Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda ortak basın toplantısı düzenledi.

Erdoğan, baş başa ve heyetler arası görüşmelerde, Azerbaycan-Türkiye ilişkilerinde gelinen noktanın değerlendirildiğini, bölge sorunlarının ele alındığını ve atılacak adımların konuşulduğunu ifade etti. 

Aliyev’in 2013’te resmi ziyaret ve 2014’ün Haziranı’nda Bodrum’da düzenlenen Türk Konseyi Zirvesi dolayısıyla Türkiye’ye geldiğini, kendisinin de Cumhurbaşkanı seçildikten sonra ilk ziyaretlerinden birini Azerbaycan’a yaptığını hatırlatan Erdoğan, Aliyev’in 2015’in ilk resmi ziyaretini Türkiye’ye yapmasından duyulan memnuniyeti dile getirdi.  

Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin kardeş Azerbaycan ile siyasi, ekonomik, ticari, askeri, kültür ve eğitim alanındaki tüm ilişkileri çok daha ileri seviyelere taşıyacağını kaydeden Erdoğan, “Bu mekanizmanın başarıyla işlemesi atacağımız adımların çok daha güçlü olacağının sinyallerini veriyor” dedi. 

Türkiye ile Azerbaycan arasındaki siyasi ilişkilerin sorunsuz sürdüğüne dikkat çeken Erdoğan, askeri alandaki işbirliğinin artarak devam ettiğini, iki ülkenin ticaret hacminin 5 milyar dolara kadar ulaştığını, asıl hedefin ise 2023’te 15 milyar dolar seviyesine çıkmak olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İnanıyorum ki bu azim, bu kararlılık, bu siyasi irade her iki ülkede de mevcuttur. Bunu başarmak, bu kadroların elinde. İnşallah bunu da başaracağız” değerlendirmesini yaptı.

“Türkiye olarak tavrımız nettir”

Aliyev ile son derece kapsamlı ve samimi bir görüş alışverişinde bulunduklarını ifade eden Erdoğan, ikili ilişkilerin, milli güvenliği ilgilendiren konuların, bölgesel ve uluslararası görüşmeler çerçevesinde ele alındığını belirtti. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yukarı Karabağ sorununun çözüm müzakerelerinde gelinen aşamayla ilgili son bilgileri Aliyev’den aldığını kaydederek, sözlerine şöyle devam etti:

“Görünen o ki, maalesef Minsk Üçlüsü burada hala kararlı bir adım atmamak suretiyle, bu süreç bir oyalama taktiğiyle geçiştiriliyor. Burada verilmiş olan uluslararası kararlar olmasına rağmen bu sürecin hala oyalama taktikleriyle sürdürülmesi üzücüdür. Dolayısıyla şu hususu tekrar hatırlatayım, Yukarı Karabağ sorununun Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü içinde, barışçıl yollardan çözülmesi konusunda Azerbaycan’a desteğimiz bundan sonra da aynı kararlılıkla devam edecektir. Son derece hassas olduğumuz, her fırsatta da dile getirdiğimiz bu konuda Türkiye olarak bizim tavrımız nettir. Görüşmemizde, bunları da ele aldık. Bundan geriye adım atmamız da asla mümkün değildir.”

“TANAP’ın hayata geçmesiyle stratejik önem artacak”

Stratejik işbirliğinde artık savunmanın çok büyük önem arz ettiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasındaki bir diğer önemli konunun da enerji olduğunu belirtti. Bir dünya projesi haline gelen TANAP ile ilgili adımların atıldığını, gerek boru üretiminde ve temininde gerekse müteahhitlik hizmetlerinde Türk firmalarının ağırlıklı bir yer teşkil ettiğini kaydeden Erdoğan, “TANAP’ın hayata geçmesiyle Azerbaycan’ın konumundan tutunuz, Türkiye’nin konumu ve buradaki stratejik önem çok daha fazlasıyla artacaktır. Bununla ilgili adımlar atıldı. 2015, bu noktada büyük önem arz ediyor” diye konuştu. 

Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu’nun 2015 sonu itibarıyla açılışa hazır hale gelmesinin beklendiğini belirten Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu, aynı zamanda Pekin-İstanbul Hattı’nın açılması anlamındadır. Marmaray’ın bitişiyle birlikte bu hat adeta işler hale, şu anda, gelmiştir. Bu yatırımlar, büyük öneme haiz. Bundan dolayı da bizler, gerçekten gururla bu süreci işletmeye devam edeceğiz. Bütün bunların yanında, özellikle daha önce tamamlanmış olan Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hatları da bizim için stratejik önemini koruyor. Bu konuyla ilgili atılması gereken bir başka önemli adım da Batı Avrupa’dan çıkan bir tren, bu dediğimiz raylı sistemle Hazar kıyılarına, oradan da Aktau ve Türkmenbaşı limanları vasıtasıyla Pekin’e ulaşacak.”

Çanakkale Savaşları’nın 100. yılı

Erdoğan, Türkiye’nin bu yıl G-20 başkanlığını üstlendiğine ve zirveye de ev sahipliği yapacağına işaret ederek, “Bizler de, bizim hakkımız olan bir yetkiyi Azerbaycan için kullandık ve G-20’de bu yıl Azerbaycan da bizim davetlimiz olarak yerini alacak. G-20’ye kadar, şu anda ön hazırlık çalışmalarından tutunuz, G-20 müzakerelerinde Azerbaycan bizimle birlikte olacak” ifadelerini kullandı. 

24 Nisan’ın Çanakkale Savaşları’nın yüzüncü yılı olduğunu anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “24 Nisan’da da dünyada birçok devlet ve hükümet başkanlarına davet çıkardık. Ama hassasiyetimiz, özellikle İlham Aliyev kardeşimle beraber inşallah 24 Nisan’da Çanakkale’de beraber olacağız” dedi. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasını, ziyaretin iki ülke için de hayırlı olmasını dileyerek tamamladı.

Anlaşmalar

Basın toplantısı öncesinde Erdoğan ve Aliyev, bugün yapılan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Dördüncü Toplantısı sonuçlarına ilişkin ortak açıklamaya imza koydu. 

Ayrıca Erdoğan ve Aliyev huzurunda, Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli ile Azerbaycan Ekonomi ve Sanayi Bakanı Şahin Mustafayev, “Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Azerbaycan Devlet Gümrük Komitesi Arasında Ortak Komite Oluşturulmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası”nı, MASAK Başkanı İbrahim Hakkı Polat ile Azerbaycan’ın Ankara Büyükelçisi Faig Bagirov da “Karaparanın Aklanması ve Terörizmin Finansmanı Konularında Mali Verilerin Paylaşılmasına Yönelik Mutabakat Muhtırası”nı imzaladı. 

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “Türkiye bugün dünya çapında bir güç merkezidir ve ne kadar güçlü olursa Azerbaycan da o kadar güçlü olacaktır” dedi.

Resmi temaslarda bulunmak üzere Türkiye’ye gelen Aliyev, konuşmasında ziyaretinin bu yıl yapılacak işleri müzakere etme ve ortak faaliyet planı oluşturma olanağı sağladığını belirtti. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısının ardından yayımlanan ortak bildiride Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin önceki dönemi, yapılan ve yapılması gereken işlerin imza altına alındığını söyleyen Aliyev, bugün yapılan toplantıda ele alınan konular ve bunların çözümünün bu ilişkileri daha da ileriye götüreceğini vurguladı.

Aliyev, Türkiye ve Azerbaycan ilişkilerinin tarihi köklere ve iki halkın kardeşliğine dayandığını belirterek, “Bugün dünyada Türkiye ve Azerbaycan gibi birbirine bu kadar bağlı ve yakın olan başka iki ülke yoktur” diye konuştu. 

İlham Aliyev, Türkiye’nin ev sahipliği yapacağı G20 Zirvesi’ne Azerbaycan’ın da davet edilmesinin bunun bir göstergesi olduğunun altını çizerek, Türkiye-Azerbaycan dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin bundan sonra da başarıyla sürdürüleceğini belirtti.

Çanakkale Savaşları’nın 100. yılı dolayısıyla anma törenlerinin 24 Nisan’da yapılacağını hatırlatan konuk Cumhurbaşkanı, Ermeni olaylarının 100. yılına atıfta bulunarak, “Bu tarihin seçilmesi nedeniyle hem kendi adıma hem de Azerbaycan halkı adına size çok teşekkür ederim. Bu tarihin seçilmesi çok anlamlı bir adımdır” ifadelerini kullandı. 

Bugünkü toplantıda birçok konunun masaya yatırıldığını, kararlar alındığını ve bakanların kendi aralarında görüşmeler yaptığını dile getiren Aliyev, “Tüm konuların çözülmesi bizi birbirimize daha da yaklaştıracaktır” şeklinde konuştu. 

