Kovid-19 salgını nedeniyle uygulanan “kapalı devre” salgın koruma sistemi, kar yağmadığı için neredeyse tamamen yapay kar kullanılması, Rus patenci Kamila Valieva’nın olimpiyatlar öncesinde dopingli olduğunun anlaşılmasının ardından ortaya çıkan tartışmalar, ABD ile Çin arasındaki gerilimlerin odağındaki melez sporcu Gu Eiilen ve oyunların yıldızı haline gelen panda maskot “Bing Duın Duın”, olimpiyatların müsabaka dışı gündemine damga vurdu.

Pekin merkezi, Yançing ilçesi ve komşu Hıbey eyaletinin Cangciakou şehrinde düzenlenen müsabakalarda 15 dalda 91 ülkeden 2 bin 871 sporcu mücadele etti.

Norveç 16 altın, 8 gümüş, 13 bronz madalyayla oyunların en başarılı ülkesi oldu. Kış olimpiyatları tarihinde en çok altın madalya kazanan ülke rekorunu kıran Norveç, tüm zamanların en çok madalyalı ülkesi konumunu sürdürdü.

Genel klasmanda 12 altın, 10 gümüş ve 5 bronz madalyalı Almanya ikinci, 9 altın, 4 gümüş, 2 bronz madalya ile ev sahibi Çin üçüncü sırada olimpiyatları tamamladı.

Kovid-19 salgının gölgesinde yapıldı

2022 Pekin Kış Olimpiyatları, bir yıl ertelemeyle geçen yıl yapılan 2020 Tokyo Olimpiyatları gibi tüm dünyada etkili olan Kovid-19 salgının gölgesinde düzenlendi.

Oyunlar, Kovid-19’un yayılmasını önlemek amacıyla sporcu, görevli ve gönüllülerin etkinlik alanlarının şehirden yalıtıldığı “kapalı devre” sisteminde gerçekleştirildi.

Başkent Uluslararası Havalimanı, olimpiyat köyleri ve organizasyon merkezlerini kapsayan “kapalı devre sisteminde” sporcular, takım görevlileri ve “diğer paydaşlar” akredite medya mensupları ve sponsor ekip görevlileri, şehirden tecrit edildi.

Kapalı devre salgın koruma sisteminin faaliyete geçirildiği 23 Ocak’tan olimpiyatların sonuna kadar 437 vaka tespit edildi.

Sağlık yetkilileri, Kış Olimpiyatları için şehre gelen kişilerde ve organizasyonun yapıldığı kapalı devre salgın koruma sisteminde tespit edilen vakaları ayrı sınıflandırdı, ülkenin genel toplamına dahil etmedi.

Olimpiyat boyunca yalnızca bir gün kar yağdı

4-20 Şubat tarihlerinde düzenlenen Kış Olimpiyatları boyunca Pekin ve çevresine yalnızca 13 Şubat’ta kar yağdı.

O ana dek Pekin, kış oyunlarını tamamen yapay karla organize etmek zorunda kalan ilk şehir olmuştu. Yalnızca 1 gün yağan kar, olimpiyatlarda az da olsa doğal kardan yararlanma olanağı sağladı.

Küresel ısınmanın etkisiyle son yıllarda Kış Olimpiyatları giderek artan oranda yapay kara dayanıyor. Kayak müsabakaları yapay karla kaplanan pistlerde yapılıyor.

Rusya’da düzenlenen 2014 Soçi Kış Olimpiyatları yüzde 80, Güney Kore’de düzenlenen 2018 Pyeongchang Kış Olimpiyatları’nda ise yüzde 90 yapay kara dayalı olarak gerçekleştirilmişti.

2022 Pekin Kış Olimpiyatları’nda ise neredeyse yüzde 100 yapay kar kullanılan ilk kış oyunları oldu.

Organizasyon komitesi yaptığı açıklamada, kayak müsabakalarının organize edildiği Pekin’e komşu Hıbey eyaletine bağlı Canciakou kasabasında kayak pistlerini dolduran yapay karı üretmek için 192 milyon galon su kullanılacağının tahmin edildiğini bildirdi.

Pekin Kış Olimpiyatları için yapay kar üreten TechnoAlpin şirketi, “Business Insider”a yaptığı açıklamada oyunlarda kullanılan yapay karı üretmek için yaklaşık 343 milyon galon su kullanılması gerektiğini belirtti.

