Türkiye’nin cari işlemler hesabı, geçen yılın aralık ayında 3 milyar 210 milyon dolar açık verirken, 2020 yılında cari açık 36 milyar 724 milyon dolar oldu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Aralık 2020 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verileri açıklandı.

Cari işlemler açığı, 2019 yılının aralık ayına göre 473 milyon dolar artarak Aralık 2020’de 3 milyar 210 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda 2020 yılı cari işlemler açığı 36 milyar 724 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Bu gelişmede, hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin 1 milyar 163 milyon dolar azalarak 644 milyon dolara ve ikincil gelir dengesi kaynaklı net girişlerin 168 milyon dolar azalarak 80 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.

2019 yılının aralık ayında 1 milyar 579 milyon dolar fazla veren altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı, Aralık 2020’de 940 milyon dolar fazla verdi.

Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, 2019 yılının aynı ayına göre 329 milyon doları azalarak 3 milyar 344 milyon dolara geriledi.

Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, 2019 yılının aynı ayına göre 495 milyon dolar azalarak 617 milyon dolara indi. Birincil gelir dengesi kaynaklı net çıkışlar, 2019 yılının aynı ayına göre 529 milyon dolar gerileyerek 590 milyon dolar olarak gerçekleşti.

AA Finans’ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının aralıkta 3,6 milyar dolar açık vermesini bekliyordu.

Öte yandan, Kasım 2020 cari işlemler açığı 4 milyar 63 milyon dolardan 3 milyar 633 milyon dolara revize edildi.

Buna göre, Aralık 2020’de doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 836 milyon dolar oldu. Bu dönemde, portföy yatırımları 5 milyar 209 milyon dolarlık net giriş kaydetti.

Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, aralıkta yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 269 milyon dolarlık, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 1 milyar 997 milyon dolarlık net alış yaptığı görüldü.

Aynı dönemde, yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili bankalar ve genel hükümet sırasıyla 722 milyon dolar ve 2 milyar 255 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirirken, diğer sektörler 5 milyon dolar net geri ödeme yaptı. Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 3 milyar 182 milyon dolar net azalış kaydetti. Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında ise 425 milyon dolar net artış yaşandı.

Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili, aralıkta bankalar 559 milyon dolar, genel hükümet 129 milyon dolar ve diğer sektörler 604 milyon dolar net kullanım gerçekleştirdi.

Resmi rezervlerde ise aralıkta 6 milyar 734 milyon dolar net artış gözlendi.

Yıl sonu güncellemeleri

TCMB’nin “Revizyon Politikası” doğrultusunda yapılan yıl sonu çalışmaları kapsamında, Ödemeler Dengesi İstatistikleri’nde 2016’dan itibaren ikincil gelir dengesi, doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve diğer yatırımlar kalemleri başta olmak üzere çeşitli güncellemeler yapıldı.

Güncellemelerin bir kısmı ödemeler dengesi tablosunda sadece sınıflama değişikliğine neden olurken, bir kısmı da “Cari İşlemler Hesabı” ile “Finans Hesabı” kalemlerini ve dolayısıyla “Net Hata ve Noksan” kalemini etkiledi.

Yapılan güncellemeler neticesinde Net Hata ve Noksan kalemi, 2016’da 181 milyon dolar, 2017’de 71 milyon dolar, 2018’de 147 milyon dolar, 2019’da 341 milyon dolar ve 2020’nin ocak-kasım döneminde 1 milyar 152 milyon dolar olarak güncellendi.

AA