Merakla beklenen ve 2017-2019 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program’da (OVP) önemli değişikler dikkat çekti.

Başbakan Binali Yıldırım tarafından Çankaya Köşkü’nde açıklanan 2017-2019 yıllarına ilişkin OVP’ye göre, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesi 2016 yılı gerçekleşme tahmini yüzde 3,2 olarak açıklandı. Önceki OVP’de bu oran yüzde 4,5 idi. Gelecek yıl için büyüme beklentisi yüzde 5’ten yüzde 4,4’e çekilirken, 2018’de yüzde 5 olarak açıklanan büyüme oranında değişikliğe gidilmedi. Büyüme tahmini 2019 için de yüzde 5 oldu.

İŞSİZLİKTE ARTACAK

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıl sonu değişme oranlarına bakıldığında da bu yıl için yüzde 7,5 olan yıl sonu enflasyon hedefinde değişikliğe gidilmedi. Enflasyon tahmini 2017’de yüzde 6’dan yüzde 6,5’e revize edilirken, 2018 ve 2019 yıllarında yüzde 5 gerçekleşme öngörüldü. OVP’de işsizlik oranı, 2016 için yüzde 10,2’den yüzde 10,5’e, 2017’de yüzde 9,9’dan yüzde 10,2’ye, 2018’de yüzde 9,6’dan yüzde 10,1’e yükseltildi, işsizliğin 2019’da yüzde 9,8 olmasının beklendiği belirtildi.

CARİ AÇIK VE BÜTÇE BEKLENTİSİ

Cari işlemler açığının GSYH’ye oranı tahmini bu yıl için yüzde 3,9’dan yüzde 4,3’e, 2017 için yüzde 3,7’den yüzde 4,2’ye, 2018 için de yüzde 3,5’ten yüzde 3,9’a yükseltildi. Programa göre 2019 için cari işlemler açığının GSYH’ye oranının yüzde 3,5 olması bekleniyor. Merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ye oranı da 2016’da yüzde 1,3’ten yüzde 1,6’ya, 2017’de yüzde 1’den yüzde 1,9, 2018’de yüzde 0,8’den yüzde 1,6’ya çıkarılırken, söz konusu oranın 2019’da yüzde 1,3 olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

KÜRESEL OLUMSUZLUKLAR BİZİ ETKİLİYOR

Başbakan Yıldırım, bu yıl Çin ve Hindistan dışında Türkiye’nin, dünya ortalamasının iki katı büyümeyi yakaladığını belirterek, ”Bu büyüme bizim için yeterli değil. Yüzde 3-4 bandında bir büyüme bizim asla hedeflediğimiz bir büyüme değildir. Ancak ‘el ile gelen düğün bayram’ derler bizim memlekette. Küresel olumsuzluklar bizi de etkiliyor. Avrupa’da eksi düzeylere veya sıfır düzeylerine giderken, biz yine yüzde 3’ün üzerinde bir büyümeyi 2016’da yakaladık.’ diye konuştu. Terörle mücadele konusunda yoğun bir yıl geçirildiğini, turizmle ve ihracatla ilgili ciddi olumsuzluklar yaşandığını ifade eden Yıldırım, ”Üstüne üstlük bir de 15 Temmuz, FETÖ’nün darbe girişimi” dedi.

BAŞBAKAN’DAN ÖNEMLİ MESAJLAR

-Eximbank’ın destek bütçesini artırıyoruz, 3 katına çıkarıyoruz. Eskiden 1 milyar liraydı, şimdi 1 milyar dolara çıkarıyoruz.

-Satarken azimli, alırken nazlı olacağız. Türkiye’de üretilenin de dışarıdaki ile aşağı yukarı aynı olması gerekiyor.

-Ekonominin rekabet gücünü ve verimliliğini artırmak istiyoruz. Pazar daraldı, onun için farklı ürünler yapmak lazım.

-İnsana yatırım devam edecek. Daha iyi eğitim verilecek. Mesleki konularda sadece okulda verilenlerle yetinmeyeceğiz.

-Mali disiplinin vazgeçilmez bir husus. Nereye ne para lazımsa, onu vereceğiz. Öncelikleri iyi belirleyeceğiz.

-Seçim var diye ipin ucunu bıraksaydık, bugünlere gelemezdik. Seçim gelir geçer ama geçim ömür boyu lazım, devam eder.

