Uçakların temizliğinin yapılmadığı ve bu konudaki ihmaller tartışmaya açıldı.

Hürriyet gazetesi yazarı Uğur Cebeci, “Uçakların içi temiz mi?” başlıklı yazısında, uçakların temizliğine ilişkin çarpıcı gerçeği kaleme aldı.

Cebebi’nin “Halılar, koridor kısmı hariç toz yuvası olması dışında dökülen yiyecekler vs. ile bir mikrop yuvası haline geliyor” ifadeleri dikkat çekti.

İşte o yazının ilgili bölümü…

Temizlik gökyüzünde yeterli değil. Uçaklara yerde kaldıkları kısa sürede istenen temizlik yapılamıyor. Ancak bakıma alınan uçak daha iyi temizlenebiliyor. Bu da temizliği yapan şirketin özeniyle doğru orantılı oluyor. Standardı yok…

Uçakların içi temiz mi

Bu sorunun üzerinde araştırmalar yaptım.

Uçakların içi temiz mi?

Hayır.

Yeterince temizleniyor mu?

Hayır.

Temizleme ekipleri gerçekten profesyonel mi?

Hayır.

Kullanılan temizlik ürünleri evdekilerden, sanayiden çok daha iyi ve özel mi?

Hayır.

Evet ne yazık ki bu konuda sorulan soruların çoğunun cevabı ‘hayır’ çıkıyor.

Önce yemek masalarından başlayalım…

Masaların temizlik sırasında sadece yüzeyleri şöyle bir siliniyor.

Ama açılıp kapanan manevelaları, ara bağlantılar gerçekten mikrop yuvası.

Yemek sırasında dökülenler, akan meyve suları vs. hepsi bu aralara doluşuyor ve bakteri üretim merkezi haline geliyor.

MİKROP YUVASI OLUYOR

Havalandırma sistemlerinin çıkış ağızlarının iç kısmına girmek çok zor bu yüzden de yeterince temizlenemiyor. Tuvaletler temiz gibi görünse de büyük bir temizlikten geçme aralıkları çok uzun. Koltuk kılıfları, özellikle kumaşlardaki temizlik yeterli değil. Yanması geciktirilmiş bu malzemelere bir de yerdeki halılar ekleniyor. Halılar, koridor kısmı hariç toz yuvası olması dışında dökülen yiyecekler vs. ile bir mikrop yuvası haline geliyor.

DÜŞÜK MALİYETLİ ŞİRKET

Bir seferden gelen uçağın bir iki saat içinde yeniden havalanması temizlik zamanını da zorluyor. Düşük maliyetli havayollarında uçağın yerde kalış süresi 25-30 dakikayı geçmediği zamanlarda temizlik hak getire… Yeterince temizlenemeyen uçaklarda birçok mikrobun solunuma karışma ihtimali çok yüksek. Gerçi içerideki havanın bir kısmını temizleyip kullanan uçaklar yine de diğer bölümler yeterince temizlenmediği için tehlike yaratıyor.

Peki, ne yapmalı?

Yapılacak çok fazla bir şey yok.

Ama marka havayolları, temizlik ve hijyen standartlarını yükseltmek için biraz daha fazla para harcayabilirler.

Harcadıkları para kendilerine mutlaka geri döner. Uçaklarının ne kadar temiz olduğunu, hijyen kurallarına ne kadar fazla uyduklarını reklam kampanyalarında kullanabilirler. Bunun da mutlaka bir getirisi olacak. Havacılık otoriteleri uçakları, pilotundan, bakımına kadar birçok yönde titizlikle denetliyorlar. Ama temizlik konusunda ciddi bir denetim ve yaptırım yok.

ABD’de özellikle iç hatlarda sefer yapan şirketlerin uçakları kirlilik konusunda başı çekiyorlar. Orta Asyalı şirketler, Uzakdoğulu havayollarının bir kısmı için uçak temizliğinin pek bir anlamı yok. Avrupalı marka taşıyıcılar, bazı Ortadoğulu şirketlerin ve Uzakdoğu’nun büyük markaları ile Avusturalyalı şirketler temizlikte birbirleriyle yarışıyorlar. Genel olarak temizlik denetimi ne yazık ki daha çok işleten şirketin iç denetiminde. Uluslararası denetçilerin sorumlulukları sınırlı kalıyor. Çevreci uçaklara şimdi de temiz uçakların dahil olması gerekiyor.

10 MİLYAR DOLARLIK PAZAR

Uçak temizliği için kullanılan malzemeler, işgücü toplam 10 milyar dolarlık bir pazarı oluşturuyor. Her gün gökyüzüne yükselen ortalama 17 bin uçağın temizlenmesi ne yazık ki bu işi yapan firmaların daha profesyonel olmasına yetmiyor. Firmalar uçakları neredeyse 25 yıl önceki gibi aynı karışımlarla hazırlanmış malzemelerle temizliyorlar. Kullanılan kimyasallar bazı şirketler tarafında organik ürünlere çevriliyor. Ama bu miktar hâlâ yeterli değil. Uçak içlerine giren böcek vs. gibi canlıların yok edilmesi için uygulanan gaz verilerek temizleme yöntemleri ise daha hızlı gelişiyor. Yine de kabin içindeki mikroplarla mücadelede yeni araştırmalar yapılıyor.