Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin, otomotiv sektörüne değinerek, sıfır araçların fiyatlarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Şahin, “İkinci el araçların fiyatı Türkiye’de hiçbir zaman sıfır araç fiyatlarını geçmedi” derken Bursa Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık, stokçuluk yapan firmaların ceza verilmesini yanı sıra, ifşa edilmeleri gerektiğini söyledi.
“LİSTE FİYATININ ÜZERİNDE SATILIYOR”
Türkiye’de hiçbir zaman ikinci el otomobil fiyatlarının sıfır araç fiyatını geçmediğini kaydederek, “Hani bir laf var ya. Bir deli kuyuya taş attı, 40 akıllı çıkartamadı. Biz 2-3 senedir bunun örneğini maalesef araba piyasalarında yaşıyoruz. Şöyle bir algı oluşturuldu. Sıfır araba yok, sıfır araba sıkıntısı var. Bu gerçek değil. Sıfır arabayı Türkiye’deki otomobil üreticileri de harıl harıl üretiyorlar, yurt dışından da gemiler dolusu sıfır araba geliyor. Buna rağmen yok algısı oluşturuldu. Fiyatı artırmak, pazarı tatlandırmak için. Bu bilerek yapıldı. Ondan sonrada bu satışlarda bir nazlılık dönemi yaşadık. Şu anda sıfır araç bayilerine gidin ‘yok’ diyorlar. Halbuki arka taraflarında, cami otoparklarında, AVM otoparklarında ve tarlalarda bunun binlerce görüntüsü var. Bir sürü sıfır araba jelatinleri ile bekletiliyor. Bu arabaların bir lise satış fiyatı var. Bir aracın liste satış fiyatı diyelim ki 600 bin TL. Fakat hiçbir sıfır araç liste fiyatından satılmıyor. Sonrada bir laf çıktı, ‘ikinci el araçlar sıfır fiyatını geçti’ denildi. Geçti mi, hayır, hiçbir zaman geçmedi. İkinci el araçların fiyatı Türkiye’de hiçbir zaman sıfır araç fiyatlarını geçmedi. Hep altında kaldı. Sıfır araç fiyatları liste fiyatında değil, liste fiyatının üzerine satılıyor. 600 bin TL’lik bir araç 700-750 bin TL’ye satılıyor. Dolayısıyla bunun liste fiyatı değil de satış fiyatı gerçek oluyor. Sıfır bir aracın fiyatı liste üzerinden 600 bin TL değil, 750 bin TL oluyor. Dolayısıyla aynı markanın ikinci el aracı 650-700 bin TL oluyor. Liste fiyatı 600 bin TL olan aracın asıl fiyatı 750 bin TL olduğu için ikinci elde o liste fiyatını geçiyor” ifadelerini kullandı.
“MUAZZAM BİR VERGİ KAYBI VAR”
Şahin, “İkinci el araç fiyatları sıfır araçların liste fiyatını geçtiğini için sıfır araçtan pahalı diye bir algı oluşturuldu. Bu asla böyle değil. Şuanda çeşitli yöntemlerle ya sırasından vazgeçti, size satacak, hava parası istiyor diyerek, ya bir takım seramik kaplama, motor koruma yapıyoruz diyerek ya da eski aracını getirirsen sıfır araç veririz deyip eski arabanın fiyatını 150 bin TL düşürüyorlar. Bizde vatandaşlar olarak maalesef yangına körükle gitmeyi çok seviyoruz. Bu sıfır araçlar satılacak, turşusunu kuracak değiller. Mutlaka satacaklar ama biz öyle bir talepte bulunuyoruz ki fiyatların artmasına adeta destek oluyoruz. Fiyatların artması sadece o bayilerin işine yarar. Tüketicinin işine yaramaz. Bu anlamda bizim beklentimiz şu. Ticaret Bakanlığı’nın Türkiye’deki bütün birimleri müşteri kılığında sıfır araç bayilerine gitseler olay çözülecek. Muazzam bir vergi kaybı da var. Haksız kazançta var. Bu yükselişin önüne geçilmesi lazım. Hem vatandaşlar olarak hem de devlet olarak üzerimize düşeni yapmalıyız” diye konuştu.
