Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ağustosta arındırılmamış sanayi üretim endeksi yıllık bazda yüzde 16, takvim etkisinden arındırılmış endeks ise yüzde 10,4 yükseldi.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayi endeksindeki yükseliş Ocak 2018’den bu yana en güçlü yükseliş olarak kayıtlara geçti.
Sanayi üretim endeksi ağustosta aylık bazda ise yüzde 3,4 artış kaydederek, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ardından hızlı toparlanmanın devam ettiğine işaret etti.
Üçüncü çeyrekte sanayideki büyümenin yüzde 6-7 civarında olması bekleniyor
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Gelecek dönem görünümünü ele aldığımızda; ilk sinyaller milli gelir büyümesinin 2020 yılının üçüncü çeyreğinde belirgin toparlandığına işaret etmektedir.” dedi.
Mart ayından itibaren Kovid-19 etkisiyle sanayi üretiminde gözlemlenen gerileme sonrası dipten dönüşün mayısta ayında başladığını ve toparlanmanın belirgin güç kazandığını kaydeden Bürümcekçi, ikinci çeyrekteki yüzde 20’lik güç kaybından sonra üçüncü çeyreğin ilk iki ayında yüzde 29’luk güçlü bir artışın göze çarptığını belirtti.
Bürümcekçi, eylülde bazı öncü göstergelerin kısmi güç kaybına işaret etmesine karşılık üçüncü çeyrekte sanayi üretiminin yıllık artışının yüzde 6-7 aralığında olmasının kesinleşmiş gibi göründüğünü ifade etti.
Güncel verilerin kısıtlamaların kaldırılmasıyla beraber haziranda yakalanan ivmenin üçüncü çeyrekte büyüme verilerine olumlu yansıdığını gösterdiğine dikkati çeken Bürümcekçi, şunları kaydetti:
“Dış talebin ılımlı güçlendiğine dair işaretler alınmakta, ancak başta turizm olmak üzere hizmet sektörlerinin benzer ölçüde toparlanma göstermediği izlenmektedir. Eylül ayı öncü göstergeleri ekonomik aktivite ve iç talepte yavaşlamanın henüz sınırlı olduğunu yansıtmaktadır. Bu bağlamda, üçüncü çeyrekten itibaren belirgin toparlanma öngörümüzün beklentilerimizden de güçlü gerçekleşmesi nedeniyle önceki büyüme tahminimize (yüzde 0 civarı) geri dönüş yapıyoruz. Buna karşılık, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yakın vadede para politikasında ilave sıkılaşmayı daha belirgin yapması durumunda olası ivme kaybının 2021 büyümesi üzerinde daha fazla etkili olabileceğini düşünüyoruz.”
“Üçüncü çeyrek verileri güçlü büyümeye işaret ediyor”
Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan da sanayi üretiminin ağustosta hızlı toparlanmaya işaret ettiği değerlendirmesinde bulundu.
Sanayi üretiminin, mayıstan bu yana kesintisiz toparlandığına dikkati çeken Erkan, “Böylece sanayi üretim endekslerinin Kovid-19 öncesi seviyelerinin üzerine yükseldiğini görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Erkan, mayıstan bu yana gerçekleşen hızlı toparlanmada, bir yandan kısmi kapanmaların gevşetilerek ekonomik faaliyetin artırılmasının, bir yandan da alınan ekonomik tedbirlerin etkili olduğunu belirtti.
Üçüncü çeyrekte para politikasının ekonomik büyümeyi destekleyici şekilde gevşek tutulması ve regülasyonlar kredi büyümesinin hızlanmasının sağlandığına değinen Erkan, “Uygulanan devlet teşvikleri ile firma faaliyetlerinin toparlanması desteklenmiştir. Temmuz ve ağustos döneminde gelen sanayi üretimi verileri, üçüncü çeyrekte güçlü bir toparlanmaya işaret edeceğini göstermektedir.” şeklinde konuştu.
Erkan, imalat sanayinin aylık bazda yüzde 3,6, yıllık bazda ise yüzde 11,4 büyüdüğüne dikkati çekerek, temmuz ve ağustostaki güçlü verilerin, üçüncü çeyrekte güçlü bir ekonomik büyümeye de işaret ettiğini bildirdi.
Eylül ayı ile beraber yavaşlamanın ilk işaretlerinin görülmeye başlayabileceğini kaydeden Erkan, “Ağustos ayından sonra para politikasında sıkılaştırıcı tedbirler, artan faizlerle ve uygulanan yeni politikalarla beraber kredilerde frene basılmasının etkilerini göreceğiz. Dolayısıyla, üçüncü çeyrekte hızlı bir toparlanma gerçekleştiyse de, dördüncü çeyrekte bunun bir miktar yavaşlamasını izleyebiliriz.” ifadelerini kullandı.