Sağlık Bakanı Fahrettin Koca; Mardin, Şanlıurfa, Batman, Siirt, Şırnak ve Diyarbakır’da COVID-19 salgınını değerlendirme toplantıları gerçekleştirdi.

Koca, gerçekleştirilen görüşmeler sonrası açıklamalarda bulunuyor:

Bayramlarımız, eş dost ziyaretleri, nişan ve kına törenleri, düğünler, asker uğurlamaları, taziyeler maalesef mesafenin unutulduğu, maskelerin takılmadığı ortamlar oldu. Bunun yansımalarını da gördük. Orta Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgemizde daha fazla yaşadık. Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Batman ve Şırnak illeri var. Yatak ve yoğun bakım doluluklarını her an izlemekteyiz. Türkiye genelinde sorunuz olmadı. Bazı illerimizde hasta akışı açısından sorunlar yaşadık. Alınması gereken tedbirleri il il değerlendirdik. Gönüllü tedbirler yetersiz kalınca kolluk kuvvetlerimizin denetimini almak zorunda kaldık. Bu sıkıntının yaşandığı illerin sağlık ihtiyaçlarına hızla müdahale ettik. Hastane planlarımızı hızla gözden geçirdik. İlaç, test kiti, malzeme ihtiyaçlarını karşıladık. 6 ilimizle ilgili detaylı bilgileri paylaşmak istiyorum. Hasta yatak ve yoğun bakımı değerlendirdiğimizde Batman’da 440 yataklı hastanemizi bu ay sonu hizmete alıyoruz. Yoğun bakım yatak sayımız Mart ayında 116 idi. Ayrıca 103 yatak ilavesiyle kapasitemizi 236 yatağa çıkarmış olacağız. Batman’da yoğun bakım doluluk oranı yüzde 79.

Diyarbakır’da yoğun bakım yatak sayımız Mart ayında 370 idi. Bu süreçte 44 yoğun bakımı hizmete sunduk. 106 yatak ilavesiyle kapasitemizi 520’ye çıkarmış olacağız Yoğun bakım yüzde 66, solunum cihazı ise yüzde 17,5. Mardin’de 139’dan 42 yatak ilavesiyle 182 yatağa çıkarmış olacağız. Yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 81’dir. Siirt’te mevcut 63 yoğun bakım yatağına 20 yatak ilavesiyle 83 yatağa çıkarmış olacağız. Yoğun bakım doluluk oranı yüzde 62’dir.

Şanlıurfa ilimizde yoğun bakım yatak sayımızı 33 yeni yoğun bakım yatağını hizmete aldık. 110 yatak ilavesi ile yoğun bakım kapasitemizi 710 yatağa çıkarmış olacağız. Şu an yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 74. Şırnak’ta geçen ay 125 yataklı kadın doğum ve çocuk hastanemizi hizmete aldık. 69 olan yatak sayımızı bu sürçte 47 ekleyerek 108’a çıkardık. Bu ay kapasitemizi 122’ye çıkaracağız. Yoğun bakım oranı yüzde 58. Türkiye genelinde yatak doluluk oranımız şu an yüzde 51, yoğun bakım yüzde 68, solunum cihazı doluluk oranı ise yüzde 31.

Önceliğimiz hasta sayısının artışını durdurmak. Aksi durumda bu tedbirlerin yetersiz kalma ihtimali olabilir. Diyarbakır’da salgın başında 118 olan filyasyon ekip sayımızı 385’e yükselttik. Her ekip 3 kişiden oluşmakta. Birkaç gün içinde 450’ye ulaşacak. Batman’da 100’e çıkardık. Mardin’de şu an 110 oldu. Siirt’te ise şu an 80 ekiple filyasyon çalışması yapıyoruz Şanlıurfa’da bugün 330’a çıkardık. Şırnak’ta şu an 54 ekiple filyasyon çalışması yapıyoruz.

