TAHA TÜTÜNCÜ

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, kentte son günlerde artan su kesintileri üzerine Doğancı Barajı’nda basın mensuplarına açıklamalarda bulunuyor.

Bozbey, kesintilerin nedenleri ve alınan önlemler hakkında kamuoyunu bilgilendirdiği toplantıda, barajlardaki su seviyesi, altyapı çalışmaları ve BUSKİ’nin planlamaları konusunda detaylı bilgi veriyor.

“SUYUN TÜKENDİĞİ ANLAMINA GELMİYOR”

Bursa’daki barajlarda “sıfır kotu” göstergesinin yanlış yorumlandığını belirten Bozbey, durumun teknik bir ölçümden ibaret olduğunu söyledi Bozbey, “Biliyorsunuz ki barajlar sıfır gözüküyor. Aslında ‘sıfır’ dediğimiz bu teknik bir gösterge. Suyumuz tükendi anlamına asla gelmiyor. Bunun bilinmesini istiyorum, hiç kimse endişelenmesin. Devlet Su İşleri’nin (DSİ) belirlediği kotun altındaki su da kullanılabilir durumda. DSİ, bu seviyeyi ‘su alma kotu’ olarak tanımlar ama altındaki su da ihtiyaç halinde sisteme dahil edilebilir” diye konuştu.

“GÜNLÜK 430 BİN METREKÜP SU”

Kentin su ihtiyacının büyük bölümünün alternatif kaynaklardan karşılandığını vurgulayan Bozbey, Bursa’ya günlük 430 bin metreküp su sağlandığını ifade ederek, “Bu suyun 90 bin metreküpü, kuraklık dönemlerini öngörerek yaptığımız Çınarcık Barajı Baypas Hattı’ndan geliyor. 175 bin metreküpü yer altı sularından, 35 bin metreküpü ise kaynak sularımızdan sağlanıyor. Yani ihtiyacımızın yüzde 70’ine denk gelen 300 bin metreküp suyu alternatif kaynaklardan temin ediyoruz” dedi.

NİLÜFER’DEN DOĞANCIYA AKTARIM

Bozbey, Nilüfer Barajı’ndan Doğancı Barajı’na su takviyesinin sürdüğünü de belirterek, “İlave tedbirlerle Nilüfer Barajı’ndan pompalarla günde yaklaşık 25 bin metreküp suyu Doğancı Barajı’na aktarıyoruz. Nilüfer Barajı’ndan cazibeyle gelen ilave su miktarı da günlük 45 bin metreküp civarında” ifadelerini kullandı.

“8,5 MİLYON METREKÜP SUYUMUZ VAR ”

Doğancı Barajı’ndaki su seviyesinin altındaki rezervin de aktif şekilde kullanıldığını ifade eden Bozbey, teknik altyapıya dikkat çekti. Bozbey, “Doğancı Barajı’nda kotun altında kalan yaklaşık 8,5 milyon metreküplük suyumuz var. Kurduğumuz sallı pompalar sayesinde bu suyu arıtma tesisine aktarıyoruz. Bu pompalar, olası kuraklık senaryoları için önceden hazırlanan teknik çalışmaların sonucu. Arkadaşlarımızın öngörülü planlamaları sayesinde bugün bu sistem devreye alınmış durumda” dedi.

“TÜM DÜNYANIN ORTAK MÜCADELESİ”

Basın toplantısında küresel ölçekte yaşanan iklim krizine de dikkat çeken Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Türkiye’nin son yarım yüzyılın en büyük kuraklığını yaşadığını vurgulayarak, “Hayatımızın tam da ortasında, Bakanlığımızın da açıkladığı gibi Türkiye son 52 yılın en büyük kuraklığını yaşıyor. Cenevre’deki Birleşmiş Milletler Başkanlar Forumu’nda ve Barcelona Dünya Metropol Zirvesi’nde katıldığım oturumlarda en öncelikli gündem maddeleri iklim değişikliği, kuraklık, yenilenebilir enerji ve konut kriziydi. Dünya bunu konuşuyor, yerel yönetimler bunu konuşuyor, bakanlar bunu konuşuyor. Bu sorunlar artık sadece ülkemizin değil, tüm dünyanın ortak mücadele alanı haline geldi” ifadelerini kullandı.

