Türkiye’nin ihracatı, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,8 artarak 16 milyar 9 milyon dolar, ithalatı yüzde 23 artışla 20 milyar 837 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan eylül ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı.

Buna göre, Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında ihracat eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,8 artarak 16 milyar 9 milyon dolara, ithalat da yüzde 23 artışla 20 milyar 837 milyon dolara ulaştı.

Dış ticaret açığı eylülde yüzde 189,6 yükselerek 4 milyar 828 milyon doları buldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı Eylül 2019’da yüzde 90,2 iken, yüzde 76,8’e geriledi.

İhracat ocak-eylül döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,9 azalarak 118 milyar 325 milyon dolara düştü, ithalat yüzde 1,5 artışla 156 milyar 186 milyon dolara çıktı.

Dış ticaret açığı ocak-eylül döneminde yüzde 79,5 artarak 21 milyar 93 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Eylül 2019’da yüzde 86,3 iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 75,8’e geriledi.

Enerji ve altın hariç dış ticaret

Eylül ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat yüzde 8,4, ithalat yüzde 15,5 arttı.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, eylülde yüzde 8,4 artarak 14 milyar 335 milyon dolardan 15 milyar 541 milyon dolara yükseldi.

Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 15,5 artarak 12 milyar 784 milyon dolardan 14 milyar 769 milyon dolara çıktı.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası eylül ayında 772 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 11,8 artarak 30 milyar 311 milyon dolar oldu. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 105,2 olarak kayıtlara geçti.

İmalat sanayisinin payı yüzde 94,8’i buldu

Buna göre, ekonomik faaliyetler incelendiğinde ihracatta, eylül ayında imalat sanayisinin payı yüzde 94,8, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 2,9, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,8 oldu.

Ocak-eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 olarak hesaplandı.

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, eylülde ara mallarının payı yüzde 74,9, sermaye mallarının payı yüzde 14,4 ve tüketim mallarının payı yüzde 10,5 olarak kayıtlara geçti.

Ocak-eylül döneminde ise ara mallarının payı yüzde 75,4, sermaye mallarının payı yüzde 13,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 10,5 oldu.

Almanya ihracatta, Çin ithalatta ilk sırada

Söz konusu ayda ihracat yapılan ülkeler arasında ilk sırayı Almanya aldı. Bu ülkeye 1 milyar 517 milyon dolar ihracat gerçekleştirildi.

Almanya’yı sırasıyla 1 milyar 142 milyon dolarla Birleşik Krallık, 947 milyon dolarla ABD, 799 milyon dolarla İtalya, 798 milyon dolarla Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 32,5’ini oluşturdu.

Ocak-eylül döneminde de ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 11 milyar 277 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 7 milyar 546 milyon dolarla Birleşik Krallık, 7 milyar 241 milyon dolarla ABD, 6 milyar 243 milyon dolarla Irak ve 5 milyar 526 milyon dolarla İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 32’sine karşılık geldi.

Çin, geçen ay ithalatta ilk sırada yer aldı. Eylülde Çin’den yapılan ithalat 2 milyar 161 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 2 milyar 71 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 553 milyon dolarla Rusya, 1 milyar 122 milyon dolarla İsviçre, 1 milyar 83 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 38,3’ünü oluşturdu.

Ocak-eylül döneminde de ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Bu dönemde, Çin’den yapılan ithalat 16 milyar 381 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 14 milyar 714 milyon dolarla Almanya, 12 milyar 842 milyon dolarla Rusya, 8 milyar 760 milyon dolarla ABD ve 6 milyar 485 milyon dolarla Irak izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 37,9’unu kapsadı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat eylülde bir önceki aya göre yüzde 6,7 artarken, ithalat yüzde 0,4 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise eylülde geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 0,7, ithalat da yüzde 19,7 arttı.

Öte yandan yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı eylülde yüzde 3,3, ocak-eylül döneminde yüzde 3,4 olarak kayıtlara geçti.

Eylülde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 83,6, ocak-eylül döneminde ise yüzde 81,4 olarak belirlendi. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı eylülde yüzde 12,3, ocak-eylül döneminde yüzde 12,7 oldu.

Özel Ticaret Sistemi verileri

Özel Ticaret Sistemi’ne (ÖTS) göre ihracat, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,6 artarak 15 milyar 211 milyon dolar, ithalat yüzde 21,2 artışla 19 milyar 992 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Eylülde dış ticaret açığı yüzde 129,4 yükselerek 4 milyar 781 milyon doları buldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı Eylül 2019’da yüzde 87,4 iken, bu dönem yüzde 76,1’e geriledi.

ÖTS’ye göre ihracat, ocak-eylül döneminde, geçen yılın aynı dönemine yüzde 10,9 azalarak 111 milyar 948 milyon dolar, ithalat yüzde 0,9 yükselişle 149 milyar 809 milyon dolar oldu.

Ocak-eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 66,3 artarak 37 milyar 860 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı geçen yıl ocak-eylül döneminde yüzde 84,7 iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 74,7’ye geriledi.

AA