Amerikan Washington Post gazetesinin köşe yazarlarından Josh Rogin, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun bugün, 2 Mayıs’tan itibaren 8 ülkenin (Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Tayvan, Türkiye, İtalya ve Yunanistan) İran’a yönelik yaptırımlardan muaf tutulmasına son verileceğini açıklayacağını yazmıştı.
Financial Times ve Reuters haber ajansına konuşan üst düzey ABD’li yetkililer de, Mike Pompeo’nun bugün konuyla ilgili bir açıklama yapacağını doğruladı.
Financial Times’ın internet sitesindeki haberde, ABD’nin aldığı bu kararla İran üzerindeki baskıyı artırmak istediği belirtiliyor.
Haberde ABD’nin ay başında İran Devrim Muhafızları’nı “yabancı terör örgütü” olarak gördüğünü duyurduğu da hatırlatılıyor.
Reuters haber ajansı ise ABD Başkanı Donald Trump’ın ulusal güvenlik ekibine ‘muafiyetleri bitirin’ talimatı verdiğini aktarıyor ve “Trump İran üzerinde azami ekopnomik baskı oluşturmak istiyor” diyor.
Reuters, Trump’n hedefinin ‘İran’ın petrol gelirlerini sıfırlamak’ olduğunu ifade ediyor.
Financial Times’taki haberden ise bazı satırlar şöyle:
“Bazı ülkelerin İran’a yönelik yaptırımlardan muaf tutulmasına son verilmesi, petrol fiyatlarının bu yıl hızla yükseldiği dönemde alınmış bir karar. OPEC üyelerinin gönüllü ya da gönülsüz kesintileri sonucu petrolün varil fiyatı 72 dolara kadar çıktı. Piyasalar, karışıklığın sürdüğü Venezuela ve Libya’daki gelişmeleri de yakından izliyor.
“Üst düzey bir Amerikalı yetkili Pazar günü, ABD yönetiminin, petrol piyasalarındaki koşulların, bazı ülkelerin yaptırımlardan muaf tutulmalarına son verilmesi için artık daha uygun olduğunu söyledi. ABD’nin, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’yle müzakereleri sürdürdüğünü de ekledi. Bu iki ülkenin, İran petrolünün piyasa dışına çıkmasının yaratacağı olumsuzlukların giderilmesine yardımcı olmaları amaçlanıyor…
“Çok az petrol uzmanı, ABD’nin İran’ın ham petrol ihracını tamamen durdurabileceğine inanıyor. Özellikle de Çin’e yapılan ihracı…Ancak 8 ülkenin yaptırımlardan muaf tutulmasına son verilmesiyle muhtemelen İran’ın petrol ihracı günde 1 milyon varilin altına inecek. Mart ayında İran günde 1,9 milyon varil petrol ihraç ediyordu…
“Tüm bunlara karşın İran’a yönelik yaptırımların Washington’ın Avrupalı müttefikleriyle arasını açtığı da bir gerçek. Zira Avrupalılar, ABD’nin yaptırımlarına karşın İran’la ticareti sürdürebilmek için bir mekanizma oluşturmaya çalışıyor ve bu konuda Tahran’la birlikte çalışıyor.
“Bazı ülkelerse Washington’ın kendilerine daha fazla zaman vereceğini uman bir görüntü içindelerdi. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu geçen hafta Washington gezisi sırasında yaptığı açıklamada Ankara’nın İran’a yönelik yaptırımlardan bir süre daha muaf tutulmayı ‘beklediğini’ söylemişti.”
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Çarşamba günü İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’le Ankara’da yaptığı görüşmenin ardından da, “ABD’ye önümüzdeki süreçte de bu ambargoların yanlış olduğunu anlatmaya devam edeceğiz” demişti.