Kuzey Afrika ülkesi Sudan’ı 30 yıldır yöneten Ömer El Beşir’in, kendisine yönelik 3 aydır süren protestolarla başı dertte… Gençler ve kadınlar, serbest meslek sahipleri, akademisyenler, sanatçılar ve yoksul halkın protestolara geniş katılım sağladığı belirtiliyor. Muhalefet çevrelerinden aydınların yorumlarında ve gösterilerde atılan sloganlarda ise giderek artan sıklıkta ‘devrim’ kavramı kullanılıyor.

‘EKMEK’TEN SİYASETE…

Sudan’da protesto gösterileri, ilk olarak akıllara Kuzey Afrika ülkelerinin ‘ekmek isyanları’ geleneğini getiriyor. Ülkede gösteriler 13 Aralık 2018’de, Mavi Nil Eyaleti’nin Ad-Damazin kentinde, ekonomik kriz ortamında ekmek fiyatları aniden arttırılınca başladı. Gösteriler bir hafta içinde Damar, Berber, Karima, Sennar, Gedaref gibi kentlerin yanı sıra başkent Hartum’a sıçradı. Bu aşamada protestolarda dile getirilen talepler artık sadece ekonomik değil siyasi bir içerik de kazandı. Özgürlük, adalet, barış, rejim değişikliği ve ‘devrim’ arzusu ifade edilmeye başlandı.

‘DEVRİM’İN MERKEZİ PLATFORM…

Protestolar 3 aydır sıkıyönetime karşın yayılarak devam ediyor. Polisin ve zaman zaman maskeli sivil milislerin saldırıları sonucu 50’den fazla gösterici öldü, onlarca kişi yaralandı, en az 2 bin gösterici tutuklandı, tutuklulara işkence yapıldığı iddia edildi.

Bu arada, İsyanlar başladıktan yaklaşık 2 hafta sonra, Sudan Profesyoneller Birliği, Sudan Çağırıyor, Ulusal Mutabakat Güçleri ve diğer muhalefet örgütleri bir araya gelerek bir Özgürlük ve Değişim deklarasyonu yayımladı. Bu yapılanma fiilen isyanın, ya da kendi deyimleriyle ‘devrimin’ merkezini ve lider kadrosunu oluşturdu.

‘ARAP BAHARI DEĞİL’…

Batı’da kimi yorumcular, acelecilikle, Cezayir ve Sudan’daki gelişmeleri Arap Baharı’na benzetmeye başlaması dikkati çekti. Ancak Sudanlı aydınlar, Arap Baharı’ndan farklı olarak, ülkede protestoların ulusal demokratik güçlerle ve örgütlerle ilişkilerine, belli bir program ve taleplerle hareket eden hareketlerin kurumsal yapıları tarafından yönlendirilmekte olduğuna dikkat çekiyor. Mısır, Tunus, Libya, Suriye gibi ülkelerde yaşananlardan farklı bir durumun Sudan’da olduğu belirtiliyor.