GELECEĞİN TEHLİKESİ BUGÜNÜN GERÇEĞİ

Bozbey, Dünya Meteoroloji Örgütü’nün yakın zamanda yayımladığı verileri hatırlatarak, iklim krizinin artık uzak bir tehdit değil, bugünün gerçeği olduğunu iade ederek, “Dünya Meteoroloji Örgütü, 2050 yılında beklenen sıcaklık seviyesine 2025 yılında ulaştığımızı duyurdu. Yani geleceğin tehlikesi olarak beklenen şey artık bugünün gerçeği” dedi.

“YILLARIN İHMALİYLE OLUŞTU”

Bozbey, son 17 yılın yağış grafiğini paylaşarak Bursa’nın mevcut su sorununa dikkat çekerek şunları söyledi: “Son 17 yılın yağış grafiği her şeyi açıkça gösteriyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan verilere göre, 2010’da maksimum seviyede olan yağış miktarı yıllar içinde azaldı ve 2025 itibarıyla taban seviyeye indi. Bugün yaşadığımız sıkıntı bir günde, bir ayda ya da bir buçuk yılda ortaya çıkmadı. Bu tablo yılların ihmaliyle oluştu.”

“SUSUZLUK SORUNUYLA KARŞI KARŞIYA BIRAKTILAR”

Su kesintilerinin nedenine ilişkin net konuşan Bozbey, geçmiş dönem yönetimlerini eleştirerek, “Bugün yaşanan su sorunu, bilim insanlarının ‘kuraklık kapıda, önlem alın’ çağrılarına kulak asmayan, altyapıya yeterli yatırım yapmayan, Bursa’nın geleceğini umursamayan, günü kurtarmaktan ötesini düşünmeyen anlayışın sonucudur. Önceki yönetimler, bilim insanlarının önerileri doğrultusunda gerekli yatırımları yapmadı, gerekli önlemleri almadı. Neredeyse çeyrek asırdan bahsediyoruz. ‘Nasıl olsa Bursa su kentidir’ deyip büyük bir vurdumduymazlıkla, Bursa’yı asla yaşamaması gereken bir susuzluk sorunuyla karşı karşıya bıraktılar” dedi.

“İSALE HATLARI TAMAMLANMADI”

Bozbey, son olarak geçmişte yapılmayan yatırımların bugün yaşanan kesintilerin en önemli nedeni olduğunu açıklayarak “İsale hatları geçtiğimiz yirmi yılda tamamlanmadı. Dönemin kurum yöneticileri tüm alarm zillerini çalmasına rağmen gerekli adımlar atılmadı. Bugün yaşadığımız tablo ne yazık ki bu ihmallerin sonucudur” dedi.

“HİÇBİR SÖZ SÖYLEMEYE YÜZLERİ YOK”

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, geçmiş yönetimlerin su yatırımları konusundaki ihmallerini hatırlatarak sert eleştirilerde bulunarak, “Hiçbir söz söylemeye yüzleri de yok, hakları da yok. Son bir buçuk yılda neden bu çalışmaların yapılmadığı yönünde eleştirilerde bulunanlara kendi sözlerini hatırlatmak istiyorum” dedi. Bozbey, dönemin belediye başkanının Ocak 2021’de yaptığı bir açıklamayı örnek göstererek, verilen sözlerin yerine getirilmediğini söyledi. Bozbey, “O dönemin belediye başkanı 2021’de yaptığı açıklamada, ‘2023 yılında Çınarcık Barajı suyunun şehrimize taşınmasıyla birlikte 2050 yılına kadar sıkıntı yaşamayacağız’ demişti. Ancak 2023’te gelmesi gereken su nerede? Gören var mı, bilen var mı” diye konuştu.

