Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanı Muhiddin Gülal, Koza Altın’la ilgili ellerinde 200’ün üzerinde ruhsat olduğunu, ciddi bir sondaj çalışmasına başladıklarını belirterek, “Rahatlıkla söyleyebilirim ki çalışmalarımız olumlu. Türkiye’nin muhtelif yerlerinde rezervimiz var. Madende işler biraz ağır gidiyor. Geçen yıl itibarıyla 11 ton ürettik, bunu birkaç yıl içinde 15 tona çıkarmanın hesaplarını yapıyoruz. 37 farklı noktada sondaj çalışması yapıyoruz. Kuyularımız açıldı. Bu ara ülkemize müjdeler geliyor, biz de altında müjdeler verebiliriz.” dedi.
Muhiddin Gülal, TMSF’nin Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) çocuklara tablet dağıtımı projesine destek vermesi dolayısıyla bulunduğu Giresun’da, basın mensuplarıyla Akın Çorap fabrikasında bir araya geldi.
Tablet projesine 20 milyon lira katkı sağladıklarını ifade eden Gülal, birçok sosyal projeye destek verdiklerini, ayrıca İstanbul’da 6, Kayseri’de de 1 okul yapacaklarını anlattı.
Gülal, söz konusu okulların her birinin maliyetinin ortalama 25-30 milyon lira olacağını, bu manada toplam 200 milyon liralık yatırım yapacaklarını aktararak, “Sultanbeyli ve Çekmeköy’de yapacağımız okulun yer teslimleri yapıldı. Kasım ayı içerisinde temelini atacağız. Diğerlerinin de yıl çıkmadan temelini atıp, 2021-2022 dönemine yetiştirmeyi hedefliyoruz.” diye konuştu.
TMSF’nin 15 Temmuz sonrası çok farklı bir alanda faaliyet gösteren mevduat sigortacılığı kurumu haline geldiğine işaret eden Gülal, şunları söyledi:
“An itibarıyla 804 şirketimiz var. Bunların 30 Eylül 2020 itibarıyla öz kaynak büyüklüğü 27,6 milyar lira, aktif büyüklüğü de 66,5 milyar lira. Çalışan sayımız 40 bin 589 kişi. Yaklaşık 4,5 yıldır yönettiğimiz bu şirketlerde, ortalama olarak öz kaynakları yüzde 52, aktifleri yüzde 56 büyüttük. Sadece büyük gruplar nezdinde bakarsak aktiflerin büyümesi yüzde 90’a ulaştı. Devraldığımızdan bu yana Koza Altın hemen hemen yüzde 100 büyüdü ve kasasında ciddi bir nakit oluştu.
Sadece günlük neması 1,5 milyon liraya ulaşan bir rakama geldik. Dolayısıyla burada 6 milyar liralık bir fon oluştu. Erciyes Anadolu Holding’in devraldığımızdan bu yana aktif büyümesi yüzde 86 seviyesinde. Kasasında 350 milyon dolar nakdi var. Bu biriken fonları da hep şöyle söylüyoruz; bu şirketler eskiden terör örgütüne hizmet ediyordu, ama artık halkımızın hizmetinde. Elimizdeki bütçe imkanları ölçüsünde eğitime, spora, kültürel aktivitelere katkı sağlamaktan imtina etmiyoruz. Okullarımızı Koza Altın’dan finanse edeceğiz ve bu okullara 15 Temmuz şehitlerimizin adını vereceğiz. Buradaki ironiyi de yakalamak lazım.”
“Sigortalı mevduat toplamı 848 milyar liraya ulaştı”
Gülal, geçen yıl sigorta limitini 100 bin liradan 150 bin liraya çıkarttıklarını anımsatarak, bu yolla 570 milyar lira olan sigortalı mevduat toplamının 848 milyar liraya ulaştığını bildirdi.
Şu aşamada sigorta limitini artırmayı düşünmediklerini vurgulayan Gülal, “Bu limitle biraz daha devam ederiz diye düşünüyoruz.” dedi.
