EYT yasası ve kimler doğum borçlanması yapabilir?

Acar, yazısında şu bilgileri paylaştı:

2008 yılında yürürlüğe giren sosyal güvenlik reformuyla birlikte, “doğum borçlanması” uygulaması ile ilk defa tanıştık. Fakat aradan geçen bunca yıla rağmen, doğum borçlanması konusunda sorular bitmedi. Kimler doğum borçlanması yapabilir, kaç çocuk için kaç yıl borçlanılabilir, ne kadar ödeme yapmak gerekiyor, hangi belgeler isteniyor. Son günlerde tartışılan yeni EYT yasası konusundaki tartışmalarda konuyu daha da önemli hale getirdi.

Tüm bu sorulara bu yazımızla cevap vermeye çalışacağız.

Kimler Doğum Borçlanması Yapabilir?

Erkekler için nasıl askerlik borçlanması varsa, kadınlar için de 1 Ekim 2008 itibarıyla doğum borçlanması imkanı verildi. Yani doğum yaptığı için çalışma hayatının ve dolayısıyla sosyal güvencenin dışında kalmış annelere borçlanma hakkı tanındı. Fakat 2008 yılında getirilen bu uygulamada kapsam oldukça dar tutulmasına rağmen daha sonra yapılan değişikliklerle kapsam genişletildi.

Son değişiklikler doğrultusunda doğum borçlanması için şartları şu şekilde sıralayabiliriz;

Herhangi bir şekilde (SSK, tarım SSK, Bağ-Kur, tarım Bağ-Kur, Emekli Sandığı, isteğe bağlı, özel banka-borsa) sigortalı olduktan sonra doğum yapmış olacaksınız.
Doğum yaptıktan sonraki iki yıllık sürede çalışmamış veya prim ödememiş olacaksınız. Bir kısmında çalıştıysanız, sadece çalışmadığınız kısmı borçlanabilirsiniz.
Çocuğunuz sağ doğmuş ve yaşamış olacak. Doğumu takip eden iki yılı tamamlamadan bebeğiniz vefat etmişse, sadece yaşadığı kısmı borçlanabilirsiniz.
Borçlanma yapacağınız doğum sayısı en fazla üçtür. Üçten fazla doğum yapmışsanız, bunlar arasından üçünü tercih etmeniz gerekir.
Her çocuk için iki yıldan toplamda altı yıl (2.160 gün) borçlanma yapabilirsiniz

Borçlanmayla Erken Emeklilik Mümkün Mü?

Doğum borçlanması yapacak yüz binlerce bayanın kafasını, “borçlanma yaparsam erken emekli olabilir miyim” sorusu meşgul ediyor. Doğum borçlanması kimi durumlarda emeklilik tarihinizi erkene çekerken, kimi durumlarda hiçbir değişiklik yapmıyor. Dolayısıyla borçlanma yaparken bilinçli olmalı, borçlanmayla arzu ettiğiniz sonucu elde edip edemeyeceğinizi iyi değerlendirmelisiniz. SSK’lılar için erken emeklilik SSK’lı bayanların emeklilik şartları, ilk sigorta başlangıcına göre belirleniyor. Doğum borçlanması sigorta başlangıcını değiştirmediği için, emeklilikte tabi oldukları yaş ve prim günü şartı da değişmiyor. Örneğin ilk defa 1.1.1995 tarihinde sigortalı olan bayan, 5.750 gün ve 51 yaş şartıyla emekli olacak. Bu bayanın örneğin 1999 ve 2002 yıllarında yaptığı doğumları borçlanması, sadece prim gününü artırmış olacak fakat emeklilik yaşını değiştirmeyecektir. Şu halde SSK’lı annelere tavsiyemiz; emeklilik için prim gününe ihtiyacınız varsa borçlanma yaparak prim gününüzü artırabilirsiniz. Fakat prim gününüz tamam ve yaşı bekliyorsanız, borçlanma yapmanız emeklilik tarihinizi etkilemez. Yine aynı tarihi beklemek zorundasınız. Aynı tavsiyemiz tarım SSK ile banka-borsa sandıklarına tabi çalışan anneler için de geçerli.