“HARFİYAT BİLE YAPILMAMIŞTI”

Bozbey, Çınarcık İsale Hattı ve arıtma tesisi inşaatının mevcut durumunu da görsellerle anlattı. Çınarcık Barajı projesinin aslında 2002’de tamamlandığını belirten Bozbey, suyun bugüne kadar Bursa’ya taşınamamasını idari bir sorumsuzluk olarak nitelendirdi. Bozbey, “2002 yılında tamamlanan bu proje, teknik bir sebeple değil, idari bir vurdumduymazlık yüzünden devreye alınmadı. Çınarcık Barajı, Eskişehir ve Kütahya’ya kadar uzanan geniş bir havzaya sahip. Göreve geldiğimizde hafriyat bile yapılmamıştı. Bu projeye katkı sunan herkese yürekten teşekkür ediyorum. Ancak bu kadar önemli bir yatırımın 23 yıldır tamamlanamaması kabul edilemez” ifadelerini kullandı.

“2021 YILINDA PROTOKOL İPTAL EDİLMİŞ”

Bozbey, Devlet Su İşleri (DSİ) ve BUSKİ arasında yıllar içinde yapılan yazışmalara ve iptal edilen protokollere dikkat çekerek, “2015 yılında DSİ 1. Bölge Müdürlüğü, Çınarcık Barajı’ndan içme suyu entegrasyonunu sağlayacak projenin yatırım programına alındığını BUSKİ’ye bildirmiş. 23 Haziran 2017’de ise DSİ ile BUSKİ arasında Çınarcık Barajı Ana İsale Hatları ve Arıtma Tesisi’nin yapımını da içeren bir protokol imzalanmış. Ancak bu protokol, 2021 yılında, dönemin belediye başkanı tarafından iptal edilmiş. Neden? Hangi gerekçeyle iptal edildi? Başka bir amaç mı vardı” ifadelerini kullandı.

“PROTOKOL İPTAL EDİLMESEYDİ SU SORUNU OLMAYACAKTI

Bozbey, söz konusu protokolün iptal edilmemesi halinde bugün yaşanan su kesintilerinin gündeme bile gelmeyeceğini ifade etti. Bozbey, “Protokol iptal edilmeseydi, bu proje Devlet Su İşleri tarafından yapılacaktı. Tüm geri ödemeleri de 15 yıl içinde BUSKİ tarafından TL bazında yapılacaktı. Ancak bu fırsat heba edildi” dedi.

“SORUMLUSU ÖNCEKİ YÖNETİMDİR”

Bozbey, yaşanan tabloyu “açık bir yönetim hatası” olarak nitelendirerek, “Bunların sorumlusu önceki yönetimdir. Çok net söylüyorum. O videoda Bursalılara sırıtarak, alay edercesine konuşan, suyla ilgili bizi eleştirenlerdir” dedi. Bozbey, ayrıca 2022 yılında BUSKİ’nin talebi üzerine Çınarcık projesinin Cumhurbaşkanlığı yatırım programından çıkarıldığını da hatırlatarak şöyle devam etti: “DSİ, BUSKİ’nin talebi üzerine projeyi programdan çıkardı. Aynı yıl, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’ndan Çınarcık projesi için 261,3 milyon dolarlık dış kredi onayı alındı. Ancak sonuç ortada. BUSKİ finansal olarak büyük bir sıkıntıya sürüklendi, isale hattı ve arıtma tesisleri de tamamlanamadı.”

“MÜNECCİM OLMAYA GEREK YOK BİLİME İNANMAK YETERLİ”

Bozbey, göreve gelir gelmez çalışmaları hızlandırdıklarını ve kuraklık riskine karşı hızlı önlem aldıklarını söyleyerek, “Göreve geldiğimizde tabloyu gördük. Bilim insanları 2025 yılında da kuraklığın süreceğini söylüyordu. Müneccim olmaya gerek yok, bilime inanmak yeterli. Bunun için ne yapıp edip isale hattını bir an önce bitirmemiz gerekiyordu. Ardından baypas hattı ile Dobruca Arıtma Tesisleri’ne suyu aktarmak için hızla çalıştık. Ve 1 Eylül’de hattı devreye aldık” dedi.