Gülal, sigorta limitlerindeki artışın etkisiyle prim gelirlerinin de yükseldiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Biz artık her 3’er aylık dönemde 1,4 milyar lira olmak üzere yıllık toplam 5,6 milyar lira prim tahsil eden bir kurum olduk. Rezervimizin sigortalı mevduatı karşılama oranı şu anda 7,2. Bu Avrupa’da ve ABD’de 1,5 seviyesinde. Kabul gören oran da burada yüzde 3. Buradan hareketle biz diyoruz ki; dünyanın en kuvvetli mevduat sigortacılığı kurumlarından biriyiz. Rezervimizi büyütebildiğimiz kadar büyüteceğiz. Bugün itibarıyla baktığımızda 61,2 milyar liralık rezervimiz var. Bu paranın yüzde 90’ı DİBS’lerde, hazine bonolarında. Kalan kısmı da mevduat olarak kamu bankalarında. Bu rezervimizi zaman zaman bazı kamu bankalarına garanti kapsamında kaynak olarak kullandırdığımız oldu, ancak şu an herhangi bir bankada kağıdımız yok. Hazinemizde değerlendiriyoruz, ortalama vadesi de hemen hemen 10 yılın üzerinde kağıtlarımızın.”
Son 10 yıl içinde sadece Bank Asya için 967 milyon liralık ödeme yaptıklarına değinen Gülal, bu rakamı daha sonra Bank Asya’dan tahsil ettiklerini dile getirdi.
“Çukurova’yı protokole bağladık, dosyayı kapattık gözüyle bakıyoruz”
Muhiddin Gülal, 2001’de fona devrolan 26 bankanın hakim ortak grubundan alacakların tahsili ile alakalı bir süreç olduğunu hatırlatarak, “20 yıl geçti, artık son aşamalara gelmek üzereyiz. Burada şu ana kadar toplam 23,2 milyar dolar tahsilat yaptık, 600- 700 milyon dolarlık daha tahsilat beklentimiz var.” dedi.
Ataşehir’de 1.113 konutluk inşaat projesi yaptıklarını belirten Gülal, bunun ticari bir proje olduğunu, buradan gelecek hasılatla önemli bir kamu alacağını tahsil edeceklerini kaydetti.
Gülal, söz konusu konutların 15- 20 gün içinde lansmanını yapıp, satışa başlayacaklarını aktararak, “Asgari 2 milyar liralık bir hasılat beklentimiz var. Masrafları çıktıktan sonra burada en az 1 milyar liralık beklentimiz var. Dolayısıyla buradan gelecek hasılat, inşallah bize Balkaner Grubu’nun dosyasını kapattıracak. Biz Çukurova’yı da protokole bağladık, dosyayı kapattık gözüyle bakıyoruz. Kangren olmuş birçok TMSF dosyasını da bu süreçte çözdük.” şeklinde konuştu.
Şirketlerin satışlarıyla alakalı gelecek dönem planlarından da bahseden Gülal, şöyle devam etti:
“Eğer firmanın ekonomik devamlılığıyla ilgili tehlike söz konusu ise satılmasında bir sakınca yok. Naksan böyle bir grup. Geçtiğimiz günlerde Naksan ve Royal Halı’yı ihaleye çıkarmıştık. Satış olmadı ama bir talipli grup var, ciddi olarak ilgilendiğini belirtti. Dolayısıyla 18 Aralık’ta her ikisinin de ihalesini yenileyeceğiz. Diğer taraftan Erciyes Anadolu Holding, Koza Altın gibi büyüyen, kar eden şirketlerin mevcut hukuki süreç tamamlanmadan satışının şu aşamada mümkünatı yok. Burada 4,5 yıl oldu ama üzülerek söylüyorum ki büyük gruplar içerisinde hukuki olarak halihazırda kesinleşmiş bir dosya yok. Ümit ediyorum ki en hızlı şekilde bu kararlar kesinleşir.
Koza Altın ve Erciyes Anadolu Holding gibi birçoğunda müsadere kararı çıktı. Eğer karar kesinleşirse bu şirketler artık Hazine’nin malı olacak. Hazine’ye geçmesinin ardından bir kısmına farklı şeyler düşünüyoruz. Mesela Koza Altın çok stratejik bir firma, altın üretiyoruz. Bunu diyoruz belki Türkiye Varlık Fonu’na devredilebiliriz. Erciyes Anadolu Holding ve Aydınlı Grup için belki halka arz çalışması yapabiliriz. Belki kısmi de olsa bir satış gündeme gelebilir. Kısa vadede bunların hepsi hukuki sürecin kesinleşmesine bağlı.”
“Sürat Kargo ilk defa kar elde eden bir şirket haline geldi”
TMSF Başkanı Gülal, şirketlerin birçoğunun pandemi sürecinden etkilendiğini, ancak kendisinin bile beklemediği şekilde hızlı bir iyileşme sürecinin yaşandığını söyledi.
