Erken emeklilik, engel oranları %60’ın altında %40’ın üstünde olan kişilerin, hastaneye sevk edilmeleri ve 5510 sayılı kanunun 28’inci maddesine istinaden sevkin yapılmasını talep etmeleri halinde daha erken emekli olacakları bir haktır. Kurumun bu işlemi yapmaması halinde yasal haklarınızı kullanabilirsiniz.
5510 sayılı kanuna göre doğuştan veya ilk sigortalılık tarihinden önce sakatlığı bulunanlar (bunu sağlık kurulu raporu ile ispat edenler ki; bu ya sigortalılığa başlamadan önce veya ilk sigortalılıktan sonra alınan bir sağlık kurulu raporu ile hastalığın doğuştan veya ilk sigortalılıktan önce meydana geldiğini ispat edenler).
Engel oranları % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün, yine engel oranları % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün özür oranı ve prim günleri şartı ile erken emekli olabilirler.
ERKEN EMEKLİ OLMANIN ŞARTLARI:
1- Engelin doğuştan veya ilk sigortalılıktan önce meydana gelmiş olması, 2- Kaybın % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün şartı taşıması,
2- Kaybın % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar ise, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün şartlarını taşıması, koşullarında erken emekli olabilirler.
5510 sayılı kanuna göre erken emekli olanlar tekrar çalışması halinde emekli maaşları kesilmez ve SGDP çalışan kapsamında çalışmalarına devam edebilirler. (Daha önceki kanunlarla malulen emekli olan kişiler yeniden çalışması ayrı bir yazı konusudur). Ancak erken emekli olacaklar ödenen prim ve özür oranına bağlı olarak aynı prim gün ve özür (ya da engel) oranına sahip olmasına karşın malulen emeklilik hakkına sahip başka bir kişiden daha az maaş alırlar.
Madde: 28
Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25’inci maddenin ikinci fıkrasına göre malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özrü bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az on beş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.
Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulu’nca çalışma gücündeki kayıp oranının;
% 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün, % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94’üncü madde hükümlerine göre kontrol muayenesine tabi tutulabilirler.
ERKEN EMEKLİLİKTE ÖNEMLİ NOKTA
5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği ilk zamanlarda ve hâlâ günümüzde özellikle BAĞKUR’lu ve doğuştan veya ilk sigortalılığı öncesi engelli olarak çalışanların erken emekli olmak isteğinde kurumun hastaneye sevk ve emekli talep formunda ISRARLA malulen emeklilik işlemine tabi tutması ve oranın altında ( % 60 ) kalması nedeniyle emekliliğinin ret edilmesi gerçek hak sahiplerini mağdur etmektedir.
Bilgi
*08.09.1999 öncesi ilk defa sigortalı olanlar 15 yıllık sigortalılık süresini doldurduklarında ve 3600 prim gününe ulaştıklarında kendi istekleri ile çalıştıkları işyerinden ayrıldıklarında SGK’dan alacakları yazı ile Kıdem Tazminatlarını alabilirler. NOT: Basın çalışanlarının bu hakkı yoktur.
Soru Cevap
* Özgür Bey, malulen emekli olan biri ölen babasının maaşını da alabilir mi?
* Kız çocukları evlenmedikleri sürece alabilir, erkek çocukları üniversite öğrenimi görüyorsa en fazla 25 yaşına kadar alabilir. Aksi halde 18 yaşına kadar alabilir.