Avrupa’da, sonu faşizme varabilecek olan popülist partilerin yükselişi büyük endişe kaynağı.

Örneğin, Hollanda’da yarın yapılacak seçimlerde, “aşırı sağcı ve İslam karşıtı” Geert Wilders liderliğindeki Özgürlük Partisi ilk kez iktidarı kazanmaya yakın pozisyonda.

Hollanda’dan sonra sırada Fransa var. Nisan ayında Fransa’da cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılacak. En şanslı aday da “aşırı sağcı” ve yine “İslam karşıtı” Ulusal Cephe Partisi’nin lideri Marine Le Pen.

Eylüldeki Almanya genel seçimiyse Hollanda ve Fransa’dakiler kadar kritik değilmiş gibi görünüyor.

*

Kamuoyu yoklamalarına göre Merkel seçimi rahat kazanacak ve dördüncü kez başbakanlık koltuğuna oturacak.

Ancak, eyalet seçimlerinde atak yapan “aşırı sağcı” Alternatif (AfD) partinin yükseliş düzeyi ne olacak? O çok önemli. Örneğin AfD parlamentoya girebilecek mi? Anketler girebileceğini gösteriyor ama eylül ayına daha zaman var.

O zamana kadar Almanya’da üç önemli eyalette seçim yapılacak: Saar’daki 26 Mart’ta, Schleswig-Holstein’daki 7 Mayıs’ta, Kuzey Ren Vestfalya’daki 14 Mayıs’ta.

Eylüldeki genel seçim açısından söz konusu eyalet seçimleri kritik önemde. Özellikle, Kuzey Ren Vestfalya seçiminin “barometre” niteliğinde olacağı belirtiliyor.

*

Hollanda, Fransa ve Almanya’daki seçimlerin ortak özelliği, liberal düşünceli liderlerle neofaşist kafalı liderlerin karşı karşıya gelecek olmalarında yatıyor.

Şanslı olan sadece Almanya…

Hollanda ve Fransa’nın işi zor…

Örneğin, Hollanda Başbakanı Mark Rutte’nin düştüğü, daha doğrusu Geert Wilders tarafından düşürüldüğü tuzak ortada. Türkiye’ye karşı yanlış yaptı, şimdi debelenip duruyor.

*

Ne var ki, Rutte yarınki seçimde ülkesi Hollanda’nın Avrupa’da yükselen sağ popülizmi durduran ilk ülke olacağını savunuyor; buna inanıyor ve umutlu olduğunu söylüyor. Bu konudaki yorumu oldukça çarpıcı… Şöyle diyor:

“Bunu [Hollanda seçimini] bir çeyrek final olarak görebilirsiniz. Yanlış türde bir popülizmin kazanmasını engellemeye yönelik bir çeyrek final… Yarı finalse nisanda Fransa’da…  Sonra da eylülde Almanya’da finaller var.”

*

Ama fazla umutlanmak da doğru olmaz.

Avrupa’daki neofaşist siyasi hareketlerin ve partilerin ABD Başkanı Donald Trump gibi çok güçlü bir ilham kaynakları var artık.

Sağ popülizmin ağababası Beyaz Saray’da otururken Avrupa’daki çömezlerin ondan kopya çekmelerini doğal karşılamak gerekir…