Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Reform Eylem Grubu Toplantısının ardından basın toplantısı düzenledi.

Çavuşoğlu, S-400’lerin getirilmesiyle ilgili süresiz erteleme olacağı yönündeki iddiaların sorulması üzerine, “S-400’ün Türkiye’ye getirilmesi konusunda bizim tarafımızdan erteleneceğine yönelik bir açıklama olmadı.” ifadesini kullandı.

S-400’lerin hiç alınmaması veya ertelenmesi yönünde ABD ve diğer ülkelerden yorumlar ve taleplerin geldiğini belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

“S-400 konusunda ABD’nin bazı iddiaları oldu. Yani S-400’ün F-35’ler dahil NATO sistemine verebileceği zararlar konusunda. Biz de bu iddialara katılmamakla birlikte son sözü uzmanların söylemesi gerektiğini söyledik.Şimdi ortak bir çalışma grubu teklifinde bulunduk. Hatta bu ortak çalışma grubuna NATO’nun başkanlık etmesi gerektiğini açık ve net bir şekilde söyledik. Türkiye tüm attığı adımlarda gayet şeffaf ve yine kendine güvenen bir şekilde hareket ediyor. Bu konuda da ne yaptığımızı biliyoruz ama endişeler varsa da bunun için çalışma grubu oluşturalım ve incelesinler. Düşüncelerini raporlarını bizimle paylaşsınlar.”

ABD’nin söz konusu iddialarında eminse ve kendine güveniyorsa bu çalışma grubuna evet demesi gerektiğini ifade eden Çavuşoğlu, ABD ile son günlerde çalışma grubunun oluşturulması ve görevi bakımından bazı görüş alışverişlerinin olduğunu, teklifleri değerlendirmeye devam edeceklerini dile getirdi. 

Çavuşoğlu, “ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile cumartesi günü telefon görüşmesi gerçekleştireceğiz. Arkadaşlarımız saat üzerinde şu anda görüşüyorlar.” diye konuştu. 

Bu konuda, Türkiye’nin yaklaşımının son derece yapıcı ve samimi olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, “İhtiyacımız olan bir sistemi müttefiklerimizden alamadığımız için acil ihtiyacımız olan bir sistemi Rusya en iyi teklifi verdiği için, bize uyduğu için aldık ama bu konuyla ilgili tereddütler varsa, biz de yapıcı önerilerde bulunduk. Buna ABD’nin de evet demesi gerekiyor. Bu şekilde bu meseleyi de iki müttefik olarak halletmiş oluruz.” değerlendirmesinde bulundu.

“Vize Serbestisi Diyaloğu’nun tamamlanması esas önceliğimiz”

Çavuşoğlu, 6. Reform Eylem Grubu Toplantısı’nın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında yapılan ilk Reform Eylem Grubu Toplantısı olması açısından önem taşıdığını vurguladı. 

Türkiye’nin önüne çıkarılan tüm engellere rağmen AB’ye üyelik hedefinden hiç şaşmadığını belirten Çavuşoğlu, katılım müzakere süreci siyasi olarak engellense de AB standartları uyum çalışmalarının kararlılıkla sürdürüldüğünü ifade etti. 

Çavuşoğlu, bugünkü toplantıda AB’ye katılım sürecinde atılacak adımların değerlendirildiğine işaret ederek, “Önümüzdeki süreçte Vize Serbestisi Diyaloğu sürecinin tamamlanması esas önceliğimizdir. Bu çerçevede, kalan kriterlerin yerine getirilmesine yönelik çalışmalarımızı Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla hızlandıracağız.” diye konuştu.

“AB’ye aday diğer ülkelerle eşit muamele görmek istiyoruz”

Bakan Çavuşoğlu, Adalet Bakanlığının üzerinde yoğun şekilde çalıştığı yargı reformu stratejisi ve insan hakları eylem planı sayesinde, yargı ve temel haklar faslının iki önemli açılış kriterinin yerine getirileceğini ve reform sürecinin hız kazanacağını söyledi. 

Konuşmasında, başta Avrupa Parlamentosu (AP) olmak üzere AB kurumlarının da yeniden şekillenme sürecini yakından takip ettiklerini belirten Çavuşoğlu, bu şekillenmenin Türkiye’ye ve AB’ye yansımasını çok yakından takip ederek değerlendirdiklerinin altını çizdi. 

