Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye-Polonya-Romanya Dışişleri Bakanları Üçlü Toplantısı’nın ardından Romanya Dışişleri Bakanı Teodor Melescanu ve Polonya Dışişleri Bakanı Jacek Czaputowicz ortak basın toplantısı düzenledi. 

Bakan Çavuşoğlu, 2016’da kurulan üçlü mekanizmanın düzenli şekilde işlediğine dikkati çekerek, toplantıların rotasyon usulü yapıldığını söyledi. 

Bugünkü toplantının çok verimli geçtiğini ifade eden Çavuşoğlu, bundan sonra kıdemli memurlar ve büyükelçi düzeyinde de bu toplantıları yapacaklarını bildirdi. 

Çavuşoğlu, Polonya ve Romanya’nın 15 Temmuz hain darbe girişiminden hemen sonra toplantıyı Türkiye’de yapmak istediğini anımsatarak, “Bugünkü toplamızda NATO’nun 70. yılını kutluyoruz. Dolayısıyla Washington’daki dışişleri bakanları toplantısında aldığımız kararları gözden geçirdik.” diye konuştu.

NATO ittifakının doğu ve güney kanadındaki tehdit ve gelişmeleri de değerlendirme fırsatı bulduklarını kaydeden Çavuşoğlu, “Tüm NATO müttefikleri olarak aramızdaki dayanışmayı sürdürmemiz gerekiyor.” dedi.

Terörle mücadelenin önemine değinen Çavuşoğlu, NATO’nun birliğini koruması gerektiğine, Suriye’de terör örgütü YPG/PKK ile iş birliği yapılmasının müttefiklik ruhuna aykırı olduğuna dikkati çekti. 

Çavuşoğlu, NATO’nun 70. yılını kutlamak için yıl sonuna doğru İngiltere’de bir zirve düzenleneceğini dile getirerek, “Zirvenin gündeminde neler olması gerekiyor, hangi konuları ön plana çıkaralım, bunları da değerlendirme fırsatı bulduk.” diye konuştu.

Bakan Çavuşoğlu, üç ülke arasında dayanışmayı artırma, siyasi ve kültürel alanın yanı sıra güvenlik ve savunma sanayi alanında da neler yapılabileceğini ele aldıklarını aktardı. 

Üç ülke arasındaki ilişkilerin bölgenin istikrarına katkı sağlayacağını vurgulayan Çavuşoğlu, “Gürcistan’ın da bir an önce NATO’ya dahil edilmesi konusunda hemfikiriz.” ifadesini kullandı. 

S-400 ve F-35 konusu

Çavuşoğlu, S-400 hava savunma sistemleriyle ilgili bir soru üzerine, “Biz F-35 projesinin ortağıyız. Türkiye’de üretimini bugüne kadar gerçekleştirdik. Çok ciddi miktarda da yatırım yaptık. Bugüne kadar ödediğimiz miktar 1,2 milyar dolar civarında. Şu ana kadar 4 tane F-35 bize teslim edildi. Pilotlarımızın orada eğitim çalışmaları devam ediyor. Buna benzer çelişkili açıklamalar geliyor. Daha önce de gelmişti. Bunu söylediğimiz zaman alınganlık gösteriyorlar ama Suriye’den çekilme kararı dahil birçok konuda değişik kurumlardan çelişkili açıklamalar geliyor. Bizim tarafımızda her şey net.” değerlendirmesini yaptı. 

Bu konudaki tartışmaların sebebinin, “Rusya’dan almak zorunda kaldığımız, ihtiyacımız olan, 10 yıldır müttefikilerimizden alamadığımız, Rusya’nın çok iyi bir teklif verdiği için aldığımız S-400 savunma sistemi” olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

“İbrahim Kalın beyin kast ettiği ara formül de budur herhalde. Yani onun dışında bu sistemin kullanılıp kullanılmaması veya böyle konular hiçbir zaman masada olmadı ama en son Washington ziyaretinde de bir teklifte bulunduk. ‘Gelin bir ortak komisyon kurulsun. NATO da işin içinde olsun ve uzmanlardan oluşsun. Onlar söylesin’.”

Çavuşoğlu, “S-400 ile ilgili, F-35’in sistemine girerek onun teknolojisini alabileceği” iddialarına değinerek, şöyle konuştu:

“Biz bu iddiaları gerçekçi bulmuyoruz. Yine de bu konuda uzmanlar son sözü söylesin. Biz başından beri S-400 savunma sisteminin, programı dahil, tamamen bizim kontrolümüzde olması için hareket ettik. Biraz önce söylediğim iddiaya neden katılmıyoruz? Bugün Suriye’de S-400 var. Suriye üzerinden ABD’nin ve İsrail’in F-35’leri defalarca uçtu. Bu iddia gerçekçi ise zaten çoktan o sisteme girilmiş demektir. Aynı şekilde Norveç’in kuzeyinde, Rusya sınırları içinde S-400 savunma sistemleri var ve Norveç’in F-35’leri de oradan, çok yakından uçuyor. Dolayısıyla S-400 Türkiye’de olursa, F-35’lerin sistemine girer iddiasını doğru ve gerçekçi bulmuyoruz.”

Çavuşoğlu, “ABD’den henüz olumlu bir yaklaşım görmedik. NATO bu önerimize çok sıcak baktı. Bugün bu teklifimizi arkadaşlarımla da paylaştım. Biz bu tür iş birliğine hazırız.” dedi.

Bakan Çavuşoğlu, “NATO’nun endişelerini de dikkate almamız lazım. Türkiye’nin dikkate almadığını söylemek de doğru değil. Biz her zaman hassasız. Müttefiklerimiz ve NATO da şunu çok iyi anlamalıdır, bizim hava savunma sistemine acilen ihtiyacımız var.” diye konuştu. 

Hollanda, ABD ve Almanya’nın sınırdan bataryalarını çektiğini hatırlatan Çavuşoğlu, SAMP-T hava savunma sistemini birlikte üretmek için EUROSAM ile anlaşma imzalandığına işaret etti. Çavuşoğlu, “Bu bile bizim önceliğimizin her zaman müttefiklerimizden yana olduğunun göstergesidir. İsteriz ki müttefiklerimizden alalım ama alamadığımız zaman da başka seçeneklere bakmak zorundayız. Müttefiklerimiz ve NATO da bunu anlamalıdır.” ifadelerini kullandı.