Aslında… 2 seçim çevresi uygulamasına Bursa pek yabancı değil. Çünkü 1983, 1987 ve 1991 milletvekili genel seçimleri 2 bölgeli olarak yapıldı. Yüksek Seçim Kurulu kararıyla 26 yıl sonra Bursa yeniden 2 seçim çevresi oldu.

Ne var ki…

1983, 1987 ve 1991 seçimlerinin siyasi koşulları ve demografik dengeleri açısından, 26 yılda çok büyük değişiklikler yaşandı.

Bu da…

Erkene alınmazsa 3 Kasım 2019’da cumhurbaşkanı seçimi ile birlikte yapılacak milletvekili seçiminde Bursa’yı sürprizlerin beklediğini gösteriyor.

İşte…

2 bölgede toplam 20 milletvekilinin seçileceği seçimin sürprizli şifrelerini ortaya koyan araştırmayı Kent Kültürü Derneği Başkanı Sosyolog Mutlu Çınar yaptı.

Öncelikle de, Bursa’nın 2 seçim çevresinin rakamlarla analizini çıkardı:

Bir…

Osmangazi, Nilüfer, Karacabey, Mustafakemalpaşa, Orhaneli ve Büyükorhan’dan oluşan 1. Bölge’de  toplam 1 milyon 463 bin kişi yaşıyor. Bu bölgede seçmen sayısıysa 1 milyon 78 bin 383.

İki…

1 milyon 432 bin kişinin yaşadığı Yıldırım, İnegöl, Yenişehir, Harmancık, Keles, İznik, Orhangazi, Mudanya, Gemlik, Gürsu ve Kestel’den oluşan 2. Bölge’de 1 milyon 029 bin 561 seçmen var.

Üç…

2 seçim çevresi arasında 31 bin nüfus, 48 bin 822 de seçmen farkı var.

Dört…

1. Bölge’de 77 bin oyla 1 milletvekili seçilecek. Bu rakam 2. Bölge’de 73 bin.

Beş…

Referandumda 1. Bölge’de 466 bin 174 evet oyu ve 488 bin 357 hayır oyu çıktı. 2. Bölge’deyse evet oyları 521 bin 199, hayır oyları 379 bin 267 oldu. Yani 1. Bölge’de 22 bin civarı farkla hayır oyları, 2. Bölge’de yaklaşık 150 bin farkla evet oyları fazla çıktı.

Altı…

2002’den bu yana seçimlerin birinci partisi AK Parti 1 Kasım seçiminde 1. Bölge’de 464 bin 421 oy, 2. Bölge’de 511 bin 134 oy aldı.

Yedi…

Referandumda 966 bin 466’sı 1. Bölge’de, 916 bin 774’ü 2. Bölge’de olmak üzere Bursa genelinde toplam 1 milyon 883 bin 220 seçmen sandığa gitti.

Sekiz…

Sandığa gitmeyen 224 bin 724 seçmen var. Bu rakam Bursa’nın 4. büyük ilçesi İnegöl ile birlikte 4 dağ ilçesi olan Orhaneli, Keles, Harmancık ve Büyükorhan’daki toplam seçmen sayısından fazla.

Dokuz…

Referandumdaki 28 bin 223 geçersiz oy ise Orhaneli, Harmancık ve Büyükorhan’ın seçmeniyle hemen hemen eşit.

1 Kasım’a göre yeni 2 milletvekili AK Parti’nin

 

2019 için bugünden siyasi öngörüde bulunmak doğru değil, ama 1 Kasım 2015 seçinin sonuçları üzerinden bir değerlendirme yapılabilir.

Nitekim…

Kent Kültürü Derneği Başkanı Sosyolog Mutlu Çınar şu sonucu çıkardı:

“1 Kasım seçim sonuçlarına göre 1. Bölge’de AK Parti 6, CHP 3, MHP 1 milletvekili, 2. Bölge’de AK Parti 7, CHP 2, MHP 1 milletvekili çıkarıyor.”