Çavuşoğlu, “Yeni AB kurumlarının ülkemizle özellikle katılım sürecini teknik bir zeminde yürütmesini bekliyoruz. Bizim AB’den beklentimiz aslında gayet basit. Diğer aday ülkelerle eşit muamele görmek istiyoruz. AB ülkelerinin üyeliğimizi iç siyasete alet etmekten vazgeçmeleri lazım.” ifadelerini kullandı.

Vize Serbestisi başta olmak üzere Türk vatandaşlarının temel hak ve hürriyetlerinin genişletilmesi çalışmalarına devam edeceklerinin altını çizen Çavuşoğlu, “AB’nin de bu sıkıntılı dönemde şunu çok iyi anlaması gerekiyor; güçlü Avrupa’nın yolu Türkiye’nin AB üyeliğinden geçiyor.” diye konuştu. 

Çavuşoğlu, AB’nin sadece Türkiye değil, diğer başka ülkelere yönelik aldığı bazı kararlara uymadığı için güvenilirliğinin biraz sarsıldığını anlatarak, “Sonuçta Vize Serbestisi sadece bizim için değil, AB için de önemlidir.” şeklinde konuştu. 

Vize Serbestisi sürecinde geriye kalan 6 kriterin yerine getirilmesi konusunda her kriter için bir çalışma grubu oluşturduklarını hatırlatan Çavuşoğlu, AB ile her biri üzerinde müzakere yürüttüklerini dile getirdi. 

Bakan Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:

“Bu müzakereler sürecinde her bir kriter için yakınlaşmalar olduğunu söyleyebilirim. Kriterlerin içerisindeki birçok konu bakımından esasen yakınlaşmamız var ama bazı kriterler üzerinde halen çalışıyoruz. Müzakere etmemiz gereken alanlar var. Farklı anlamadığımız kelimeler ya da cümleler var. Bunun üzerinde de müzakereleri sürdürüyoruz. Kendi içimizde de diğer bakanlıklarla da bunları koordine ediyoruz.”

“Sonuçta halkı cezalandırıyoruz”

Çavuşoğlu, İran’a yönelik yaptırımlar konusunda Türkiye’nin tutumunun sorulması üzerine, “Sadece İran’a yönelik değil, Rusya’ya ve diğer ülkelere yönelik yaptırımlar konusunda Türkiye’nin ilkesel tutumu ortada. Biz yaptırımlara karşıyız. Yaptırımlar yoluyla da herhangi bir ülkeden bir netice alınamayacağını sürekli vurguluyoruz.” dedi.

Yaptırımların insanlara zarar verdiğine işaret eden Çavuşoğlu, “Burada hedef yönetim olabilir, rejim olabilir. Kim olursa olsun sonuçta halkı cezalandırıyoruz.” ifadesini kullandı. 

“Resmi bir açıklama ABD tarafından henüz gelmedi”

Çavuşoğlu, Türkiye’nin daha önce İran ile özellikle petrol ithalatı konusunda istisnaya tabi tutulduğunu hatırlatarak, “2 Mayıs geçti. Şu anda resmi bir açıklama ABD tarafından henüz gelmedi.” şeklinde konuştu.

Öte yandan, ABD’nin diğer ürünleri de yaptırımlara eklediğine işaret eden Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

“Avrupa Birliği ülkeleri, İran ile en çok ticaret yapan ülkeler de bir çözüm bulmaya çalışıyor. Kurulan INSTEX mekanizması henüz hayata geçmedi, bu çözüm arayışlarının bir sonucudur. Biz, INSTEX’e katılma ya da buna benzer bir mekanizmanın oluşturulması konusunda İran ve diğer ülkelerle de görüşüyoruz.”

Çavuşoğlu, İran’ın Türkiye’nin sınır komşusu olduğunu ve iki ülkenin birbirine ihtiyaç duyduğunu vurgulayarak, “Bu tür yaptırımlar sadece İran’ı etkilemez, sadece komşu ülkeleri değil, bölgeyi ve ötesini de ekonomi ve güvenlik bakımından etkiler.” dedi.

İran’ın istikrarının herkes için önemli olduğu değerlendirmesinde bulunan Çavuşoğlu, ABD nezdinde bu konudaki telkinlerini sürdüreceklerinin altını çizdi.