Tüm çabalara rağmen müsilaj kâbusu sürüyor. Çevre Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Sevim Yürüten, bu yıl deniz sıcaklığının 2 derece yükseldiğini belirterek, “Önlem alınmazsa tabii ki artarak devam edecek” dedi. Marmara Denizi’ndeki kirliliğin tesadüf olmadığını da belirten Yürüten, müsilajın balık popülasyonunu da olumsuz etkileyebileceğini kaydetti. Kirleticilerin farklı yollarla denize ulaştığını ve artık Marmara Denizi’nin özümleme kapasitesini aştığını söyleyen Yürüten, çözüm reçetesi için, bütünsel yaklaşımın şart olduğunu ifade etti.

Herkesi taşın altına elini koymaya davet eden  Yürüten, “Denizlerdeki kirliliğin takibi ve yönetimi için bir merkez kurulmalıdır. Gemilerden atık alınması ve atıkların kontrolü yönetmeliği sıkı bir şekilde uygulanmalıdır. Atık su arıtma tesislerine yönelik denetimler sıklaştırılmalıdır. Kaçak deşarjlar tespit edilmeli ve gereği yapılmalıdır. Marmara Denizi’nin korunması, kirlenmesi, rehabilitasyonu konularında kısa ve uzun vadeli önlemler alınmalı, planlamalar yapılmalıdır. Kirliliği engellemek için her alıcı ortamın kendi özgün koşulları değerlendirilerek, havza bazlı su yönetimi ve  alıcı ortam esaslı deşarj standardına geçilmelidir” diye konuştu.

———————

Pazartesi Söyleşileri’nin bu haftaki konuğu Çevre Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Sevim Yürüten. Yürüten ile deniz salyasını, Bursa’nın çevre sorunlarını ve 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nü konuştuk.

 

“DENİZLERİMİZDEKİ  TABLO  KORKUTUCU”

Marmara ve Ege Denizi’nin üzerini kaplayan deniz salyası, günlerdir temizlenemiyor. Öncelikle deniz salyası nedir ve nasıl oluşur?

Marmara Denizi’nde, deniz suyu sıcaklığı, durağan deniz ve atıklarımızla oluşan fazla besin elementi sebebiyle, çeşitli alglerin bozulma reaksiyonları ile hızla çoğalan müsilajlar (deniz salyaları),  deniz yüzeyini kaplayarak oluşturdukları kötü görüntü ve kokularıyla, istemediğimiz durumla bizleri karşı karşıya bırakmıştır. Şu an denizlerimizde korkutucu bir tablo var maalesef. Çocuklarımıza nasıl bir miras bırakacağız?

“KİRLİLİK TESADÜF DEĞİL”

Daha önce deniz salyasını denizlerimizde görmüyorduk. Denizlerimizdeki kirliliğin bu yıl ortaya çıkmasının sebepleri nelerdir?

Aslında son 10 yıldır kısım kısım gözlemliyorduk. Ancak bu yıl çok daha fazla gördük. Marmara Denizi’nde bugün yaşanan müsilaj sorununun zamansal uzunluğu, kapladığı alanın büyüklüğü ve yoğunluğunu göz önünde bulunduracak olursak bugünkü sorun, doğal döngünün dışındaki problemlere işaret ediyor.  Denizlerimize atılan atıklar ve iklimsel faktörler bu oluşumu hızlandırdı. Bu sene bahar döneminde deniz sıcaklığı önceki yıllara göre 2 derece fazla. Deniz suyu sıcaklık parametresi, durgun su ve arıtılmamış atık sular bu fitoplankton denilen tek hücreli organizmaların aşırı üremesine yol açıyor. Yaklaşık 25 milyon kişinin yaşadığı Marmara Bölgesi’ndeki yoğun sanayileşme ve yerleşimden kaynaklanan evsel ve endüstriyel nitelikli atık sularımızın, tarımda kullanılan gübre ve zirai ilaçların kontrolsüz kullanımına bağlı oluşan kirletici yükü, gemi taşımacılığından kaynaklı kirlilikler ve kara kökenli diğer kirleticilerin oluşturduğu kirlilik tüm ekosistemi bozmaktadır. Kirleticiler farklı yollarla denize ulaşmakta, özümleme kapasitesi aşılmakta ve alınan önlemlerin yetersizliği nedeniyle günümüzde ciddi kıyı ve su kirliliği ile karşı karşıya kalınmaktadır.

                

“BALIK POPÜLASYONU TEHLİKEDE”

Deniz salyası, denizlerde yaşayan canlıları nasıl etkiliyor? Balık popülasyonu için bir tehdit söz konusu mu?

Müsilaj deniz suyunun oksijenle temasını azalttığı için tüm deniz canlıları üzerinde olumsuz etkiler yapıyor. Yüzeyde gördüğümüz müsilaj zamanla deniz dibine çöküyor. Deniz tabanına çökmeye başladığında anaerobik şartlar sebebiyle denizdeki çözünmüş oksijen seviyesini düşürmeye başlıyor. Bu da o bölgedeki deniz ekosisteminin tamamını etkileyecek parametre olarak karşımıza çıkıyor. Henüz çok ciddi balık ölümleri gözlemlenmiyor. Fakat müsilaj için acil önlem alınmazsa balık popülasyonuna da olumsuz etki edecektir.

Mustafa Özdal’ın yazısının devamı için tıklayın…