Buna göre…

CHP ve MHP milletvekili sayılarını korurken AK Parti yeni 2 milletvekillini de kazanıp milletvekili sayısını 11’den 13’e çıkarıyor.
 

YSK seçmen sayısını dikkate alsa, 22 milletvekilimiz olurdu

 

16 Nisan referandumuyla, Türkiye’nin milletvekili sayısı 550’den 600’e çıktı. Bu durumda, değişiklik olmazsa 3 Kasım 2019’da yapılacak seçimle yeni TBMM 600 milletvekilinden oluşacak.

İşte…

YSK da bu yeni tabloya göre illerin çıkaracakları milletvekili sayılarını belirlerken Bursa’yı 2 Seçim Çevresi ilan etti. Her bölgeden 10 olmak üzere Bursa’nın milletvekili sayısını da toplam 20 olarak belirledi.

Ancak…

YSK’nın kullandığı kritere Kent Kültürü Derneği Başkanı Sosyolog Mutlu Çınar farklı bir yorum getirip farklı bir sonuç çıkardı.

Dedi ki:

“2019’da illerin çıkaracakları milletvekili sayılarını belirlerken YSK nüfusa göre hareket etti. Bursa’nın milletvekili sayısı da 18’den 20’ye çıktı.”

Hesabı şu:

“Oysa YSK kriter olarak nüfus değil de seçmen sayısını dikkate alıp milletvekili sayısını belirleseydi, Bursa’nın çıkaracağı milletvekili 20 değil, 22 olacaktı.”

Beklentisi de şu:

“Milletvekili kriterini ve dolayısıyla YSK kararını değiştirmek çok zor değil. Siyasi mekanizma takibe alır, ya da hukuki düzenleme yapılırsa Bursa’nın 22 milletvekili olur.”

2. Bölge’yi Yıldırım mı, İnegöl mü etkiler?

 

2 seçim çevreli Bursa’da 1. Bölge’nin lideri ve etkileyicisi olarak en büyük ilçe Osmangazi öne çıkıyor. Bu durumda 2. Bölge’de de ikinci büyük ilçe  Yıldırım’ın lider ve belirleyici olması gerekiyor.

Ancak…

1 Kasım seçimi ve referandum sonuçları ışığında 2 bölgeli 2019 seçimini irdeleyen Kent Kültürü Derneği Başkanı Sosyolog Mutlu Çınar’ın bakışı farklı:

“Yıldırım ikinci büyük ilçe, ama demografik anlamda bütünselliği yok. O nedenle, dördüncü büyük ilçe İnegöl daha öne çıkabilir.”

Mudanya yamaçları bir zamanlar zeytinlik ve yeşille kaplıydı

 

Günlük yaşamın temposu içinde bazen kentlerin değişimi pek hissedilemiyor. Fotoğrafa da bu düşünceyle uzun uzun bakarken geçmişi anımsayıp kaygılandık.

Çünkü…

Bir zamanlar zeytinliklere kaplı olan ve yemyeşil tablo sergileyen Mudanya yamaçları giderek betonla kaplanıyor.

Hatta…

Betonlaşma ifadesinin bile yersiz kaldığı bir durum söz konusu.

Yamaçlarda yükselen yüksek katlı yapılar, öyle bir noktaya ulaşmış ki, Mudanya’nın sırtını dayadığı tepe de resmen oyulmuş.

Konut ihtiyacı elbette giderek artıyor ve Mudanya da bu kapsamda yıldızı yükselen ilçe. Yakın zaman öncesine kadar Bursa’nın sayfiyesi olarak görülürken, bugün artık kentin banliyösü haline geldi.

Oysa…

Fotoğrafta da görüldüğü gibi, dağları oyacak kadar artan betonlaşma her şeyden önce yaşamak için Mudanya’nın tercih edilirliğini zorluyor ve cazibesine zarar veriyor.

Fotoğrafa uzun uzun bakıp kaygılanmamız bu yüzden.