Gayrimenkul sahiplerini ilgilendiriyor. Ev, iş yeri, arsa, tarla, bağ, bahçe, yazlık ev gibi taşınmazı olanlar için Emlak Vergisi ödemeleri ikinci taksit döneminde sona yaklaşıldı. 30 Kasım’da son bulacak emlak vergisi ikinci taksit dönemi öncesinde, ‘kimler bu vergiyi öder, nasıl hesaplanır, kimler muaf, yersiz ödeme yapan geri alabilir mi’ gibi sorular merak konusu oldu. Ancak kimi durumlarda emlak vergisinden muaf olmak mümkün. İşte emlak vergisinde bilmeniz gerekenler…
EMLAK VERGİSİ ÖDEMELERİ NE ZAMAN?
Emlak vergisi, düzenli olarak belediyeler tarafından tahsil ediliyor. Emlak vergisi, tek seferde ödenebileceği gibi iki taksite de bölünebilir. İlk taksitlendirme Mart, Nisan ve Mayıs aylarında; ikinci taksitlendirme ise Kasım ayında yapılıyor. Geçen yıl gayrimenkul alanların bu yıl vergisini ödemesi gerekiyor. Bu yıl satın alınan mülkün ilk emlak vergisi ödemesi de 2023’te başlayacak.
EMLAK VERGİSİ ÖDEMELERİ NASIL YAPILIR, NEREYE ÖDENİR?
Emlak Vergisi ödemesi bağlı olunan belediyeden yapılabiliyor. Eğer farklı bir şehirdeyseniz ödemenizi herhangi bir belediyede de yapabilirsiniz. Belediye veznesinde EFT ve havale yoluyla gerçekleştiriliyor. Bazı belediyelerde ise internet üzerinden kredi kartıyla ödeme gerçekleştirilebiliyor. PTT şubelerinden, banka şubelerinden, bankaların internet şubelerinden ve cep telefonları üzerindeki mobil uygulamalardan da ödemeler yapılabiliyor. E-devlet üzerinden ödemeler yapılmaktadır.
İlk kez ödeyeceklerin ise öncelikli yapması gerekenler daha farklı ilerliyor. Bu aşamada ödeme ile ilgili olarak belediyelerden tahsis edilen beyanname doldurulur. Bunun yanında beyanname için başvurulurken tapu, nüfus cüzdanı ve eğer söz konusu bina ise kullanma izninin fotokopilerinin hazır bulundurulması gerekir. Beyanname için meskenin bulunduğu adres ile mükellefin ikamet adresi ve vergi numarası bildirilmelidir.
Sabah’ta yer alan haberde, Gelir İdaresi Başkanlığı, Emlak Vergisi rehberi ile merak edilen sorulara yanıt verdi. İşte o sorular ve yanıtları…
EMLAK VERGİSİNDE BİLİNMEYENLER
1-Evini kiraya vererek kirada oturanlar vergi muafiyetinden yararlanabilir mi?
Kendi adına tapuda kayıtlı tek konutunu kiraya verip başka evde kirada oturanlar için de muafiyet söz konusu. Diğer yandan tek evini karaya vererek oğlu, kızı, eşine ait evde oturan ise vergi avantajından yararlanamıyor. Bu yıl emekli olanların emlak vergisini yatırması gerekiyor. Muafiyet emekli olunan tarihi izleyen yıl itibariyle başlıyor.
2- Emekli aylığı alıyorum, köydeki arazim için vergi muafiyeti söz konusu mu?
Gelir elde etmediği arazisi olan emekli vergi avantajından yararlanırken, emekli aylığı dışında gelir elde etmeye başlayanların ise vergi ödemesi gerekiyor. Geliri olmadığını belgeleyen ev hanımları, işsizler emlak vergisi muafiyetinden yararlanabilir.
3-Bu yılın nisan ayında emekli oldum, emlak vergisi yatırmam gerekiyor mu?
Bu yıl emekli olanların emlak vergisini yatırması gerekiyor. Muafiyet emekli olunan tarihi izleyen yıl itibariyle başlıyor. Bu yıl bildirimde olan emekliler gelecek yıl itibariye vergiden muaf olacak. Muafiyetten yararlanmak için ücret, tarımsal ve mesleki faaliyet, konut ya da işyeri, mevduat, faiz gelirinin olmaması gerekiyor. Ancak bu yıl için sayılan bu gelirlerin 49 bin lirayı geçmemesi durumunda tek konut için muafiyetten yararlanılabilir.
4-Yeni aldığım konut için beyannameyi ne zaman vermem gerekiyor?
Tapu alındıktan sonra en geç içinde bulunulan yılın sonuna kadar beyanname verilmesi gerekiyor. Örneğin bu yıl şubat ayında ev aldıysanız 31 Aralık 2022 tarihine kadar emlak vergisi bildiriminde bulunulmalı.
5-Emlak vergisi değeri nasıl hesaplanıyor?
Dört yılda bir takdir komisyonlarınca belirleniyor. Geçen yıl takdir komisyonları 2022-2025 yıllarında geçerli sayılacak değerleri belirledi. Bu yıl yeni değerlere göre ödemeler gerçekleştiriliyor. Ara yıllarda da rayiç bedele yeniden değerleme oranının yarısı ekleniyor. Bu tutarın üzerine gayrimenkulün çeşidine göre belirlenen oranlar ekleniyor. Konutlarda büyükşehir sınırlarında binde 2, diğer yerlerde de binde 1 ekleme yapılıyor.
Yasaya göre hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler, geliri emekli sosyal güvenlik kurumundan aldıkları aylıktan ibaret olanlar, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırı içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek mesken olması halinde vergi sıfıra iniyor. Hisse bile olsa birden fazla eve sahip olanlar bu muafiyetten yararlanamıyor. Muafiyeti bilmeden vergi yatıranlar 5 yıllık geriye dönük iade alabiliyor. Bunun için belediyeye düzeltme dilekçesi verilmesi gerekiyor. Muafiyetten yararlananların bu yıl için 53 bin lirayı aşan mevduat faizi, repo, döviz hesabı faizi, fon payı gibi geliri varsa sıfır oranlı vergiden yararlanamıyor.
7-Arazi vergisinde istisnalar nelerdir?
Mükelleflerin bir belediye ve bu belediyenin mücavir alan sınırları içinde bulunan arazisinin (arsalar hariç) toplam vergi değerinin 10 bin lirası arazi vergisinden istisna bulunuyor. Bu hükmün uygulamasında mükellef ile eş ve velayet altındaki çocuklara ait arazi değerleri toplu olarak dikkate alınıyor. İstisna, hisseli arazide mükelleflerin hisse miktarları ayrı ayrı dikkate alınarak uygulanır.
8-Yeni inşa edilen binalar için ne zaman vergi ödenmeye başlanır?
Yeni inşa edilen binalar için, inşaatın sona erdiği veya sona ermesinden evvel kısmen kullanılmaya başlanmış ise her kısmın kullanılmasına başlandığı bütçe yılı içinde belediyeye verilir. Vergi değerini değiştiren sebeplerin bulunması durumunda emlak vergisi bildirimi verilmesi zorunludur. Devlete ait arazi için bildirim verilmez.