Öte yandan Bursa Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık, stokçuluk yapan firmaların ceza verilmesini yanı sıra, ifşa edilmeleri gerektiğini söyledi. Piyasayı bilen ve sektöre ciddi katkıları bulunan insanlarla, Ticaret Bakanlığı’ndan görevlilerle bir araya geldiklerinde bu sorunun kökten çözülebileceğine inandığını belirten Yanık, “Özellikle ‘Sıfır araç Türkiye’ye girmiyor’ haberleri yapıldığı müddetçe, bu piyasada zam yapan bayiye ve aracın fiyatını yükselten şahsa bir gerekçe oluyor. ‘Araç gelmedi, araç üretilmiyor, sıfırlarda sıkıntı var’ diye diye piyasayı internet sitelerindeki ilanlarla bu hale getirdik. Bu araçların artışından memnun olmadığımız gibi vatandaşımız da memnun değil. Bunun çözüm noktası Ticaret Bakanlığı’mızın baskınlar yaparak değil de gümrükten trafik tescil üzerinden, ‘Kimde ne kadar araç var? Neden almış’ sorularının tespiti yapıldığı zaman araç fiyatlarındaki artışlar da durur” dedi.
“BUGÜN BİNİLEBİLECEK EN UCUZ ARAÇ 500 BİN LİRA OLDU”
Araba piyasasındaki fiyatların yükselmesinin, galerici esnafının karının yüksek olduğu anlamına gelmediğini belirten Yanık, “Ama halkın ve birilerinin düşüncelerinde bu hep böyle olmuştur. Yıllardır hep böyle düşünüyorlar. Ancak öyle bir şey yok. Bizler 2 yıl öncesine kadar 1 milyon liraya 10 adet araç satın alıyorduk. Bugün binilebilecek en ucuz araç 500 bin lira oldu. Yani 10 araç nerede, 2 araç nerede. Bizleri de eksiye düşürdü bu durum. Bizleri stokçulukla suçluyorlar, sanırım stokçuluğun ne olduğunu bilmeden suçlama yapıyorlar. Ya da birilerinin yaptığı stokçuluğa günah keçisi olarak bizleri gösteriyorlar. Bakın Türkiye’de stokçuluk yapacak galerici sayısı azdır. Tabi, yapan da varsa deşifre edilsin. Gerekli cezalar kesilsin. Ama bazı kurumların yaptığı stokçuluğu göz ardı etmek için bizleri günah keçisi olarak gösteriyorlar. Bizler stokçu değiliz, bizler araca fiyat verirken ‘0’ kilometre üzerinden fiyat veririz. Sıfır araç yok denip, insanlardan ön ödeme alınıyor. 3 ay sonra araçları getirip ya teslim ediliyor, ya da edilmiyor. Ama baktığın zaman suçlu kim, ‘galericiler araç piyasasını yükseltti.’ O zaman vergi levhası olan galericiye sıfır araç satmayın. Niye vatandaşa satmıyorsunuz da galericilere satıyorsunuz. Bunu yapan firmalar hangileri, deşifre edilsin” diye konuştu.
Galericiler olarak 6 ay 6 bin kilometre düzenlemesini desteklediklerini belirten Yanık, “Bu düzenleme sebebiyle bizler de araç satmakta zorluk yaşıyoruz. Ama şahıslar, 6 bin kilometreyi geçmemiş sıfır araçları bayiden alıp dışarıda satabiliyor. Ama sonuca baktığınız zaman günah keçileri yine galericiler oluyor. Evet, bizim içimizde de yanlış yapanlar var. Ama bizde bir tane ise, asıl yanlışı yapanlar 10 tanedir. Onlarla bizleri eş değer yapmaları doğru değil. Çıkan 2. el yönetmelikte de aynı sıkıntıları yaşıyoruz. İş yeri açma ruhsatlarında, araç alım satımlarında, garantide ve ekspertizde sıkıntılar yaşıyoruz. Bunların bir an önce düzelmesi bana göre basit. Ticaret Bakanlığı nezdinde bir komisyon kurulduktan sonra bayileri, galericileri, bazı kurumların temsilcilerini de çağıralım. Herkes eteğindekileri masaya döksün. Emin olun sorunların çözüleceğinden eminim. Ama bir türlü bu konsorsiyumu sağlayamıyoruz. Her geçen gün vatandaş da zarar ediyor, galerici esnafı da zarar ediyor. Karda olanlar ise bayiler oluyor. Hiç bir bayinin ‘araç satılmıyor’ diye yakındığını gördünüz mü? Görmezsiniz. Feryat eden biziz, onlar etmiyor. Bunu iyice düşünmekte fayda olduğunu belirtmek istiyorum” şeklinde konuştu.