Diyarbakır’da temaslılara ulaşma süremizi 12 saate kadar düşürdük. Hasta sayılarındaki artış durduruldu, aktif hasta sayıları düşmeye başladı. Bu düşüşü sürdürebilmek için dikkat etmemiz gereken bazı örnekler vereyim. Diyarbakır’da temaslı kişilerin yüzde 91’nin aile içinde bulaştığını tespit ettik. Temaslıların vakaya dönüşme oranında ise düşüş var. Bu veri bize sosyolojik faktörlere dikkat edilmesi gerektiğini gösteriyor. Filyasyon için adresinde bulunamayanların oranı yüzde 9,7. Temaslı ve şüpheliler kendilerini mutlaka izole etmeli.

Artışa karşı yapılan çalışmalar sayesinde yeni hasta sayısındaki artışlar kontrol edilebilir seviyeye çekildi. Şanlıurfa’da vaka sayımızda yüzde 34, Diyarbakır yüzde 49, Siirt’te yüzde 37, Şırnak’ta yüzde 42 azalma oldu. Bir tek hasta kalmayıncaya kadar mücadelemize devam edeceğiz. 6 şehre hastane yapacağız. Şanlıurfa, Diyarbakır, Şırnak, Batman, Siirt ve Mardin. En yüksek standartta en ileri teknolojinin kullanıldığı merkezler olarak hedefliyoruz.

Yatak kapasiteleri ile nitelikli personelle şehir hastanelerinin ne kadar önemli ve kritik yatırımlar olduğu salgın döneminde bir kez daha anlaşılmış oldu. Sayın Cumhurbaşkanımızın hayalim dediği projeleri hayata geçirmek ve halkla buluşturmak bizim görevimiz. Şanlıurfa şehir hastanemizin inşaatına en kısa sürede başlıyoruz. Diyarbakır 1000 yataklı şehir hastanesi için arsa yeri belirlendi, proje ihalesini bu ay içinde yapıyoruz. Şırnak’ta 500 yataklı devlet hastanesi, Şırnak-Cizre arasında bir arazi tahsis edildi, projelerin tamamlanmasından sonra bu yıl yapım ihalesini gerçekleştireceğiz.

Batman’da 500 yataklı devlet hastanesi için arsa tahsis işlemleri yapıldı. Siirt’te ise 500 yataklı hastanenin arsa tahsis işlemleri devam ediyor. 750 yataklı Mardin şehir hastanemizi ise 2020 yılı yatırım programına alacağız. Bu yatırımlarımızın genel bütçeden karşılanarak yapılacağını özellikle belirtmek istiyorum. Bu önemli adımların tüm vatandaşlarımıza hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. 6 ilimizde 3 ilimizin hastaneleri şehir hastanesi diğer 3 ilimizde 500 yataklı devlet hastanesi yapılıyor olacak.

Salgının başından beri sağlık personelimiz hepimizden daha fazla risk altında. Çok fazla hastalanımız oldu, kayıplarımız oldu. Sağlıkçılarımız fedakar ve özverilidir, ancak bu fedakarlığın dikkatsiz ve sorumsuzluklara feda edilmesini onlardan bekleyemeyiz. Vatandaşlarımızın tedbirlere ihmali bizi üzüyor ve şevkimizi kırıyor. Asıl görev vatandaşlarımıza düşmektedir, temizlik, maske, mesafeye ne kadar uyarsak virüs o kadar etkisiz kalacak, tehdit olmaktan çıkacaktır.

SORULAR VE YANITLAR

Vatandaşlarımızın bu dönemde izolasyon kurallarına pozitif olan ve de temaslı olan kişilerin hassasiyetle uymalarını çok önemsiyoruz. Salgında en büyük özellikle üzerinde durduğumuz konu. İl kurullarımızın bu anlamda aldığı kararlar, valilerimiz başkanlığında her ilde, uygulanması gereken cezalar da belli. Bu izolasyonların cezayla çözülmemesi gerekiyor. Bir başkasına virüsü bulaştırmamanın bir hak olduğunu bilmemiz gerekiyor. Kronik hastalığı ve belli yaşın üstünde olan büyüklerimiz veya alt hastalığı olan gençler dahil olmak üzere hayatını kaybedebiliyorlar. Buna sebep olamıyız, olmamalıyız, bunu cezayla önleyebilecek noktada olmamalıyız. Bunun gereğini kolluk kuvvetleri zaten yapıyor. Bunun son olarak devreye girmesini, karşılıklı birbirimizin hakkı olduğunu, bulaştırmama noktasında hassasiyet göstermemiz gerektiğini artık biliyor olmamız gerekiyor.