Aliyev, iki ülke arasında savunma sanayi alanındaki işbirliğinin geliştiğini söyleyerek, şöyle devam etti:

“Türkiye’den çok sayıda silah ve mühimmat alıyoruz. Görüşmemizde Azerbaycan’da ortak savunma sanayi ürünleri üretilmesi konusunda da fikir alışverişinde bulunduk. Bizim gücümüz siyasi, ekonomik ve askeri güçtür. Bu nedenle savunma sanayi alanında işbirliğinin geliştirilmesi yönünde büyük planlarımız var. Geçen yıl Azerbaycan’da Türkiye-Azerbaycan ortak askeri tatbikatları yapıldı. Bu tatbikatlar bundan sonra da düzenli olarak yapılacak. Türkiye bugün dünya çapında bir güç merkezidir ve ne kadar güçlü olursa Azerbaycan da o kadar güçlü olacaktır. “

İlham Aliyev, Erdoğan ile görüşmesinde Ermenistan-Azerbaycan çatışması ve Yukarı Karabağ sorununu da konuştuklarını ifade etti. Türkiye’nin bu konuda adaleti, hakkı, uluslararası hukuku ve kendi kardeşlerini desteklediğini kaydeden Aliyev, şunları söyledi:

“Azerbaycan’ın dünya tarafından tanınan toprakları uzun yıllardır işgal altındadır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin işgalin sonlandırılmasına dair dört kararnamesine rağmen Ermenistan buna uymuyor. Bu, Ermenistan’ın barış istemediğini gösteriyor. Maalesef AGİT Minsk Grubu da bu konuda hiçbir çözüm elde edemedi. Faaliyet var fakat çözüm yok. Çözüm müzakerelerinde geçen yıl belli ilerlemeler elde edilmişti fakat Ermenistan provokatif adımlarda bulunarak kasım ayında işgal altındaki topraklarda geniş çaplı askeri tatbikat gerçekleştirdi. Azerbaycan mevzilerine saldırıda bulunuldu. Tabii ki bu adım Azerbaycan tarafından gerektiği gibi yanıtlandı fakat bu tabii ki müzakere sürecine olumlu etki yapmadı. Bu sorun sadece toprak bütünlüğü çerçevesinde çözülebilir. Yukarı Karabağ ezeli Azerbaycan toprağıdır ve Azerbaycan toprak bütünlüğünü sağlayacaktır. Bunu elde etmek için biz daha da güçlü olmalıyız.” 

Türkiye-Azerbaycan işbirliği 

Aliyev, iki ülkenin uluslararası arenadaki yerinin güçlendiğini ve gelecek yıllarda da kalkınmanın süreceğini dile getirdi. Azerbaycan’ın Türkiye’ye yapacağı yatırımın 2020 yılına kadar 20 milyar dolara ulaşacağını belirten İlham Aliyev, Türk şirketlerinin Azerbaycan’da 10 milyar dolar değerinde projeler yürüttüğüne dikkati çekti. 

Güney Doğalgaz Koridoru’nun yapılmasının enerji alanındaki işbirliğini daha da derinleştireceğini ifade eden Aliyev, “Burada biz artık çok yönlü işbirliğine adım atıyoruz. Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan ve projenin diğer ortağı ülkeler aktif faaliyet göstermelidir” dedi. Gelecek ay Bakü’de Güney Doğalgaz Koridorunun istişare toplantısının yapılacağını ve bu toplantıda projenin yapılmasıyla ilgili net tavsiye kararları verileceğini vurgulayan Aliyev, şu ifadeleri kullandı:

“Bu koridorun temeli yaklaşık üç yıl önce İstanbul’da atıldı. Aziz kardeşimle TANAP projesini imzaladık. TANAP, Güney Doğalgaz Koridoru’nun bel kemiğidir, temelidir. Böylelikle bizim aldığımız karar bugün dünyanın büyük projesine dönüştü. Güney Doğalgaz Koridoru ve Şahdeniz yatağının işletilmesi Avrupa’nın en büyük altyapı projesidir. Bu projeye toplam 45 milyar dolar yatırım yapılacak. Hem Bakü-Tiflis-Kars demiryolu, hem de diğer projeler zamanında yapılacak. Bugün müzakere ettiğimiz TANAP, BTK demiryolu ve diğer projeler stratejik önem taşıyor ve bu projelerde Türkiye ve Azerbaycan lider rolü üstleniyor.”