Önce… Hızla küreselleşen bir dünya izledik. Sınırların aşıldığı süreçte adeta dörtnala ilerlerken küçük bir virüs ortaya çıktı ve tüm dengeleri değiştirdi.

Şimdi yeni bir dönemin ve sürecin eşiğindeyiz.

Nitekim…

“Koronavirüsten sonra nasıl bir dünya ortaya çıkacak?” tartışmaları başladı bile. O sürecin nasıl ilerleyeceğine ilişkin değerlendirmeler yapılıyor.

Geçmiş dönemde Başbakan Yardımcısı olarak hükümette yer alan AK Parti Bursa Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı Hakan Çavuşoğlu da gelişmeleri izleyen ve yeni dönem üzerine kafa yoranlardan biri.

Gördüğü şu:

“Dünya bilgi ve teknoloji ağıyla beraber hızlı bir küreselleşme sürecine girdi. Bu süreçle beraber sınırlar neredeyse ortadan kalktı. İletişim teknolojisiyle uzaklar yakın hale geldi. Dünya kocaman bir köy oldu.”

Şuna dikkat çekti:

“Bu küreselleşme aynı zamanda üretimde de maliyeti düşük ülkelerde üretim yapılmasına sebebiyet verdi. Bu anlamda bu yeni durum özellikle üretim bazlı küreselleşme ve birtakım değişiklikler meydana getirecek.”

Şu nokta önemli:

“Belki uluslararası şirketler ve başka ülkelerde üretim yapan sermayeler yer değiştirecek. Çünkü tedarik zinciri parçalandı. Bu nedenle artık eskisi kadar maliyet amaçlı değil de hızlı ve güvenli tedarik ön plana çıkacak.”

Düşüncesi şu:

“Özellikle de imalat sanayinde altyapısı güçlü ülkeler için bu bir fırsattır. Türkiye hem beşeri sermayesi bakımından güçlü, hem de imalat sanayi bakımından güçlü bir ülke. O nedenle, bir kazanım elde etme imkânına sahip olacak.”

Bu noktada…

Başlangıçta salgını ciddiye almayan Amerika’nın bugün en çok etkilenen ülke olup koronavirüsün merkezi haline gelmesine dikkat çekti ve şunu söyledi:

“Amerika Birleşik Devleri dünya lideri olarak kendisinden beklenen önderlik yapma kabiliyetini ortaya koyamadı. Amerika’ya izafe edilen lider ülke anlayışını zaafa uğrattı.”

Yorumu şu:

“Dünyadaki güç dengelerinin değişeceği muhakkak olsa da bir anda altüst oluş beklemiyorum. Amerika yeni süreçte zayıflayarak olsa da bu niteliğini devam ettirecek ama dünya artık tek kutuplu dünya olmaktan çıkacak.”

 

Çin’in verdiği mesaj önemli

 

AK Parti Bursa Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı Hakan Çavuşoğlu yeni süreci değerlendirirken Çin’e işaret etti:

“Çin bu dönemde gücünü tahkim etmeye ve yükselişine hızla devam ediyor. Amerika kendisinden beklenenlere kapısını kapatıp sırtını dönerken Çin kendi içerisindeki bu süreci ortadan kaldırıp diğer ülkelere yardım etmeye başladı. İtalya, İspanya, hatta Almanya’da bunu görüyoruz.”

Çıkardığı sonuç şu:

“Tek dünya devleti hedefi ve hayali bitti gibi gözüküyor.”

 

Evden çalışma yeni dönemin habercisi: Alışkanlıklar da değişiyor

 

Yaşadığımız zor sürecin alışkanlıkları ve anlayışı değiştireceği de şimdiden anlaşılıyor. O yeni süreç için AK Parti Bursa Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı Hakan Çavuşoğlu şunları düşünüyor:

“Yeni nesil teknoloji esnek çalışma saatlerini evden çalışma modellerini ortaya çıkarmıştı. Bu süreç evden çalışma modelini yaygın hale getirdi. Edinilen alışkanlıklar süreç tamamlanınca devam ettirilir, hatta hız kazanır diye düşünüyorum.”

Yeni süreçte…

Devlet anlayışında da korumacı ve daha fazla alana müdahale edici anlayışın öne çıkacağını vurgulayıp şunu dikkat çekti:

“Devlet ve liderlik güçlüyse, tedbir ve çarelerin çabucak alındığını ve öyle de devam ettiğini görüyoruz.”

“Dünyada tedarik zincirinin parçalanması beşeri ve üretim sermayesi güçlü Türkiye için yeni bir avantaj. Çünkü doğu ile batı arasındaki en önemli üretim kavşağında. Bu avantajı kullanmalıyız.”

 

Sağlık altyapısı  gelecek için umut

 

İçinde bulunduğumuz süreçte kuşku yok ki tüm öncelikler sağlık üzerinde birleşiyor. Bugünün sağlık koşulları da önümüzdeki süreci etkileyecek özellikler arasında.

Nitekim…

AK Parti Bursa Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komşsyonu Başkanı Hakan Çavuşoğlu da buna dikkat çekti:

“Sağlık altyapısını tamamlayıp güçlü hale gelen Türkiye sağlık sisteminde rol model oldu. Avrupa’nın sağlık sisteminin yetersizliği ortaya çıktığına göre sağlık turizmi için Türkiye gözde haline geldi.”

 

Yeni dönemden yapısı en çok etkilenecek bölge: Ortadoğu ve İran

 

Tarihte… Kargaşanın en yoğun yaşandığı bölge Ortadoğu yeni süreçten nasıl etkilenir?

Sürece…

AK Parti Bursa Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Hakan Çavuşoğlu şöyle bakıyor:

“İran krizi beklenmeyecek tarzda kötü yönetiyor. Bu da kriz yönetme kabiliyetinin zayıf olduğunu gösteriyor.”

Üzerinde durduğu şu:

“İran’ın desteklediği ve İran’a bel bağlayan gruplarla ülkeler var. Bunlara desteği devam eder mi etmez mi göreceğiz. Yanı sıra o grup ve ülkeleri de tekrar düşünmeye sevk eder.”

Bölgeye bakışı da şu:

“Suudi Arabistan’la Rusya arasında petrol fiyatlarıyla ilgili durum var. Ekonomisi büyük ölçüde petrole dayanan ülkeler açısından da bu süreç çok dikkate değer olacak.”

Şuna dikkat çekti:

“30 dolara düşen varil fiyatları 20 dolarlara düşerse, bu Ortadoğu’daki 2-3 ülke dışında tamamını ters yüz edebilir. Yani Ortadoğu’nun mimarisini değiştirebilecek durumla karşı karşıyayız.”

 

Avrupa Birliği’ni neler bekliyor?

 

Avrupa’nın birbirine sırt döndüğü süreçte Çin yardım malzemelerine “Hepimiz aynı denizin dalgalarıyız, aynı ağacın yapraklarıyız, aynı bahçenin çiçekleriyiz” yazdı.

Buna dikkat çeken AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu şu değerlendirmeyi yaptı:

“Avrupa Birliği kollektif akıl ortaya koyamadı. Hatta süreci daha ağır yaşayan İtalya ve İspanya’ya ‘Kendi başınızın çaresine bakın’ anlayışı ile yaklaştılar.”

Şu tespit önemli:

“İtalya’da Çinli ve Kübalı sağlık ekiplerinin alkışlarla karşılanması, aynı alkışlarla AB üyesi diğer ülkelerin protesto edilmesi anlamına gelir.”