Göz Vakfı Yıldırım Göz Merkezi göz hastalıkları uzmanı Op.Dr. Melih Kurt, diyabetik retinopati hakkında bilgiler verdi.

Op.Dr. Melih Kurt’ın aktardığı bilgiler şu şekilde:

Diabetes mellitus (DM), insulin hormonunun vücutta yeterince üretilememesi ve/veya üretilen hormonun vücutta etkin kullanılamaması sonucunda kan şekerinin yüksekliği ile karakterize metabolik bir hastalıktır.

Yüksek kan şekeri seviyeleri; görme hücrelerinin bulunduğu retina tabakasının besleyici küçük kan damarlarında tıkanıklar, kanamalar ve sızıntılara yol açarlar. Bunun sonucu retinada ortaya çıkan patolojik değişikliklere diyabetik retinopati denir.

Diyabetik retinopati ister tip 1 ister tip 2 diyabetli olsun her diyabetli de ortaya çıkabilir.

Kan şekerinin düzensiz seyretmesi ve şeker hastalığının süresi en önemli risk faktörleridir. Diğer risk faktörleri gebelik, hipertansiyon, kan yağlarının yüksekliği, böbrek hastalığı, anemi, sigara kullanımı olarak sıralanabilir.

Retinayı besleyen kılcal damar duvarlarında hasar sonucu kan damar geçirgenliği artabilir. Bu durumda retinal katmanlar içinde  sıvı birikimi ve/veya kanamalar meydana gelebilir.

Retina damarlarında tıkanıklıklar sonucu retinada beslenemeyen alanlar oluşabilir. Bunun sonucunda kırılgan anormal yeni damarlar ve retina üzerinde zarlar  gelişebilir. Bu damarlarında kanaması sonucu retina içinde, retina önünde, vitreus dediğimiz göz içi sıvıda kanamalar meydana gelebilir.

Diyabetik retinopati genellikle her iki gözü de etkiler.

Diyabetik retinopatinin erken evrelerinde hastanın bir şikayeti olmayabilir. Hastalık ilerledikçe, hastalar;

• Görüntünlerinde yüzen hareketli siyah lekelerden
• Bulanık  görmeden
• Nesneleri dalgalı görmeden
• Renkli görmelerinde bozulmadan
• Görme alanında karanlık alanlardan
• Görme kaybından şikayet ederek gelebilirler.

Diyabetik retinopati tanısında temel yöntem damlalı gözdibi muayenesidir. Göz anjiyosu (FFA) ve/veya göz tomografisi (OKT-optik koherens tomografi)  hastalığın evrelenmesinde , tedavi planının belirlenmesinde  ve tedavi sonrası takiplerde kullanılır.

Diyabetik retinopatinin gelişimini ve tedavinin başarısını uzun vadede etkileyen en önemli faktör kan şekerinin sıkı bir şekilde kontrol altına alınmasıdır.Aynı zamanda risk faktörleri içerisinde bulunan diyabete eşlik eden hipertansiyon , yüksek kolesterol, anemi, böbrek hastalıklarının iyi kontrolü, sigara alışkanlığının bırakılması, gebelik döneminde diyabetin iyi takibi, diyabetik retinopati gelişimini ve  tedavinin başarısını olumlu yönde etkiler.

Görmeyi tehdit eden ve azaltan diyabetik retinopati tablosu oluşmuşsa gözde tedaviye başlanmalıdır. Göz içi tedaviler hastalığın evresine göre değişkenlikler gösterir. Bunlar;

Argon Lazer Fotokoagülasyon : Poliklinik koşullarında, ağrısız bir işlemdir. Birden fazla seans gerektirebilir. Lazer ışınlarının ısı etkisi ile sızdıran ve retinada ödeme yol açan hasarlanmış kan damarlarında gerileme veya yoğun kanamalara yol açabilen sonradan gelişen anormal kan damarlarında küçülme sağlanır.

İntravitreal Enjeksiyonlar ( Göz içi İğneler ) : Günümüzde anti-vegf ve/veya steroidler diyabetik retinopatili hastalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu tedavi seçeneği macula ( retinanın keskin görmeden sorumlu kısmı ) ödemlerinin geriletilmesinde , yoğun kanamalara yol açabilen anormal kan damarlarının küçültülmesinde kullanılır.

Pars Plana Vitrektomi ( PPV ): Göz içinde yoğun kanama olup bu kanama çekilmediğinde  , retina üzerinde görmeyi tehdit eden zarlar oluştuğunda cerrahi ile kanamalar ve zarlar temizlenir.

Diyabetik retinopatili hastaların kontrol sıklıkları retinopatinin evresine göre değişir . Başlangıç evrede senede bir defa kontrol yeterli olmakla birlikte hastalığın ilerleryen evrelerinde hastalığın kontrol sıklığı artmaktadır.