AYŞEGÜL GÜRAL AKTÜRK
Ekonomist Can Fuat Gürlesel, Türkiye’den ciddi bir döviz çıkışı olduğunu belirterek, döviz bulunamadığı için ithalat yapılamadığını söyledi.
Gürlesel, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın (BTSO) önceki akşam gerçekleştirilen haziran ayı meclis toplantısında Türkiye ve dünya ekonomisine yönelik bir sunum yaptı. Yeni ekonomi programının dengelenme, disiplin ve değişim hedefi olduğunu ifade eden Gürlesel, 2019’da yüzde 2,3 ile daha yavaş bir büyüme olduğunu kaydetti.
Özel tüketim ile özel yatırım harcamalarında önemli bir yavaşlama ve kamu yatırımlarında ciddi bir küçülme hedefi bulunduğunu hatırlatan Gürlesel, ‘’Dengelenmeyi böyle sağlarız diyorduk. Cari açığı önemli ölçüde azaltacağız, enflasyonu da önemli ölçüde aşağı çekeceğiz, fiyat istikrarını sağlayacağız şeklinde bir hedef var. Programın, bütçe açığında da mali disiplin sağlayarak 2019’u böyle geçeceğiz diye bir hedefi vardı. Ekonomide işler yavaş yavaş bir yandan toparlarken, bir yandan da bozulan cari işlemler, mali bütçe, faizler, enflasyon tarafında iyileşme sağlanması hedefleniyordu” dedi.
CARİ AÇIK AŞAĞI İNDİ
Yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,6’lık bir küçülme meydana geldiğine işaret eden Gürlesel, bunun beklendiğini dile getirdi. İkinci çeyrekte de yüzde 1,5’lik bir küçülme olacağını anlatan Gürlesel, söz konusu ekonomi programının kendi özünde 3 ve 4’üncü çeyrekte daha sınırlı bir büyümeye dönecek beklentisi bulunduğuna dikkati çekti.
Can Fuat Gürlesel, ‘’Cari açığı çok şiddetli şekilde aşağı indirdik, 57,9 milyar dolardan yıllık 8,6 milyar dolara geldi. Ama bu hepimizin malumu iki nedenden. Bir işler durdu ve küçülme var. İkincisi de Türkiye’den ciddi bir döviz çıkışı var. Döviz bulamadığımız için ithalat yapamıyoruz. Bu da cari açığı önemli ölçüde aşağı indirmiş durumda” diye konuştu.
BÜTÇE AÇIĞI 3 KATINA ÇIKTI
Ekonomist Gürlesel, enflasyonda önümüzdeki aylarda aşağı yönlü eğilim olacağının ancak bunun çok da beklendiği kadar kuvvetli olmayacağının altını çizdi.
Dünden bugüne bekleyen kamu zamlarını buna sebep olarak gösteren Gürlesel, ‘’Bütçe açığı mali disiplin tarafında çok da istediğimiz tarafta değiliz. İlk 5 ayda geçen yılki bütçe açığının 3 katından fazla açık vermiş durumdayız. Burada hem devletin gelirlerinde bir düşüş var hem de harcamalarda önemli bir artış var. Reel kesim endeksinde haziranda biraz toparlanma olsa da geçmiş dönemlere bakınca hala çok önemli bir şekilde iş aktivitesinin zayıf seyrettiğini görebiliyoruz. Bu da büyümeye yansıyor. İlk 6 ayın sonuna geldiğimizde dengelenmedeki başlıklarda göreceli iyileşmeler var” dedi.
TİCARİ KREDİLER ÇOK YÜKSEK
İş aktivitesinin önemli ölçüde yavaşlamış olarak devam ettiğini belirten Gürlesel şöyle devam etti: ‘’Mali göstergelere bakacak olursak istediğimize 6’ncı ayın sonunda çok ulaşamadık. Ticari kredi faizlerinin ortalaması 28,60 yani krediler çok yüksek. Mevduatlarda oldukça yüksek. Bu faizler tarafını aşağı çekmekte oldukça zorlanıyoruz.
Enflasyonu bir miktar aşağı yönlü kırmış olmamıza rağmen henüz ticari krediler tarafını çok fazla kıramadık. Bütün bu gelişmeler sonrası… Türkiye’nin riskini yansıtan CDS puanı var. 300’ün üstü riskli olduğumuzu gösteriyor. Şu anda 430’lardayız. Seçimlerin iptal edildiği günlerde 524’e kadar bir atak yapmıştı ki ondan önce 385’lerdeydik. Yabancılar açısından atılan adımlar konusunda henüz tam olarak risklerimizi ortadan kaldırmış gibi gözükmüyoruz.” Bu yılın ikinci yarısı için beklentiler ve öncelikleri de paylaşan Gürlesel, bunları seçim döneminin kapanması, siyasi sükunet, siyasi ve hukuki reformlar, ekonomiye öncelik, yeniden yapılandırmalar, dış politikada normalleşme olarak sıraladı.
GÜNDEM BİRİNCİ MADDESİ EKONOMİ OLMALI
BTSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İsmail Kuş, Oda’nın Meclis toplantısında yaptığı konuşmada, Bursa’nın ihracat, istihdam ve katma değerli üretim noktasında yeni başarı hikayeleri yazmaya devam edeceğini söyledi. Rekor yükselişler yaşanan ihracatı hep birlikte en kısa sürede 200 milyar doların üzerine çıkarmayı hedeflediklerine dikkati çeken Kuş, ‘’Bursa iş dünyası olarak ülkemizin gücüne ve geleceğine inanıyoruz. Seçim dönemini geride bıraktık. Artık gündemimizin birinci maddesi ekonomi olmalıdır. İstihdama, nitelikli üretime ve ihracata odaklanmalıyız” dedi.
Ülkenin çetin bir dönemden geçtiğine vurgu yapan Kuş, devletin iş dünyasına sunduğu her desteğin firmalar için büyük önem taşıdığını vurguladı. Son bir ayda Bursa iş dünyası temsilcilerinin talepleriyle önemli düzenlemelerin hayata geçtiğine işaret eden Kuş, ‘’Özellikle 12 bankanın katılımı ve KGF kefaletiyle firmalarımıza yönelik 25 milyar liralık yeni destek paketi ekonomimize dinamizm kazandıracak” diye konuştu.