DERYA DEMİR PINAR

Aldığı yoğun göç nedeniyle çarpık yapılaşmanın fazla olduğu Bursa’da, son 15 yılda 45 bin 370 kaçak yapı tespit edildi. 109 bin yapı ise imar barışından faydalandı.

Fay hatlarının tam üzerinde kurulu şehirde ise yapıların yarısı depreme dayanıksız. Yerleşim alanlarının yoğun olduğu noktalarda sıvılaşmanın da yaşandığı şehirde, özellikle kent merkezindeki binalar miadını doldurmuş durumda.

Uzmanlar, şehirde 7.2 büyüklüğünde bir depremin beklendiğini vurgularken, yapı stoğunun bir an önce yenilenmesi noktasında da uyarılarda bulundu.

ŞEHRİN YARISI KAÇAK…

Bursa’da ciddi anlamda kaçak yapı stoğunun olduğunu dile getiren İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Albayrak, “Bursa depreme hazır değil” dedi. İmar planlarının zamanında yapılamayışı, kararsız kalınması gibi noktaların vatandaşın geriden takip edilmesine neden olduğunu dile getiren Albayrak, “Bursa aldığı göçe yetişemiyor. Gelecek için ciddi riskler bizi bekliyor. yapıların yüzde 50’si kaçak ya da ruhsata aykırı. Bu yapılarla ilgili çalışma yapılmalı. Biz bu yapılarla ilgili yapılması gereken çalışmayı yanlış anladık. Bunları imar barışıyla yasal hale getirdik. İmar barışından faydalanan 100 binin üzerindeki bina şehir için çok riskli. Devlet kendisi deprem güvenliğini almak yerine bu konuyu vatandaşın insiyatifine bıraktı. Osmangazi ve Yıldırım’da yoğunlaşan kaçak yapılar, potansiyel tehlike demek” dedi.

RİSKLİLER TESPİT EDİLMELİ

Depremlerde yıkılan bina oranlarının yüzde 5-12 arasında değiştiğini kaydeden Albayrak, bu binaların tespitinin yapılması gerektiğini söyledi. Albayrak, “Bu yıkılması olası binalar, şehrin muhtelif noktalarına serpiştirilmiş durumda. Bunlar bir an önce tespit edilmeli. Henüz o kararlılığı Bursa’da göremedik” diye konuştu.

“GEMLİK’TE KONROL SAĞLANMALI”

Gelecek 15 yılda ise şehrin nüfusunun 450 bin civarlarında artmasının beklendiğini ifade eden Albayrak, bu artıştan en fazla Gemlik’in etkileneceğini ifade etti. “Yüzde 15 artışın azımsanacak bir rakam olmadığına dikkat çeken Albayrak, 4 tane Mustafakemalpaşa ilçesi demek. Bu nüfus Bursa’da bir yerlere yerleşecek. Özellikle Kumsaz yapılaşmaya çok meyilli bir yer. Vaktinde önlemlerin alınıp, yeni ilçeler yeni mahaller oluşturulmamalı. Çünkü Gemlik cazibe merkezi. Dolayısıyla bu yüzde 15’lik nüfusun çok büyük bir bölümü o bölgede oluşacak demektir. Sahil kenarları alüvyon yapıdan oluşuyor ve buralara binaların yapılması muhtemel. Buna ulaşımdan altyapıya kadar önlem almak lazım” ifadelerini kullandı.

“İMARLA ‘BARIŞ’AN BİNALAR ÇOK RİSKLİ…”

Bursa’nın depremsellik açısından çok riskli bir bölge olduğunun altını çizen Güney Marmara Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er de, “Büyükorhan, Harmancık ve Keles haricinde neredeyse her ilçemizden kendi adıyla anılan fay hatları geçiyor. Biz depremi yaşarsak İzmir’de olduğu gibi 30- 40 kilometre ileride değil 0 metre uzaklıkta yaşayacağız. Bursa’nın tam altında yaşanacak 7.2 büyüklüğündeki depreme yarın olacakmış gibi hazırlanması lazım ama binaların yüzde 50’si mühendislik hizmet almamış ve 110 bin yapı imar barışından faydalanmış. Bu binalar çok riskli” diye konuştu.

SIVILAŞMA BÖLGELERİNE DİKKAT

Bursa’da, sıvılaşma alanlarının da olduğunun altını çizen Er, “Vatan-Millet mahalleleri, Kanalboyu’nun batı tarafında sıvılaşma mevcut. Kestel, İnegöl, Gürsu, Yenişehir, İznik ve Mustafakemalpaşa’da sıvılaşma riski taşıyan bölgeler var. Buralardaki yapılara dikkat edilmeli. Acilen kısa, orta, uzun vadeli kentsel dönüşüm çalışması yapılmalı. Dönüşüm, Yıldırım ve Altıparmak-Çarşamba bölgesinden başlamalı. Bununla birlikte Mudanya ve Gemlik’te olası bir depremle tsunami yaşabilir. Bu nedenle Gemlik’in şehir merkezinin bir an önce taşınması, Mudanya’da da gerekli çalışmaların yapılması lazım” dedi.

“FAY ÜZERİNDEKİ YAPILAR KALDIRILMALI”

Bursa’da kamu binalarından bazılarının faylar üzerine yapıldığını anlatan Engin Er, şunları söyledi: “Bu anormal güçle kavga edilmez. Bununla uyumlu bir şekilde yaşamayı öğrenmemiz lazım. Bunun en önemli yolu da fay hatları üzerinde bina yapmaktan kaçınıp buraları yeşil alan olarak bırakmak. Paleosismolojik çalışmalar yaparak fay hatlarını 1/1000’lik plana işlemeliyiz. Bursa’da fay hatları üzerine çok kolay bir şekilde bina yapılabiliyor. Bu çok sakıncalı. Acil bir şekilde halletmemiz gereken konulardan bir tanesi de fay hatlarının üzerindeki binaların kaldırılması.”