Bu dönemde çalışan bütün sağlıkçılarımız yoğun özveri ve fedakarlık içinde bulundular. İzinleri olmadı, evlerine gerektiğinde gidemediler. Bunun karşılığını ödemeyle yapmanın karşılık olarak görülmenin yeterli olmayacağını düşünüyorum. İmkanlar ölçüsünde aile hekimlerimiz de yoğun gayret içinde oldular. Filyasyon çalışmalarımızda devrede olan pratisyen hekimlerimiz, diş hekimlerimiz sağlık çalışanlarımız olmak üzere bir çalışma yapıldı. Filyasyonda yapılan çalışanlarımıza ek ödeme yapılacak. Aile hekimlerimiz için benzer şekilde salgın dönemindeki Kovidli hastalarla ilgili yaklaşımları düzenlenerek ek ödeme getirilmiş oldu. Belli bir performansla, salgın sürecindeki özellikle kovidli hasta takibi ile ilgili bir ek ödeme aynı genelgede yayınlanmış olur. Sağlık kuruluşlarında çalışanlarımızla ilgili ek ödeme çalışması yapıldı. Özellikle kovidli, servis, yoğun bakımdaki hastalarla ilgilenenler tavandan olmak üzere yine diğer çalışanlarımızla ilgili bir düzenleme yapıldı. Bugün veya yarın zannediyorum yayınlanmış olur.

Özellikle yüzde 91 oranında aile içi bulaşım olduğunu görüyoruz. Taziye, düğün, cenaze ve benzeri özellikle toplu bir araya gelmelerin bunda çok önemli olduğunu. Düğün, nikah, nişan ve benzeri organizasyonlarında zaten İçişleri Bakanlığımızın genelgesi oldu, yasaklandı. Taziye ve cenaze merasimleriyle ilgili de gerekli tedbirleri valiliklerimizin başkanlığında alınan kararlarla yakın takibe alınmış oluyor. Gerektiğinde müdahale yapılmış oluyor. Vatandaşımızdan istirhamımız şu, bu virüs insandan insana geçiyor. Bunu tek önlenebilir yolu maskeyi kullanabilir olmak artı mesafe. Yeterince mesafe olduğunda bazen maskeyi bile kullanmak gerekli olmayabilir. Önümüzdeki Eylül Ekim döneminde grip mevsiminin yoğun olduğu aylarda maskeyi yoğun olarak kullanmak, mesafeyi uygulamakla üst solunum yolu enfeksiyonunun hastalıkların çoğunu da aslında önlemiş olacağız. Önümüzdeki dönem kış sezonu grip salgını döneminde ne kadar bu kurallara uyum gösterebilirsek o oranda üst solunum yolu enfeksiyonlarının azalmış olduğunu göreceğiz. Maske, mesafe ve hijyen noktasında hassasiyet göstermesini, toplu olarak biraraya gelmelerinin minimal olmasını, düğün, nişan, nikah ve benzeri organizasyonların olabildiğince mesafe ve mümkün mertebe yapılmamasında fayda var.

6 ilimize hastane yapılmış olacak. 3 ilimize şehir hastanesi yapılıyor olacak. Urfa, Mardin ve Diyarbakır. Diyarbakır için düşünülen hastane 1000 yataklı, 438 dönüm yine sayın Cumhurbaşkanımızın da talimatıyla tahsisi yapılıyor. Önümüzdeki aylarda plan değişikliğiyle birlikte hızla proje ve yapım ihalesine geçmek istiyoruz. Niyetimiz bu yıl hızla temelini atmak şeklinde bir organizasyon içindeyiz. Bu hastane Diyarbakır’ın hastasının en üst noktada tedavi olduğu bir şehir hastanesi olacak. Bu arada sayın valimize Diyarbakır’da özellikle pandemi döneminde yaptığı çalışma ve gayretli yaklaşımlarına özellikle teşekkür ediyorum. Sayın vekillerimize de gayretlerinden dolayı teşekkür ediyorum.