22.02.2023 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan Olağanüstü Hal Kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Alanına İlişkin Alınan Tedbirlere Dair 125 numaralı Cumhurbaşkanı Kararı ile işverenlere ve çalışanlara yönelik yeni düzenlemeler yapıldı.

Bu düzenlemeler özet halinde aşağıda sunulmuştur.

Kısa Çalışma Ödeneği

İşyerindeki çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya durdurulması hallerinde, üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.

Kısa çalışma uygulamasının temel amacı istihdamın korunmasıdır. Kısa çalışma ile çalışılmayan sürelerde işçilere gelir desteği sağlanmaktadır. Aynı zamanda istihdam korunarak, deneyimli personellerin işten çıkarılmasının önüne geçilmektedir.

Olağanüstü hal ilan edilen illerde olağanüstü hal süresince depremin etkilerinden kaynaklı bölgesel kriz gerekçesiyle işverenlerin Türkiye İş Kurumu’na yaptıkları kısa çalışma başvuruları için, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenecek il/ilçelerde bulunan işyerleri ve/veya deprem sebebiyle yıkık, acil yıkılacak, ağır veya orta hasarlı olduğunu belgeleyen işyerleri için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilecektir.

İş Veya Hizmet Sözleşmelerinin Feshedilemeyeceği

Olağanüstü hal ilan edilen illerde her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, 22.02.2023 tarihinden itibaren 4857 sayılı Kanunun 25/II numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler, faaliyetin sona ermesi, işyerinin kapanması veya belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi, hizmet alım işleri ve yapım işlerinin sona ermesi halleri dışında feshedilemez.

İşsizlik Sigortası Fonundan Ödenecek Nakdi Ücret Desteği

İşsizlik Fonu, bir işyerinde çalışırken, çalışanın iş için gerekli çalışma yetenek, istek, sağlık ve yeterliliğine sahip olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybetmesi durumunda, uğradığı gelir kaybını kısmen de olsa karşılamak için kurulmuştur. Bu sayede işsiz kalan kişinin kendisinin ve aile fertlerinin de zor duruma düşmesi önlenir. İşsizlik maaşı, gerekli şartları taşıyan kişiler 600 gün sigortalı olarak çalışan ve işsizlik sigortası primi ödeyen kişiler 180 gün (6 ay), 900 gün sigortalı olarak çalışanlar ise, 240 gün (8 ay), 1080 gün çalışanlar kişiler ise, 300 gün (10 ay) süre ile işsizlik maaşından yararlanabiliyor.

Olağanüstü hal ilan edilen illerde kısa çalışma veya işsizlik ödeneğinden yararlanamayan sigortalılara herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve varsa daha önce başlatılabilecek durumda olan hak sahipliklerinden kalan süreler tamamlandıktan sonra, olağanüstü hal süresini geçmemek üzere kısa çalışma uygulanan dönemde veya işsiz kaldıkları süre kadar İşsizlik Sigortası Fonundan günlük 133,44 Türk lirası nakdi ücret desteği ödenecektir.

Grev Ve Lokavta Ait Sürelerin Uzatılması

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu iş Sözleşmesi Kanunun kapsamındaki yetki tespitleri, toplu iş sözleşmelerinin yapılması, grev ve lokavta ait ilişkin süreler olağanüstü hal süresince uzatılmıştır.

Özel Sağlık Hizmet Sunucularına İlişkin Yapılan Düzenleme

Sağlık Hizmet Sunucularının avans ödemeleri 5018 sayılı Kanunun 35’inci maddesinde öngörülen sınırdan muaftır. Sağlık Hizmet Sunucuları tarafından deprem nedeniyle temin edilmeyen ve ibraz edilmesi gereken fatura, belge ve ekleri fatura denetimde aranmayabilir. Cezai şart borçları olağanüstü hal süresince ertelenmiştir.