Bursa’nın 250 Büyük Firması açıklandı. 2020 yılındaki net satışlarla yapılan sıralamada OYAK Renault 31,2 milyar lira ile birinci, TOFAŞ 24,7 milyar lirayla ikinci, Bosch ise 8,4 milyar lirayla üçüncü oldu.

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) tarafından yürütülen çalışma kapsamında 2020 yılında kent ekonomisine en fazla katkı sağlayan ilk 250 firma belirlendi. Araştırma sonuçlarına göre, net satışlar baz alınarak hazırlanan listenin başında 31,2 milyar lira ile OYAK Renault yer aldı. Sıralamada TOFAŞ 24,7 milyar lirayla ikinci, Bosch ise 8,4 milyar lirayla üçüncü oldu. Söz konusu 3 firmayı sırasıyla Borçelik, Limak, Sütaş, Pro Yem, Yazaki Systems, Beyçelik Gestamp ve Asil Çelik takip etti. Bu yıl ilk 6 firmanın yerini koruması dikkati çekti.

SATIŞTA %17,7 ARTIŞ

Bu yıl 24’üncü kez düzenlenen ‘250 Büyük Firma Araştırması’ sıralamasındaki tüm firmaların toplam üretimden satışları ise yüzde 17,7 artarak 139,4 milyar lirayı, net satışları da yüzde 14,7 yükselişle 189 milyar 73 milyon lirayı aştı. Söz konuşu firmaların yarattığı katma değer de yüzde 21 artışla 30,6 milyar liraya, öz kaynakları ise yüzde 22 yükselişle 49,9 milyar liraya ulaştı. Bu firmaların aktif büyüklükleri de 145,7 milyar lira ve ihracatları da 9,8 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.

İSTİHDAM VE İHRACAT ORANLARI GERİLEDİ

Buna karşın çalışan sayısı 151 bin 741’den 149 bin 22’ye geriledi. Gerileme yaşanan bir diğer alan da ihracat oldu. 250 devin dış satımı, zaman zaman sınır kapılarının kapanması ve dış pazarlardaki daralmanın etkisiyle yüzde 14,2 düşüşle 9 milyar 885 milyon dolarlara kadar indi. Sonuç olarak, firmaların 2020 yılı faiz ve vergi öncesi kârı yüzde 37,8 artışla 20 milyar 289 milyon lira, dönem kârı ise yüzde 42,5 artışla 12 milyar 637 milyon lirayı aştı.

DOLAR, KÂRI ERİTİYOR

Rakamlar kârlı bir yıl olduğunu gösterse de dolar bazında değerlendirildiğinde gelir kaybı göze çarpıyor. BTSO araştırmasına göre, net satışlar 2019’a kıyasla 29 milyar 75 milyon dolardan 26 milyar 933 milyon dolara, katma değer 4 milyar 465 milyon dolardan 4 milyar 364 milyon dolara, dönem kârı da 2 milyar 597 milyon dolardan 1 milyar 800 milyon dolara geriledi. Kurdaki istikrarsız seyrin 2020’de doları 5,95 liradan 7,40 liraya, Euro’yu ise 6,66 liradan 9,11 liraya taşıması, sanayicinin kârını eriten en büyük faktör öldü.

LİDER SEKTÖRLER: OTOMOTİV, TEKSTİL, GIDA VE PERAKENDE

Sıralamada yer alan firmalardan 68’i otomotiv yan sanayi, 43’ü tekstil, 30’u gıda, tarım ve hayvancılık, 22’si perakende ticareti, 17’si makine ve teçhizat, 13’ü metal, 7’si hazır giyim, 7’si ağaç orman ürünleri ve mobilya, 6’sı plastik, 5’i çimento toprak ürünleri ve madencilik, 5’i enerji, 5’i çevre ve geri dönüşüm, 4’ü inşaat, 4’ü otomotiv ana sanayi, 3’ü ekonomik ilişkiler ve finans, 3’ü hizmet eğitim ve danışmanlık, 3’ü kimya, 3’ü lojistik, 1’i elektrik-elektronik, 1’i de sağlık alanında faaliyet gösteriyor.

‘Koşulları pandemi belirledi’

BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, 2020 yılında gerek küresel ölçekte gerekse de Türkiye’de yakın tarihin en önemli kırılımlarından birinin yaşandığına dikkati çekti. BTSO açıklamasında görüşlerine yer verilen Burkay, firmaların ana koşullarını, Covid-19 salgınının etkileri ve politikalarının belirlediğini vurguladı. Olağanüstü koşulların sektörlere farklı yansımalarının bulunduğunu kaydeden Burkay, ‘‘Türkiye ekonomisinin lokomotif kenti Bursa’da en kapsamlı saha çalışmalarından biri olarak hazırladığımız 250 Büyük Firma Araştırması, firmaların olağanüstü koşullar karşısında gösterdikleri performansı yansıtıyor” dedi.

TEKNOLOJİYE KAYNAK ŞART

Burkay, şu ifadeleri kullandı: ‘‘Olağanüstü koşulların yaşandığı 2020 yılında kentimizin ve ülkemizin kalkınma hedefleri doğrultusunda güçlü bir mücadele sergileyen firmalarımız takdiri fazlasıyla hak ediyor. Bu vesileyle kent ve ülke ekonomimize değer katan tüm firmalarımızı yürekten kutluyorum. BTSO olarak üretimi, ticareti, istihdamı geliştirmeye ve tüm firmalarımızı desteklemeye devam edeceğiz. Bir taraftan imalatı, istihdamı ve ihracatı artırırken eş zamanlı olarak da girişimcilik ekosisteminin gelişimine, inovasyona, katma değeri yüksek teknolojik ürünlere yönelmemiz ve ölçek ekonomisine geçişi hızlandırmamız gerekiyor. Sürdürülebilir büyüme hedeflerimiz doğrultusunda ayrıca önemi her geçen yıl daha da artan döngüsel ekonomiye de odaklanmalıyız. Çünkü teknoloji ve geleceğe yönelik kaynak ayırma düzeyimiz, Bursa’nın ve ülkemizin küresel rekabetteki yerini de belirleyecektir.”

Hazır giyimin lideri: Yeşim

Hazır giyim ve konfeksiyon sektörünün öncü firması Yeşim Tekstil, BTSO’nun ‘250 Büyük Firma Araştırması’ listesinde 2 şirketi ile temsil edildi. Yeşim Satış Mağazaları ve Tekstil Fabrikaları AŞ, 2020’de geçen yıla göre 3 basamak yükselerek 13’ncü sırada, Almaxtex Tekstil Sanayi ve Ticaret AŞ de (Yeşim Tesktil) 2 basamak yükselerek 22’inci sırada yer aldı. Sektörel sıralamada ise Yeşim Satış Mağazaları hazır giyim kategorisinde zirvedeki yerini korudu. Söz konusu alanda Yeşim’i sırasıyla Öz Tekstil ve Bursalı Tekstil takip etti. Böylece Yeşim, hazır giyim sektöründeki liderliğini korudu. Almaxtex de tekstil kategorisinde ikinci sıraya yerleşti.

OTOMOTİV DEVLERİYLE YARIŞTI

Yeşim Satış Mağazaları ve Tekstil Fabrikaları AŞ, dış satımı ile otomotiv ve metal devleri Oyak Renault, Tofaş, Bosch Sanayi ve Bosch Rexroth Otomasyon’un ardından 5’inci sıradaki yerini yine koruyarak, ihracatta da sektörünün gururu olmayı sürdürdü.