-Yatırımlara hız kesmeden devam edeceğiz. Kaynak problemimiz yok. Her şeyden tasarruf olur ama yatırımdan kısıtlama olmaz.

-Geç gelen adalet, adalet değildir. yargılama süreleri kısaltılmalıdır. Buna ilk 15 Temmuz darbecilerinden başlıyoruz.

ESNAFIN İŞ YERİ AÇMA KOLAYLIĞI

Başbakan Yıldırım, esnafların iş yeri açmalarında büyük sorun olduğuna dikkati çekerek, ”Belediyeler ayrı hatırını soruyor, bakanlıklar ayrı hatırını soruyor. Kapı kapı dolaşıyor. Bir sürü de para harcıyor dükkan açmak için. Küçük esnafın zaten eti ne, budu ne? Elindeki avucundakini de dükkan açmak için orada burada veriyor. İşe başlayınca sen sağ ben selamet, elde yok, avuçta yok. Bunları şimdi basitleştiriyoruz” dedi.

İKİLİ EĞİTİM TARİH OLACAK

Eğitim alanında yapılacak çalışmalara ilişkin de bilgiler veren Başbakan Yıldırım, uzun vadeli büyümenin esasının insana yatırım olduğunu söyledi. 2019’a kadar ikili öğretime son vereceklerini açıklayan Yıldırım şunları kaydetti: ”Yani tekli öğretim olacak. Öğrencilere ‘kötü haber.’ Yarım gün okuyacaklardı, tam gün okuyacaklar ama daha çok şey öğrenecekler. Hayata daha hazır hale gelecekler. İkili öğretim 2019 sonuna kadar tarihe karışmış olacak. Okul öncesi eğitim şu anda zorunlu değil ama ciddi bir orana ulaştık, yüzde 50’leri geçti. Önümüzdeki dönemde okul öncesi eğitimi zorunlu hale getireceğiz. Türkiye’de yabancı dil bilme oranının yüksek olduğu sanılıyor, hiç de öyle değil. Yabancı dil bilme oranımız kıyasladığımız civar ülkelere göre maalesef istediğimiz düzeyde değil. Onun için 4+4+4 sisteminin ilk 4’ten sonraki 5. yılında yabancı dil eğitimi mecburi hale gelecek.”

İÇİMİZİ KIŞ TUTUYORUZ YAZ ÇIKARSA BAHTIMIZA 

Başbakan Binali Yıldırım, yeni OVP’deki tahminlerin kötümser, karamsar olduğunu belirterek, bunları ‘İşimizi kış tutuyoruz, yaz çıkarsa bahtımıza’ ile hazırladıklarını vurguladı. Yıldırım, ”Olabilecek en olumsuz tahminleri buraya yansıttık ama günü geldiğinde daha iyi oranlarla da karşılaşacağımızı söyleyebilirim” ifadesini kullandı.

KAMUDA ARAÇ ALIMINA VE SEYAHATE SINIRLAMA

-Kamu olarak tasarrufta örnek olacağız. Önce kendimizden başlayacağız. Araç alınmasına, yeni bina alınmasına, yapılmasına, kiralanmasına mecburiyet olmadıktan sonra izin vermeyeceğiz.

-Gereksiz dış seyahatleri sınırlandıracağız. Daha birçok tedbir var. Personel alımında asgari düzeyde, güvenlik, eğitim dışında fazla personel alımı düşünmüyoruz.

EMEKLİYE PROMOSYONDA SONA DOĞRU

-Maliye Bakanı Naci Ağbal: yıl sonuna kadar 15 milyar, gelecek yıl ise 13 milyar lira özelleştirme geliri hedefledik. 22 ilde yatırım hamlesi başlıyor.

-Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli: 2017’den itibaren daha yüksek oranda yatırım hedefleri çerçevesinde istihdam dostu bir büyüme gerçekleştirilecek.

-Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek: Yeni OVP yine mali disiplin esas alınarak hazırlandı. Bence içeride dışarıda güven verecek önemli bir doküman.

-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu: Emeklilere promosyon konusundaki çalışmalar bir noktaya geldi. Son değerlendirme Başbakan’la.

-Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan: 2016 başlangıç ödeneğinde yatırımların gayri safi yurtiçi hasıla içindeki payı 2,3’tü. 2017’de 2,8’e çıkarıyoruz.