“50 BİN METREKÜP TASARRUF SAĞLIYORUZ”

Bozbey, proje sürecinde hedefin günlük 100 bin metreküp su taşımak olduğunu ancak güzergâh değişiklikleri nedeniyle şu anda 91 bin metreküp suyun Dobruca Arıtma Tesisi’ne ulaştırıldığını belirtti. Bozbey, “Eğer bu hattı yapmasaydık, Eylül ayından itibaren Bursa’da su kesintilerine başlamak zorunda kalacaktık. Bu proje bize bir ay kazandırdı. Şu anda üç günde bir yapılan planlı kesintiler sayesinde yaklaşık 50 bin metreküp su tasarrufu sağlıyoruz” ifadelerini kullandı.

“SU KRİZİ KONTROLLÜ ŞEKİLDE YÖNETİYORUZ”

Bozbey, vatandaşlardan gelen eleştirileri anlayışla karşıladığını ancak uygulanan planlı su kesintilerinin bir zorunluluk olduğunu ifade ederek, “Yaptığımız su kesintileri bu sürecin bir parçası. Önceki yönetimin sebep olduğu su krizini kontrollü şekilde yönetiyoruz. Her üç günde bir yapılan planlı kesintilerle 50 bin metreküp su tasarrufu sağlıyoruz. Kesintileri gece 5’ten sonra yapıyoruz. Çünkü öğrencilerimizi, okullarımızı düşünerek hareket ediyoruz. Hastanelerin hiçbirinde su kesintisi uygulanmıyor” dedi.

“PROJE YÜZDE 90 BİTTİ”

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Çınarcık Barajı’nın yalnızca kentin merkezine değil, çevre ilçelere de su sağlayacağını belirterek yürütülen çalışmalar hakkında bilgi verdi. Bozbey, “Çınarcık Barajı yalnızca Bursa’nın merkezine su sağlamayacak. Aynı zamanda Görükle Su Deposu’na da aktarım hattı üzerinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Sosyal medyada ‘proje durdu’ gibi asılsız iddialar çıktı. Oysa proje tamamlandı, kentin içine gelecek olan isale hattı yüzde 90 seviyesinde bitti. Şimdi Görükle deposuna ulaştırıyoruz” dedi.

50 MİLYON TL TASARRUF SAĞLAYACAĞIZ

Bozbey, Çınarcık’tan gelen suyun cazibeyle Mudanya’ya ulaştırılacağını, bu sayede yılda 50 milyon TL tasarruf sağlanacağını açıkladı: “Mudanya’ya da Çınarcık Barajı’ndan suyu cazibeyle taşıyacağız. Şu anda Mudanya’ya su, pompa istasyonlarıyla elektrik enerjisi kullanılarak basılıyor. Hedefimiz bu sistemi ortadan kaldırmak ve cazibe yoluyla suyu ulaştırmak. Bu sayede yılda yaklaşık 50 milyon TL tasarruf edeceğiz. Az bir rakam değil; bu miktar, dört-beş yeni kuyu açmak demektir.”

“ÇINARCIK, KARACABEY’E DE ULAŞACAK”

Çınarcık İsale Hattı’nın yalnızca Mudanya değil, Karacabey hattını da kapsayacağını belirten Bozbey, projenin kapsamını şöyle açıkladı: “Çınarcık Barajı isale hattından Karacabey ilçemize de su götürmeyi hedefliyoruz. Neden bunu düşündüğümüzü açıklamak isterim. TOKİ, Muratlı bölgesinde 3 bin 500 konut yapıyor, ayrıca 2 bin 500 civarında konut daha planlıyor. TOKİ şimdiden bizden su talebinde bulundu. Biz de bu hattı Karacabey’e uzatmayı planlıyoruz. Böylece hem TOKİ konutlarına hem de Karacabey ilçesine su vermiş olacağız.”

