilemeyecek ve denetlenemeyecek ise binanın yıkılıp yeniden yapılması tercih edilmeli. Yapı denetim sistemindeki mesuliyet sahibi kişilerin görev ve sorumlulukları ve sorumluluk süreleri yasa kapsamında arttırılarak denetim mekanizması daha da etkin hale getirilebilir. İmar planları yapılırken Türkiye Sismik Tehlike Haritası göz önünde bulundurulabilir” diye konuştu.