İçişleri Bakanlığı, Malatya’da Yeşilyurt Belediyesi ile bir dernek arasındaki protokol kapsamında hizmet pasaportu düzenlenerek yurt dışına giden bazı kişilerin geri dönmediği iddiası ile ilgili soruşturma başlatılarak, ilgili Vali Yardımcısı, Nüfus ve Vatandaşlık İl Müdürü ve 2 kamu görevlisi toplam 4 kişinin görevden uzaklaştırıldığını açıkladı.

Bakanlık, Malatya’da hizmet pasaportu düzenlenerek bazı kişilerin haksız yere yurt dışına gönderildikleri iddiası ile ilgili yazılı açıklama yaptı. Hizmet pasaportlarının kimlere verileceğinin 5682 sayılı Pasaport Kanununun 14/B maddesinde düzenlendiği belirtildi. Hizmet damgalı pasaportların, bu Kanun gereğince kendilerine ‘diplomatik’ veya ‘hususi’ damgalı pasaport verilmesi mümkün olmayan kimselere, hükümetçe, hususi idarelerce veya belediyelerce resmi vazife ile dış memleketlerde vazifeye alındıklarında verildiği hatırlatıldı.

‘VALİLİĞE BAŞVURMASI GEREKMEKTE’

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün 9 Mart 2018 tarihinde yayımladığı ‘İkinci Nesil Pasaport Uygulama Talimatı’nın 26’ncı maddesinde ‘Belediyelerin yurtdışında görevlendireceği kurum dışı kişiler için yapılacak hizmet pasaportu talepleri; belediye meclis kararı, valilik oluru ve belediye başkanı ya da yetki vereceği kişi tarafından imzalanmış hizmet damgalı pasaport talep formu ile başvurulması halinde karşılanacaktır’ hükmü yer aldığı belirtilerek,”Yürürlükte bulunan hukuki düzenlemelerden de görüldüğü gibi; Belediyelerin sivil toplum kuruluşlarıyla gerçekleştireceği işbirliği çerçevesinde kamu görevlisi olmayan kişiler için ‘hizmet damgalı pasaport’ talebinde bulunabilmesi için sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği protokolü yapması, belediye meclisi kararı alması, alınan bu kararı mahalli mülki idare amirine onaylatması, belediye başkanı ya da yetki vereceği kişi tarafından imzalanmış hizmet damgalı pasaport talep formu ile valiliğe başvuruda bulunması gerekmektedir” denildi.

GEREKLİ HASSASİYETİN GÖSTERİLMESİ TALİMATI VERİLDİ

Bu doğrultuda, Bakanlık tarafından bu konuda oluşabilecek suistimallerin önüne geçebilmek ve hassasiyetlere dikkat çekmek amacıyla 2016, 2018 ve sonuncusu da 2020 yılında olmak üzere müteaddit defalar genelge veya talimat yazıları hazırlanarak Valiliklere bildirildiği, valiliklerce de ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına gerekli duyuruların yapıldığı kaydedildi. Açıklamada, “Örneğin, Bakanlığımızın 22 Haziran 2016 tarihli genelgesinde; resmi görevleri olmayan bazı kişilerin hizmet damgalı pasaport temin ederek yurt dışına gittikleri, sürekli kalabilmek için iltica talebinde bulundukları, bu durumun devletimizin itibarına gölge düşürebileceği belirtilerek, belediyelerce kendi personeli olmayan kurum dışı kişilere yurtdışı görevlendirme yapılmasının ancak istisnai olarak uygulanması ve bu durumda valilik oluru alınması talimatı verilmiştir. Ayrıca, 10 Aralık 2020 tarihli yazımızda; ‘Son zamanlarda valiliklerden alınan geri bildirimlerden; bazı belediyelerin ‘kültürel etkinlikler’ adı altında ilgisiz kişileri belediye meclisi kararı alarak valilik oluru ile görevlendirdikleri, bu kişilerin yurt dışına çıkmaları halinde ülkemize geri dönmeyerek iltica talebinde bulunacakları yönünde bilgiler elde edildiğine vurgu yapılarak, yurt dışı görevlendirmelerde suistimallerin önlenmesi amacıyla valiliklerce gerekli hassasiyetin gösterilmesi için talimat verilmiştir” denildi.