Birçok şirkette talebi karşılamada zorlandıklarını, “V” tipi toparlanma gördüklerini vurgulayan Gülal, bu süreçte gıda ve kargo şirketlerinin pozitif ayrıştığını, Sürat Kargo’nun ilk defa kar elde eden bir şirket haline geldiğini anlattı.
Sürat Kargo’nun aktif büyüklüğünün devir tarihi olan Kasım 2016’da bulunduğu 91,2 milyon seviyesinden 30 Eylül 2020 itibarıyla yüzde 95 artarak 177,6 milyon liraya ulaştığını aktaran Gülal, “Bu süreçte şirket 12,7 milyon liralık zararını, 20,1 milyon lira kara çevirdi. Yılı da 30-35 milyon lira gibi bir karla kapatırız diye düşünüyoruz. Şirketin devrolduğu tarihteki 275,4 milyon liralık cirosu, eylül sonu itibarıyla yüzde 89,6’lık bir artışla 522,3 milyon liraya yükseldi. Hizmet alımı yapılan personeller de dahil olmak üzere toplam 7 bin 280 kişiye de istihdam sağlanıyor.” değerlendirmelerini yaptı.
Gülal, pandemi sürecinden en fazla etkilenen firmanın Aydınlı olduğu bilgisini vererek, “3 ay AVM’ler kapalı kaldı. Dolayısıyla biz bu markalarımızda mağazalarımızda ciro elde edemedik. Hemen hemen ayda 70 milyon lira seviyesinde bir giderimiz vardı. Dün itibarıyla rakamlara baktım. İnşallah orayı da yıl sonu itibarıyla kar görerek kapatacağız.” dedi.
“Enerjide toplam yatırımımız 318 milyon dolar”
Muhiddin Gülal, Erciyes Anadolu Holding ile ciddi bir enerji yatırımı yaptıklarına değinerek, “Bu Holding’i Türkiye’nin önemli enerji aktörleri arasına soktuk. Şu an elimizde 504 megavatlık yenilenebilir enerji yapısı oluştu. Tek parselde kurulu Türkiye’nin ikinci en büyük güneş enerjisi yatırımı, Van’daki 55 megavatlık güneş enerjisi yatırımı ile bizde. Toplamda da yarısı faal olan 248 megavatlık yatırımla birlikte toplam enerji yatırımımız 318 milyon dolar oldu.” diye konuştu.
Bir de sandalye fabrikası yaptıklarını anlatan Gülal, burada da 600 kişi istihdam edeceklerini, ay sonunda açılışını yapmayı planladıklarını bildirdi.
Gülal, Koza Altın’la ilgili ellerinde 200’ün üzerinde ruhsat olduğunu vurgulayarak, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bu dönemde ciddi bir sondaj çalışmasına başladık. Rahatlıkla söyleyebilirim ki çalışmalarımız olumlu. Türkiye’nin muhtelif yerlerinde rezervimiz var. Madende işler biraz ağır gidiyor. Geçen yıl itibarıyla 11 ton ürettik, bunu birkaç yıl içinde 15 tona çıkarmanın hesaplarını yapıyoruz. 37 farklı noktada sondaj çalışması yapıyoruz. Kuyularımız açıldı. Bu ara ülkemize müjdeler geliyor, biz de altında müjdeler verebiliriz. Ağrı’da çok güzel bir rezerv bulduk. Bununla alakalı son çalışmalarımız bitti. Önümüzdeki mart-nisan ayı gibi tesisimizin temelini atacağız. İnşallah orada 400- 500 kişiyi de istihdam edeceğiz.”
TMSF Başkanı Gülal, şirketlerin sahip olduğu uçaklara ilişkin de değerlendirmelerde bulunarak, “Uçakları satmakla alakalı bir irade ortaya koyduk, ilana çıktık. Erciyes Anadolu Holding’te 1, Koza’da da 1 uçağımız var. Bir de Koza’nın ABD’de yapılan bir uçağı var. O da bize 2021 Haziran’da teslim edilecek. Akın İpek’in siparişini verdiği ve ciddi bir ödeme yaptığı bir uçak. İptal etseydik ödemenin yanması söz konusuydu. ‘Paramız varken uçağı yaptıralım, bir şekilde değerlendiririz.’ dedik. Bu uçağın bize maliyeti hemen hemen 46 milyon dolar olacak. Gulfstream G500 model bir uçak. Devraldığımızda bu uçak için 7,5 milyon dolar ödeme yapılmıştı. ‘Uçak yapıldıktan sonra satarız.’ diye planlama yapmıştık.” şeklinde konuşmasını tamamladı.
AA