“52 SU KUYUSU AÇILDI”

Bozbey, seçimlerden sonra su teminiyle ilgili önemli adımlar attıklarını ifade ederek, “Nisan 2024’ten itibaren 52 adet yeni su kuyusu açtık. Elbette bizim isteğimiz, yeraltı su seviyesinin yükselmesi ve bu kuyulara ihtiyaç duyulmamasıdır. Ancak ihtiyaç doğduğunda bu kuyular kentimizin su güvenliği açısından önemli bir destek olacak. Şu anda toplam 155 civarında su kuyumuz var” dedi.

“KURAKLIKLA MÜCADELE PLATFORMU KURUYORUZ”

Başkan Mustafa Bozbey, su yönetimi ve kuraklıkla mücadele konusunda kurumsal adımlar attıklarını duyurdu. Bozbey, “Valimizin başkanlığını yaptığı Bursa Su Kurulu var biliyorsunuz. Bu kurulun tespitlerini ele alıp, hem bugün hem de gelecekle ilgili çözümlerimizi oluşturuyoruz. Ayrıca tüm paydaşları kapsayan bir Kuraklıkla Mücadele Platformu oluşturmak için çalışmalarımıza başladık. Bu platformda bilim insanları ve ilgili diğer paydaşlar yer alacak. Bursa’nın suyu, ağaçlandırma ve yeşillendirme çalışmaları ile su kullanımına dair eğitim konuları da bu platformun önerileri doğrultusunda şekillenecek” dedi.

“HUKUKİ SÜRECİ BAŞLATACAĞIZ”

Bozbey, bazı kesimlerin sosyal medyada yayılan asılsız iddialarına tepki gösterdi: “Buna rağmen bazı kişiler, projeyi durdu, sular bitti gibi kasıtlı yanlış bilgiler yayıyor. Halkımızı galeyana getirmeye ve su tüketimini artırmaya çalışan bu kişiler hakkında hukuki süreç başlatacağız. Projeyi durdurmadık, asla durdurmadık. Aksine proje, Bursalıların önümüzdeki yıllarda susuz kalmaması için hızla ilerliyor.”

“KONUTLARDA GRİ SU KULLANIMI”

Mustafa Bozbey, suyun tasarruflu kullanımına yönelik adımlarını ve iklim krizine karşı yürütülen projeleri detaylandırdı: “Su kullanımında konutlarda gri su kullanım şartını ortaya koyuyoruz ve uygulayacağız. Böylece suyu daha tasarruflu kullanmış olacağız. Ayrıca yağmur suyu hasadı çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bunlar yetmiyor, park ve bahçelerimizde suya az ihtiyaç duyan yeşil örtülere doğru adımlar atıyoruz. İklim krizinin etkilerini azaltmak için ortaya koyduğumuz Yeşil Bursa hedefi doğrultusunda ağaçlandırma çalışmalarımızı da artırıyoruz. Yanan bölgeleri yeniden yeşertmek ve kente yeni yeşil alanlar kazandırmak en öncelikli görevlerimiz arasında.”

SU ŞİRKETLERİN YÖNETME YETKİSİ VALİLİĞE VERİLDİ

Sanayi sektöründe su kullanımını da yakından takip ettiklerini belirten Bozbey, şu bilgileri paylaştı: “Organize sanayi bölgeleri ve özel şirketlerin su tüketimi önemli bir konu. Bursa sanayisinin toplam su ihtiyacının yüzde 15’ini, paketlenmiş su tesisleri ise içme ve kullanma suyunun yüzde 4’ünü kullanıyor. Kurulan her yeni sanayi bölgesi bu orana yeni bir yük ekliyor. Bunun bilincinde olmamız ve planlamamızı buna göre yapmamız gerekiyor. Son günlerde özellikle su paketleme tesisleriyle ilgili sosyal medyada yayılan yanlış ve yalan paylaşımları da üzülerek görüyoruz. Bursa’da 32 özel su şirketi var ve bu şirketlerin su kaynaklarını yönetme yetkisi Mayıs ayı itibariyle Valilik bünyesindeki Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’na devredilmiştir.”

Ayrıntılar geliyor…