‘KÖTÜ NİYETLİ GİRİŞİMLER ENGELLENDİ’

Gelinen aşamada birçok yerel yönetim tarafından bu konuda gerekli hassasiyetin gösterildiği, kendilerine yapılan taleplerin reddedildiği, şüpheli bazı taleplerin ise nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerince önlendiği vurgulandı. Aynı şekilde, bu konudaki kötü niyetli bazı girişimlerin Emniyet Birimlerinin çalışmalarıyla da engellendiği, konunun adli makamlara intikal ettirildiği kaydedilirken, Ankara Emniyet Müdürlüğünün ‘kültür turu’ gerekçesiyle yurt dışına insan çıkarılmasını sağlayanlara yönelik olarak 4 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirilen operasyonun buna örnek olduğu kaydedildi.

‘4 PERONEL GÖREVDEN UZAKLAŞTIRILMIŞTIR’

Yeşilyurt Belediyesi ile bir dernek arasında düzenlenen protokol uyarınca, ‘çevre duyarlılığını geliştirme’ konulu proje kapsamında, hizmet damgalı pasaport alarak yurt dışına giden bazı kişilerin yurda dönmediğine dair iddiaların, Malatya Valiliğince Bakanlığa intikal ettirildiği belirtilerek “Bakanlığımızın 12 Mart 2021 tarihli onayı ile mülkiye müfettişi görevlendirilerek, soruşturma başlatılmıştır. Elde edilen bilgi ve bulgularda; Yeşilyurt Belediyesi görevlilerinin, işbirliği projeleriyle ilgili meclis kararı alınması, pasaport alacak kişilerin belirlenmesi, pasaport başvurularının alınması ve ilgili makamlara iletilmesi; Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün, söz konusu belediyenin talebinin alınıp incelemesi ve Nüfus Müdürlüğüne iletilmesi; Nüfus Müdürlüğünün hizmet pasaportlarının hazırlanmasında; vali yardımcısının ise vali uhdesinde olan onay işlemini kendisinin gerçekleştirmesi sebebiyle sorumluluklarının bulunduğu değerlendirilmiştir. Bu sorumluluklar çerçevesinde başlatılan soruşturma tüm yönleriyle devam etmektedir. Soruşturmada bu aşamada sorumlulukları bulunduğu değerlendirilen ilgili Vali Yardımcısı ile Nüfus ve Vatandaşlık İl Müdürü, Bakanlığımızca; 2 kamu görevlisi de valiliklerince olmak üzere 4 personel görevden uzaklaştırılmıştır. Soruşturma sonucunda; İçişleri Bakanı tarafından Belediye Başkanı ve diğer belediye görevlileri hakkında, İl Valisi tarafından da Vali Yardımcısı ve diğer kamu görevlileri hakkında 4483 sayılı Kanun uyarınca karar verilecektir. Ayrıca devlet memuru olan görevliler hakkında disiplin yönünden de işlem tesis edilmektedir” denildi.

‘GEÇİCİ OLARAK DURDURULMUŞTUR’

Açıklamada ayrıca, “Son günlerde benzer şekilde gündeme gelen diğer yerel yönetimler hakkında da inceleme ve soruşturma çalışmaları devam etmekte olup, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün 16 Nisan 2021 tarihli yazısıyla suistimallerin önlenmesi amacıyla tedbirleri arttırıcı yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, mahalli idarelerce yurtdışına görevlendirilen kamu personeli olmayan kişilere hizmet damgalı pasaport düzenlenmesi uygulaması geçici olarak durdurulmuştur” denildi.