Paraya ve ABD’ye güven

Amerika’yı arkasına alan Kürdistan, geleceğe güvenle bakıyor.

Artık Bağdat’tan korkmuyor, Türkiye-Suriye ve İran’dan çekinmiyor, petrol geliri var ya, Rusya’ya da göz kırpıyor. Herkese şirin görünmek için ne mümkünse yapıyor.

Bir Kürt diplomatı, Türkiye ile münasebetlerin mükemmel olduğunu anlatarak şöyle dedi:

-Sizin Filistin’le bizden başka güvenecek dostunuz yok ki. Kürdistan’ı size yaptırıyoruz. İşlerin çoğunu size veriyoruz. Rafinerimiz olmadığı için ham petrolü size göndereceğiz. Karşılığında takas yoluyla ne ihtiyacımız varsa sizden alacağız. Bundan iyi dostluk olur mu.’’

Aynı diplomata ‘’PKK’ya destek veriyorsunuz. Peki bu nasıl dostluk’’diye sordum. Şu cevabı aldım.

-Onlar bizim akrabalarımız. Kan bağımız var onlarla. Zor günlerimizde ileri karakol görevi yaptılar. Kandil’i onlara açtık. Ama çoğu oraya gelmiyor. Suriye sınırına geçiş yapıyorlar, orada mevzileniyorlar. Farkında mısınız bilmiyoruz ama, bizim bölgeye pek gelen yok. ’’

İlginç bilgiler, önemli ifadeler bunlar…

Kürdistan’da vergi yok. İşçi sigortası ve sosyal haklar da mevcut değil. Hastanelerin hepsi bedava. Yerli-yabancı işçi ayda 600 dolar kazanıyor. Memurun eline ise 1000-2200 dolar arasında geçiyor. Ev kiraları çok pahalı. Konut sıkıntısı had safhada. Kiralar 500 dolar ile 3500 dolar arasında seyrediyor. Yeni ve modern konutlarda varlıklı Kürtlerle yabancılar oturuyor

Kürdistan’da herkes memur olmak ve geleceğini bu yolla teminat altına almak istiyor. Bunun için eğitime çok önem veriyorlar. Gençler mutlaka üniversite bitirmeye ve en az bir lisan öğrenmeye çalışıyorlar. 5 üniversiteleri var. Buraları bitirenler mastır için Türkiye’ye gidiyorlar. Şehirde mastırını yapmış taksi şoförü bile tanıdım.

Burada Fethullah Gülen’in Işık Kolejleri’nin fazlalığı dikkatimi çekti. Tam 32 okulu, bir üniversitesi, Devran adlı bir radyosu var. Çok yakında televizyon da kuracaklarmış. Okullardan birini ziyaret ettik. Kürdistan’da toplam 33. 500 öğrencileri varmış. Öğrencilerin içinde Barzani’nin akrabaları ile Kürt bakan ve işadamlarının çocuklarının da olduğunu söylediler. Kolejde 2000 dolara okuyabiliyorlar. Üniversite ücreti ise 3500 dolardan başlıyor.

Işık Koleji idarecilerinden birine sordum…

-Okulunuzda hiç Türk bayrağı göremedim. Atatürk’ün bir fotoğrafı da yok. Çatıya Kürt ve Irak bayraklarını asmışsınız. Bizimki niye yok, yasak mı?..

Yasak değilmiş ama asmıyorlarmış işte. Belki ilerde asabilirlermiş. Okulda Türkçe dahil, Arapça-Kürtçe ve İngilizce okutuluyormuş. Buradan mezun olanlar 4 dili rahatça konuşabiliyorlarmış. Dersler İngilizce ağırlıklı olup, din dersine Türkiye’deki okullardan daha az yer veriyorlarmış. Kolejlerde 650 öğretmen, üniversitede ise 150 civarında akademisyen varmış. Okul binalarının bazılarını devlet veriyor, çoğunu da kiralıyorlarmış.

Erbil’de büyük bir parlamento binası yapmışlar. 105 milletvekili var. Bunlardan biri aynı zamanda 2000 kişilik Celil Hayat Camii’nin imamı. Bize cuma namazını o kıldırdı. Erbil Ticaret Odası Başkanı bizim Kocatepe Camii’nden esinlenerek yaptırmış camiyi. Ama çok gösterişli, çok şık ve çok güzel. Karşısına da modern bir alışveriş merkezi oturtmuş. Türkmen bir ailenin eseri bu. Peki Kürdistan’da Türkmenler rahat yaşıyabiliyor mu? İtaatkâr olanlar, kurallara uyanlar için pek bir sıkıntı yok. Ama dik durmak isteyenlere müsamaha edilmiyor.

Kürdistan bizden çok daha sıcak. Onun için herkes klima kullanıyor. Varlıklı olanların yaşam alanlarında bizim bildiğimiz klimalar var. Ama halk ‘’müberride’’ denilen, babadan kalma, çok ucuz, iptidai fakat işe yarayan soğutucuyu tercih ediyor. Üç tarafı bildiğimiz samanla çevrilen müberridenin üzerinden su damlatılarak, saman devamlı ıslak tutuluyor. Ortasına konulan bir pervane de döndükçe, havayı belki de modern klimalardan daha iyi soğutuyor. Pratik zekâyla işi kolayca çözmüş Kürtler.

Yarın: Tarım ve turizm önemli