Bu, 900 milyon insanın günlük içme suyuna eşit miktarda suyun olimpiyatlarda yapay kar üretmek için kullanıldığı anlamına geliyor.

15 yaşındaki Rus patenci doping tartışmalarının odağında yer aldı

Olimpiyatlardan önce yapılan testinde dopinge rastlanan 15 yaşındaki Rus artistik buz patencisi Kamila Valieva’nın olimpiyat müsabakalarında yer alıp almaması gerektiğine dair tartışmalar, ulusal ve uluslararası spor otoritelerini karşı karşıya getirdi.

Sporcunun 25 Aralık 2021’de St. Petersburg’da düzenlenen Rusya Artistik Buz Pateni Şampiyonası’nda alınan numunesinde yasaklı bir metabolizma düzenleyici madde olan “trimetazidine”ye rastlandığı bildirildi.

Doping testi olimpiyat dışında yapıldığı için men yetkisi olmayan Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), sporcunun olimpiyatlarda yer almasının engellenmesi için Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesine (CAS) başvurdu.

CAS, başvuru hakkında verdiği kararda sporcunun, Pekin’de yapılan doping kontrolünün temiz çıktığını belirterek olimpiyatta yarışabileceğine hükmetti. Mahkeme, Valieva’nın yaşı nedeniyle doping konusunda farklı düzenlemelere ve müeyyidelere tabi olduğuna, men kararının telafisi mümkün olmayan zarara yol açabileceğine dikkati çekti.

IOC ise CAS’ın kararına uyacağını, ancak Valieva’nın tek kadınlar serbest program müsabakasında madalya kazanması durumunda çiçek ve madalya törenlerinin yapılmayacağını bildirdi.

Anti-doping kuralları, 16 yaş altı sporcuları yasaklı madde kullanımı konusunda sorumluktan muaf tutuyor.

Küçük yaştakilere yönelik soruşturmalarda sporcu değil, antrenör, doktor ve diyetisyen gibi takım yetkilileri sorumlu görülüyor.

Rusya Olimpiyat Komitesi (ROK) adına yarışan 15 yaşındaki sporcu, tartışmaların yarattığı zihinsel baskının etkisiyle, altın madalyanın favorisi olarak görüldüğü kadınlar tekler serbest programdaki performansında iki kez dengesini kaybederek düştü ve madalya kazanamadı.

ABD-Çin geriliminin ortasındaki melez sporcu

Olimpiyatlarda Çin adına yarışan ve iki altın madalya kazanan yarı Çinli, yarı ABD’li serbest kayakçı Gu Eileen, en çok konuşulan sporcu oldu.

Annesi Çinli, babası ABD’li olan, California’da doğup büyüyen ve iki yıl önce Çin milli takımıyla yarışmayı seçen 18 yaşındaki Gu, Çin’de kahraman gibi karşılanırken, bazı ABD’li yorumcuların eleştiri oklarının hedefi oldu.

Aralarında ABD’nin eski Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Nikki Haley’in de olduğu yorumcular, Gu’nun Çin adına yarışarak ülkedeki insan hakları ihlallerini onayladığını savundu.

Çin’in en büyük telefon operatörü ve bankasının aralarında bulunduğu çok sayıda şirket ile reklam ve sponsorluk anlaşması olan Gu’nun, hangi ülkenin vatandaşı olduğu da dahil tüm siyasi soruları yanıtlamaktan kaçınması dikkati çekti.

Sporcu hakkındaki tartışmalar iki ülke arasındaki jeopolitik gerilimin ilginç bir yansıması oldu.

Olimpiyatın asıl yıldızı maskot “Bing Duın Duın”

Kış Olimpiyatları’nın maskotu, buz fanusun içindeki panda figürü “Bing Duın Duın”, olimpiyatların en popüler figürü haline geldi.

İlk başta pek ilgi çekmeyen maskotun oyuncakları, madalya törenlerinde sporculara verilmeye başladıktan sonra giderek popülerliği arttı.

Çinliler Bing Duın Duın oyuncaklarını alabilmek için şehirde ve müsabaka merkezlerinde kurulan olimpiyat dükkanlarının önünde uzun kuyruklar oluştururken, oyuncaklar hızla tükendi.

Bing Duın Duın figürü, sosyal medyada en çok kullanılan mimlerden biri haline geldi.

AA